NVAB
Tussenstand
analyse en communicatieplan ter voorbereiding op ophelderingscampagne
bedrijfsartsen
Rotterdam, 29 september 2003
Ref. RvdW/JH/15103
Ophelderingscampagne bedrijfsartsen: stand van zaken per 1 oktober
Ten behoeve van de ledenvergadering van de NVAB geven we in deze notitie de
tussenstand van de voorbereidingen voor de ophelderingscampagne
bedrijfsartsen per 1 oktober 2003.
In de ophelderingscampagne staat de opheldering van een aantal vragen over
de bedrijfsarts centraal: Wie is en wat doet de bedrijfsarts? Hoe vertaalt
de identiteit van de bedrijfsarts zich in het imago bij de verschillende
doelgroepen van de bedrijfsarts?
De ophelderingscampagne van de NVAB wordt voorafgegaan door een strategisch
communicatieplan. Dat plan vormt de basis voor subsidieverstrekking door de
rijksoverheid.
In deze notitie:
Hoever zijn we gevorderd met het maken van het strategisch plan?
Wat is de structuur van het strategisch communicatieplan?
Wat zijn voorlopige conclusies uit de analyse?
1. Hoever zijn we gevorderd met het maken van het plan?
Het strategisch communicatieplan komt tot stand in drie stappen.
Stap 1. Nadere analyse
Korte interviews bestuursleden
Diepte-interviews stakeholders
Deskresearch
Stand van zaken per 1 oktober:
Met name in de tweede helft van september zijn interviews afgenomen
met diverse stakeholders van de NVAB. Op 1 oktober zijn alle
interviews afgenomen. De verwerking en analyse zal rond 6 oktober in
concept worden afgerond.
Stap 2. Opstellen communicatieplan
Accountoverleg, conceptvoorbereiding
Inventariseren bestaande communicatiekanalen
Opstellen communicatieplan: media-/middelenmatrix, planning, begroting
Presentatie en overleg over aanpak
Stand van zaken per 1 oktober:
Een start met de inventarisatie van bestaande communicatiekanalen is
gemaakt. Voor het overige is de analyse noodzakelijk. Het concept
strategisch communicatieplan is gepland voor 10 oktober. Deze week is
via het ministerie het verzoek gekomen om voor 1 november de aanvragen
te ontvangen; deze versnelling willen we bereiken door de aanpassingen
van het conceptplan en creatief voorstel te versnellen.
Stap 3. Creatieve
campagnevoorstellen
Creatieve voorstellen advertorial, leaflet, website, campagnestijl
Stand van zaken per 1 oktober:
De analyse vormt de belangrijkste input voor de creatieve
campagnevoorstellen. De input voor creatieve voorstellen vindt plaats
in de week van 6 oktober in de vorm van een zogenaamde creatieve
briefing.
Nadere toelichting: zie planning
2. Structuur strategisch communicatieplan
Het strategisch communicatieplan krijgt de volgende structuur:
Inleiding
Opdrachtformulering en situatieschets/probleemstelling;
Verantwoording; geraadpleegde documentatie en/of personen;
Toelichting op het plan.
Conclusies en aanbevelingen
Hierin wordt een kort overzicht gegeven van de belangrijkste
onderzoeksresultaten en strategische aanbevelingen.
Situatie-analyse
Aan de hand van deskresearch en interviews wordt een analyse gemaakt van de
beeldvorming en van de huidige en gewenste kwaliteit van de communicatie,
zowel intern als extern. Belangrijke aandachtspunten daarbij zijn:
Wat is de huidige beeldvorming bij de diverse doelgroepen?
Hoe is de communicatie georganiseerd?
Welke communicatiemiddelen worden toegepast?
Welke communicatiekanalen zijn er?
Hoe ervaren de doelgroepen de communicatie?
Dit onderzoek resulteert in een knelpunten-analyse. Deze knelpunten kunnen
liggen op het terrein van de interne communicatie (cultuur,
organisatorisch, budget, capaciteit e.d.) en externe communicatie
(competenties, verkeerd imago, wettelijke belemmeringen e.d.).
Communicatiestrategie
De strategie geeft aan op welke manier en langs welke weg het doel bereikt
kan worden. Hierin wordt in grote lijnen aangegeven hoe de communicatie
wordt vormgegeven. De voorgestelde strategie bestaat uit de volgende
onderwerpen:
Formulering van het doel: wat willen we bereiken? Het gaat hier om een
globale aanduiding van de eindsituatie. Dit i.t.t. een doelstelling
waarin vaak concreet en meetbaar op middelenniveau de eindsituatie
wordt aangegeven.
Omschrijving van de doelgroepen: welke doelgroepen zijn bij het probleem
betrokken en in welke mate. Ook hier gebeurt het op hoofdlijnen. In het
plan van aanpak worden de doelgroepen verder onderverdeeld.
Keuzes en afwegingen om het gestelde doel te bereiken. Over de volgende
onderwerpen dient een beslissing te worden genomen:
4. De manier waarop doelgroepen worden benaderd: pro-
actief/actief/passief; de mate van openheid; tone of voice (zakelijk
of persoonlijk).
