FNV
FNV: In memoriam Johan Stekelenburg
In memoriam Johan Stekelenburg
'De FNV heeft vandaag een vriend, een voorzitter en een vakbondsman van het zuiverste water verloren. Johan was in alle opzichten ook een vechter. Niet alleen in zijn werk, maar ook de manier waarop hij met zijn fatale ziekte omging kan een voorbeeld voor iedereen zijn. Lange tijd leek het erop dat hij dat gevecht zou gaan winnen, maar het mocht niet zo zijn. De afgelopen weken waren we op zijn dood voorbereid, maar nu het een feit is komt het bij iedereen van de FNV hard aan. De dood went nooit...'
Aldus FNV-voorzitter Lodewijk de Waal over zijn veel te vroeg overleden voorganger Johan Stekelenburg (62). 'Stekel', zoals collega's hem liefkozend noemden, leidde de FNV van 1988 tot 1997. In die periode hervond Nederlands grootste vakcentrale haar elan, dat door de crisis van begin jaren tachtig flinke deuken had opgelopen. Onder het voorzitterschap van Stekelenburg groeide de FNV van 900.000 naar ruim 1,2 miljoen leden.
Stekelenburg maakte als voorzitter een vliegende start met de FNV-demonstratie 'Het kan anders, beter' op het Amsterdamse Museumplein waaraan 150.000 mensen deelnamen. Zelf noemde hij die bijeenkomst, die als een positieve omslag in de geschiedenis van de FNV bekend staat, het hoogtepunt uit zijn carrière. Een andere massabijeenkomst in het najaar van 1991 vormde daarentegen een dieptepunt. 'Op het Malieveld kwamen een kwart miljoen mensen bij elkaar om te protesteren tegen de aantasten van de WAO. En op het Binnenhof deden ze alleen de gordijnen even open om vervolgens ijzerenheinig verder te gaan', aldus Stekelenburg toen.
Grote verdienste van Stekelenburg, zoon van een Utrechtse metaalarbeider, was dat hij de FNV omvormde van een wat ouderwetse strijdorganisatie tot een meer pragmatisch ingestelde club die koos voor de alternatieven in plaats van overal tegen te zijn. Stekelenburgs loopbaan vormt een lange mars door de vakbondsinstituties: sociale academie De Horst, een kweekvijver van vakbondstalent, bedrijvenwerker van de Metaalbond NVV, districtsbestuurder, districtshoofd en bondsbestuurder van de Industriebond FNV, CAO-coördinator en vice-voorzitter van de FNV en uiteindelijk na het vertrek van Hans Pont voorzitter van de vakcentrale.
Die ervaringen hebben Stekelenburg gevormd tot een bestuurlijk zwaargewicht, gewapend met een flinke dosis charme en een groot doorzettingsvermogen. Eigenschappen die hem zeer van pas kwamen in de overlegeconomie, later poldermodel genoemd. In feite was Stekelenburg als belangrijke speler van het maatschappelijk middenveld een van de architecten daarvan. Zijn vertrekpunt was: 'Je moet bij overleg niet beginnen met de tegenstellingen, maar eerst kijken waar je het over eens bent. En vandaaruit probeer je win-winsituaties te realiseren.' Een goed voorbeeld van die strategie vormde het centrale akkoord 'Een nieuwe koers' in 1993 waarin werkgevers en werknemers een verantwoorde loonontwikkeling en meer flexibilisering met elkaar uitruilden.
In het begeleidend briefje bij het afscheidsboek 'Een beetje boegbeeld' schreef Johan op 19 juni 1997: 'Over 11 dagen begin ik aan een nieuwe fase in mijn leven. Een nieuwe uitdaging waarbij de ervaring van bijna 31 jaar vakbeweging mij absoluut zullen helpen.'
We moeten vaststellen dat een gluiperige ziekte Johan heeft verhinderd die klus in Tilburg af te maken. De FNV wenst zijn vrouw Heleen, zoons Douwe en Taco en overige familie veel sterkte toe.
22 sep 03 17:10