Canal à Rotterdam
lokatie : Het Schielandshuis
datum : september 2003
Historisch Museum Rotterdam verwerft topwerk van Jongkind
Recent heeft Historisch Museum Rotterdam een topwerk van de schilder
Johan Barthold Jongkind (1819-1891) verworven. Het schilderij, Canal à
Rotterdam (1873), is even te bewonderen in het museaal theater Stad
van Rotterdammers, de nieuwe presentatie stadsgeschiedenis die 20
september opengaat. Het schilderij wordt deze herfst opgenomen in de
oeuvre-expositie van Jongkind in het Gemeentemuseum Den Haag en het
Wallraf-Richartz Museum in Keulen. Mogelijk zal het werk zomer 2004 te
zien zijn in de overzichtstentoonstelling in Musée d'Orsay in Parijs.
Canal à Rotterdam
Het schilderij van de Nieuwehaven geeft een beeld van één van
Rotterdams mooiste havens, vlak voordat industrialisatie en snelle
groei Rotterdam ingrijpend veranderen. In Moderne kunstwerken (1908,
onder redactie van H.P. Bremmer) wordt het doek vermeld als Nieuwe
haven te Rotterdam. Het doek heeft een staand formaat (115.5 x 84.5
cm) en de hoge bomen langs de westelijke kade en de oprijzende masten
van het aangemeerde zeezeilschip geven het schilderij een sterk
verticaal accent. Ze vestigen de aandacht op het eigenlijke onderwerp
van het schilderij: de hoge lucht vol geheimzinnige paars-blauwe
tinten, de schitterende lichten en de weerkaatsing daarvan in het
water.
te modern
Bij de weergave van Canal à Rotterdam baseerde de schilder zich op
schetsen die hij ongeveer twintig jaar eerder in Rotterdam en omgeving
had gemaakt. Hij schilderde het in de eerste maanden van 1873 voor de
Salon in Parijs, waar het stuk werd geweigerd omdat de jury het te
´modern´ vond. Dit gegeven maakt het doek van Jongkind vanuit
kunsthistorisch oogpunt extra interessant. Alfred Lebrun, vriend van
Jongkind en verzamelaar van zijn werk, was er echter zeer over te
spreken. In een brief van maandag 10 maart 1873 schreef hij aan
Jongkind: 'Ontvang mijn oprechte gelukwensen voor je schilderij voor
de Salon. Het is een wonder van parelmoeren licht /.../ 't Lijkt wel
of er een regen van edelstenen naar beneden valt. Wat een mooie avond.
Hoe heerlijk lijkt het een wandeling over dat water te maken, verlicht
door jouw maan die vol van een wondere magie is. ...'
Het schilderij Canal à Rotterdam is verworven dankzij de steun van
leden van de familie Smit afkomstig uit Kinderdijk en Alblasserdam,
diverse Rotterdamse fondsen en Kunsthandel Ivo Bouwman BV en
diens partners Stoppenbach & Delestre Ltd.
Historisch Museum Rotterdam