Aap besmet met koeienpokken

26 sep 2003

Op 25 september ontving de VWA een melding dat er koeienpokken zijn geconstateerd bij een aap in het verblijf van stichting Aap in Almere. Twee zieke apen zitten op dit moment in quarantaine. De VWA coördineert op dit moment het onderzoek naar de oorzaak en adviseert de stichting welke stappen ondernomen kunnen worden. Koeienpokken is een ziekte die vooral bij knaagdieren voorkomt.

Wat zijn koeienpokken?

Koeienpokken is een ziekte die bij dieren voorkomt. Vooral ratten en andere knaagdieren kunnen de ziekte bij zich dragen. Als een dier koeienpokken heeft, krijgt het zweren op de huid. In een enkel geval kan een dier aan koeienpokken doodgaan.

Vroeger kwam koeienpokken in Nederland voor bij runderen. In een enkel geval raakte degene die de koeien met blote handen melkte, besmet met het virus van koeienpokken.De laatste jaren is het virus in Nederland niet meer bij runderen gevonden.

Zijn koeienpokken een risico voor de gezondheid?

Nee, in principe niet. De kans dat een mens met koeienpokken besmet wordt is zeer gering. Alleen zeer jonge kinderen, mensen met bestaande huidklachten en mensen met een verminderde weerstand lopen bij direct en intensief contact met besmette (knaag)dieren is er een zeer kleine kans op een ernstiger ziektebeeld. In Nederland gaat het gemiddeld om minder dan één geval per jaar.

Koeienpokken geeft bij mensen zelden een heftige ziekte en blijft meestal beperkt tot een huidziekte die ongevaarlijk is voor mensen.

Wat betreft het contact met ratten geldt altijd: raak een wilde rat nooit met blote handen aan. Ratten zijn een bron van infectieziekten.

Is er een verband met waterpokken?

Nee. Waterpokken is een volstrekt ander virus dat niets met koeienpokken of andere pokkenvirussen te maken heeft. Alleen de namen lijken op elkaar.

Wat is het verband met het mensenpokkenvirus?

Koeienpokken is verre familie van het mensenpokkenvirus. Er zijn meerdere soorten virussen die koeienpokken kunnen veroorzaken. Een van de soorten is gebruikt voor de ontwikkeling van het vaccin tegen mensenpokken.

Rol van de VWA

De VWA coördineert het onderzoek naar de oorzaak van de besmetting en adviseert de Stichting Aap in de te ondernemen stappen. De VWA heeft in overleg met Stichting AAP en GGD een stappenplan opgesteld waarin nader onderzoek wordt verricht naar de mogelijke bron. In eerste instantie worden knaagdieren en katten onderzocht. Katten kunnen besmet raken na het vangen van besmette knaagdieren. Tevens zijn afspraken gemaakt over de persoonlijke beschermingsmaatregelen die de verzorgers van de dieren moeten nemen.