5. De aard van de in te zetten middelen. Het gaat in deze fase nog niet
om het benoemen van concrete middelen maar om de aard ervan:
mondeling/schriftelijk/audiovisueel of een combinatie;
massamediaal/groepsgewijs/individueel/via intermediairs.
6. De rol van de NVAB. Dient de NVAB op te treden als brenger van de
boodschap? Welke rol heeft het bestuur?
7. De organisatie van de communicatie: aan welke organisatorische
randvoorwaarden moet worden voldaan om de voorgestelde strategie
succesvol uit te kunnen voeren?
8. De afstemming met andere communicatiedisciplines binnen de
organisatie: voorlichting, Public Affairs, e.d. De middelen moeten in
een optimale mix worden ingezet.
9. Tijdsbepaling. Het gaat hier nog niet om een gedetailleerde
tijdsbepaling maar om principiële uitspraken over het moment waarop de
communicatie plaatsvindt. Niet alleen de start is van belang maar ook
de beslissing of alles in één keer gebeurt, of dat juist een
gefaseerde aanpak meer op zijn plaats is.
10. Prioriteiten stellen. Keuzes maken die samenhangen met de mate van
aandacht voor bepaalde onderwerpen, de hoeveelheid geld die
beschikbaar is en de fasering van de uitvoering.
Plan van aanpak
Hierin wordt de strategie vertaald in concrete stappen:
Doelgroepen bepalen en segmenteren: aan de hand van een relatieoverzicht
wordt vastgesteld wat het belang van de doelgroep is bij het
onderwerp en welke prioriteit deze doelgroep heeft ten opzichte van
andere doelgroepen.
Per doelgroep worden één of meerdere doelstellingen geformuleerd in termen
van kennis, houding en gedrag.
Het formuleren van boodschappen per doelgroep. I.t.t. de doelstelling, die
meer een toestand aangeeft, gaat het bij een boodschap om de inhoud.
De keuze van middelen. E.e.a. kan worden samengevat in een
doelgroep/middelen matrix.
Globale tijdsplanning.
Globale begroting.
Creatieve voorstellen van de middelen.
Het plan van aanpak wordt uiteindelijk uitgewerkt in een communicatie-
actieprogramma, waarin de exacte middelen, planning en begroting is
opgenomen. Dit actieprogramma volgt op basis van de subsidie.
De organisatie van de communicatie
Hierin worden adviezen gegeven over de structuur van de communicatie en de
rol van Van Dantzig & Lichtenveldt en Admix·Zaken zijn Zaken.
3. Voorlopige conclusies
Op basis van een deel van de interviews met stakeholders, kunnen we
voorlopig de volgende voorzichtige conclusies trekken:
Algemeen
De veranderde maatschappij, waarin een verschuiving is opgetreden van het
'wegregelen' van de verantwoordelijkheid voor ziekte en verzuim naar een
focus op snelle werkhervatting, geeft de bedrijfsarts een 'zwaardere'
positie in de driehoek bedrijfsarts-werkgever-werknemer. Het belang van
zijn functie is groter geworden. De belangstelling vanuit de omgeving voor
de bedrijfsarts daarmee ook. De verantwoordelijkheid die er rust op de goed
functionerende en goed communicerende bedrijfsarts is gegroeid. Het is
steeds complexer voor de bedrijfsarts om het 'goed' te doen bij alle
partijen; sociale en communicatieve competenties zoals tact en een 'rechte
rug' worden steeds belangrijker. De bedrijfsartsen kunnen zichzelf
verbeteren: hij opereert nu soms introvert, solistisch ('verzuild') en
onzekerheidsmijdend.
Imago
De interviews geven aan dat de verwijsfunctie een niet onbelangrijke, maar
wel minder belangrijke imago-driver voor de bedrijfsarts zal worden dan een
aantal andere imago-bepalende elementen.
Het gewenste imago zal ook en vooral opgebouwd moeten worden door:
Bekendheid geven aan taak en vaardigheid bedrijfsarts (meer dan een
controlebeeld)
Twijfels over onafhankelijkheid wegnemen is belangrijker dan
professionaliteit en deskundigheid benadrukken
Communicatie van de bedrijfsarts zelf zal moeten verbeteren. De huidige
communicatieknelpunten lijken:
(On)zichtbaarheid van de arts binnen de bedrijven en de SMT's door strikt
volgens de regels te werken
(Slechte) telefonische bereikbaarheid
(Beperkte) medische rapportages en telefonische afstemming richting
huisartsen
Representatie
Voorlopig denken we dat het eerder voorgestelde element om de
bedrijfsartsen zelf op te leiden in verbeterde communicatie een
belangrijker instrument voor de ophelderingscampagne zal moeten worden.
Communicatie
De huidige communicatiemiddelen en kanalen die door de bedrijfsarts benut
kunnen worden, worden niet of nauwelijks gebruikt. Werknemers, maar ook
werkgevers, weten niet wie hij is, vooral bij bedrijven met externe
bedrijfsartsen. Opheldering wordt als zeer noodzakelijk gezien, maar dat
zal dus veel energie kosten. De 'persoonlijke PR' van de bedrijfsarts zelf
ontbreekt vaak.