Vrije Universiteit Amsterdam

Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam. 16/09/2003


---

Betrouwbare indruk en aanbod trekken Internet-shopper over de streep Traditioneel en online winkelen lijken sterk op elkaar

Consumenten die op Internet winkelen vinden twee dingen erg belangrijk bij het kiezen van een online winkel: het risico dat er iets fout gaat moet voor hun gevoel klein zijn en ze moeten het idee hebben dat de online winkel nuttige informatie bevat en geschikte producten aanbiedt. Gebruiksvriendelijkheid van de site lijkt weinig uit te maken. Een website beïnvloedt voor 25 procent de aankoopgeneigdheid van Internetconsumenten, en dat is ongeveer net zoveel als de invloed die een fysieke winkel heeft op consumenten. Dat en meer concludeert Tibert Verhagen in zijn proefschrift Towards understanding online purchase behavior, waarop hij donderdag 25 september promoveert aan de Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde.

Dat een website de aankoopintentie van mensen voor 25 procent beïnvloedt lijkt weinig, maar het kan twijfelaars nét over de drempel helpen en op die manier veel verschil maken. Behalve de gevoelsmatige betrouwbaarheid van de aankoopprocedure en het (gevoelsmatige) nut van aanwezige informatie en de geschiktheid van het aanbod, telt voor consumenten het voorgevoel dat ze hebben over de afhandeling van de aankoop en hun vertrouwen in de organisatie achter de site.

Verhagen deed zowel empirisch onderzoek als literatuuronderzoek naar online aankoopgedrag. Uit het literatuuronderzoek concludeert hij dat een Internetsite en een gewone winkel ongeveer evenveel invloed op het koopgedrag van consumenten hebben. Ook verloopt het aankoopproces online en offline gelijk: het proces van bedenken dat je iets nodig hebt of wilt hebben, het zoeken naar productinformatie, de evaluatie van alternatieven en het maken van definitieve keuzes verloopt op dezelfde manier. Verhagen: "Traditioneel winkelen en online winkelen lijken dus heel sterk op elkaar. De winkel is in beide omgevingen een gelijkwaardig instrument, je kunt winkel en website op vergelijkbare wijze inzetten om mensen te beïnvloeden."

In het empirische deel van zijn onderzoek liet Verhagen enkele honderden studenten vragenlijsten invullen over onder andere Bol.com, Proxis, Free Record Shop, Ineas en Ohra. Dat leidde onder meer tot de genoemde conclusies over welke factoren consumenten beïnvloeden bij het doen van online aankopen.

Internet-winkelen heeft de toekomst. Zelfs de meest standvastige sceptici kunnen niet ontkennen dat deze groei inmiddels duidelijk waarneembaar is, aldus de onderzoeker. Zelf heeft Verhagen, die inmiddels docent e-business is op de VU, ruime ervaring in het Internet-winkelen. Hij koopt zijn wekelijkse boodschappen, boeken, cd"s, domeinnamen, software enzovoort op het Internet. In februari 2004 geeft hij het keuzevak e-business, waarvoor ook belangstellenden van buiten de VU zich kunnen inschrijven.