30-09-2003
KNAW pleit voor samenwerking tussen natuurkundigen en onderzoekers in
de levenswetenschappen
Onderzoek op het raakvlak van natuurkunde en levenswetenschappen kent
steeds meer mogelijkheden en biedt uiteenlopende toepassingen. Om die
goed te kunnen uitbuiten, moeten er speciale studierichtingen komen en
interdisciplinaire onderzoeksprogramma's. Al in het voortgezet
onderwijs, maar zeker ook aan de universiteiten moeten leerlingen en
studenten kennis kunnen maken met natuurkunde én biologie of
levenswetenschappen. Dat concludeert de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen in de vandaag gepresenteerde verkenning De
appel van Newton. Nieuwe mogelijkheden voor natuurkundig onderzoek van
levende materie. De verkenning werd uitgevoerd door een
interdisciplinair samengestelde commissie onder voorzitterschap van
hoogleraar natuurkunde Daan Frenkel.
De combinatie van natuurkunde en levenswetenschappen wordt steeds
vruchtbaarder, onder andere vanwege nieuwe fysische technieken waarmee
levende systemen op microscopische schaal kunnen worden bestudeerd en
beïnvloed. Levend materiaal blijkt ook voor fysici interessante vragen
op te roepen, en het levenswetenschappelijk onderzoek kan op zijn
beurt veel baat hebben bij een verbreding van de onderzoeksaanpak met
natuurkundige principes en technieken. De Akademie noemt in De appel
van Newton thema's waarvan interessante ontwikkelingen en toepassingen
te verwachten zijn. Bijvoorbeeld: het grensvlak tussen apparatuur en
levende materie (biomoleculaire nanotechnologie), experimentele
natuurkunde in levende cellen (met gelabelde, fluorescerende cellen),
en fysica van biologische processen (de dynamica van eiwitten, neurale
en biochemische netwerken).
Volgens de KNAW heeft de samenwerking tussen natuurkundigen en
onderzoekers in de levenswetenschappen meer kans van slagen als zij
onder een dak, in één instituut, worden gehuisvest. Op die manier
komen ze meer van elkaar te weten over vraagstelling en werkwijze, en
kunnen ze gemakkelijker ideeën uitwisselen. Verder moeten
onderzoeksprogrammas voor natuurkunde van levende materie worden
opgezet, waarbij vertegenwoordigers uit alle betrokken vakgebieden de
beoordeling doen.
Het rapport De appel van Newton. Nieuwe mogelijkheden voor
natuurkundig onderzoek van levende materie (sept. 2003) is te
bestellen bij Edita-KNAW, tel. 020-5510780, e-mail
edita@bureau.knaw.nl, of als pdf te downloaden op www.knaw.nl bij
'publicaties'.
KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam.
Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Voorlichting tel. 020-5510733, fax 020-6204941.
voorlichting@bureau.knaw.nl
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen