Ministerie van Economische Zaken Berichtnaam: Antwoorden op kamervragen betreffende faillissement Energy XS Nummer: 354 Datum: 17-09-2003

Vragen van het lid de Wit (SP) aan de minister van Economische Zaken over voormalige nutsbedrijven en het failliete energiebedrijf Energy XS (ingezonden 22 augustus 2003)
---
1. Wat is uw oordeel over de manier waarop voormalige nutsbedrijven de klanten van het failliete energiebedrijf Energy XS proberen binnen te halen? (1)

2. Is het waar dat de netbeheerders door klantgegevens van Energy XS door te spelen aan hun zusterbedrijven de Elektriciteitswet overtreden? Zo ja, hoe zullen de overtreders worden aangepakt? Zo neen, hoe dient deze wet dan wel te worden uitgelegd?

3. Behoren de hoge tarieven en onjuiste termijnen die aan de voormalige klanten van Energy XS worden aangeboden en de voordelige positie die de voormalige nutsbedrijven hebben bij het binnenhalen van deze klanten tot de beoogde effecten van de liberalisering in de energiesector? Zo ja, waarom? Zo neen, wat gaat u doen om dit soort effecten in de toekomst te voorkomen?

4. Zullen de voormalige klanten van Energy XS die met de voormalige nutsbedrijven contracten hebben gesloten waarin te hoge tarieven of onjuiste termijnen zijn vermeld, worden gecompenseerd? Zo ja, op welke wijze? Zo neen, waarom niet?

5. Vindt u dat netbeheerders zich, in hun functie als noodleverancier, voldoende onafhankelijk van hun zusterondernemingen hebben opgesteld? Zo ja, waarom? Zo neen, hoe wilt u deze onafhankelijkheid in de toekomst vergroten?

6. Deelt u de mening dat netbeheerders en energieleveranciers onafhankelijke bedrijven dienen te zijn of is het voor u nog steeds afdoende indien zij een gescheiden boekhouding voeren? Zo ja, waarom?


---
(1) Het Financieele Dagblad, 21 augustus jl., Nutsbedrijf schendt wet in jacht op klant.

Vragen van het lid Crone (PvdA) aan de minister van Economische Zaken over de mogelijke miljoenenstrop voor klanten van Energie XS. (Ingezonden 29 augustus 2003)

1. Heeft u kennisgenomen van het artikel¹ over de miljoenenstrop voor de ex-klanten van Energie XS, namelijk dat zij twee keer moeten betalen voor het transport van elektriciteit als gevolg van het faillissement? 2. In hoeverre worden klanten in de vrije energiemarkt vooraf op de hoogte gesteld van de factuurverlegging en van mogelijke problemen bij faillissement? 3. Hoe bedoordeelt u de opstelling van Eneco om klanten af te sluiten wanneer ze niet voor 2 september de openstaande rekeningen hebben voldaan? Is in de wet hiervoor een voorziening opgenomen? 4. Hoe gaat u deze problematiek voorkomen bij de volledige liberalisering van de energiemarkt? 5. Welke rol ziet u weggelegd voor de Dte?

Toelichting: Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid De Wit, ingezonden 22 augustus 2003.


---
1) Financieel Dagblad, 28 augustus jl.

Vragen van het lid De Wit (SP) aan de minister van Economische Zaken over Engergy XS. (Ingezonden 2 september 2003)

1 Vindt u het rechtvaardig dat netbeheerders de transportkosten, nadat een leverancier failliet is gegaan, mogen verhalen op de voormalige klanten van het failliete bedrijf, zelfs als deze al aan het leveranciersbedrijf zijn voldaan? Zo ja, waarom? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen?

Toelichting: Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van de leden De Wit, ingezonden 22 augustus 2003 en van het lid Crone, ingezonden 28 augustus 2003.


---
1) Het Financieele Dagblad, 28 augustus jl., Miljoenenstrop dreigt voor ex-klanten Energy XS. 2) Het Financieele Dagblad, 28 augustus jl., Nieuwe tegenvaller vrije energieklanten.

De minister van Economische Zaken , mr. L.J. Brinkhorst heeft deze vragen als volgt beantwoord. Ministerie van Economische Zaken

Beantwoording Kamervragen van het lid De Wit (2020316210):


---
Berichten dat bedrijven misbruik zouden maken van de situatie hebben mij ook bereikt. Dit zou onacceptabel zijn en dient grondig te worden onderzocht. Ik wacht op dit punt de resultaten van het onderzoek door NMa en DTe af, derhalve heb ik nog geen eindoordeel betreffende de handelswijze van de elektriciteitsleveranciers die onderdeel zijn van de voormalige nutsbedrijven.


---
Of van overtreding van de wet sprake is, dient nog te worden vastgesteld. De wet bepaalt dat een netbeheerder zijn zustermaatschappij niet mag bevoordelen boven andere leveranciers. De berichten in de media over het doorspelen van klantgegevens door regionale netbeheerders spreken elkaar tegen. Het is mij nog niet duidelijk of er slechts informatie is doorgespeeld die noodzakelijk was om een fysieke leveringsonderbreking te voorkomen, of dat er onnodig vertrouwelijke gegevens door de netbeheerders zijn verstrekt. De DTe onderzoekt de handelswijze van de netbeheerders onder andere op dit punt. Als de wet inderdaad overtreden is, kan de DTe beslissen om de netbeheerder een bindende aanwijzing op te leggen.


---
Er dient nog te worden vastgesteld of er daadwerkelijk sprake is geweest van onjuiste termijnen en onredelijke tarieven. In het algemeen ben ik van mening dat transparantie, juiste informatie en redelijkheid bij de tariefstelling gewaarborgd dient te worden. Om een ordentelijke afwikkeling van een faillissement zoals EnergyXS beter te faciliteren, zal ik de regelgeving verder aanscherpen, zoals reeds aangekondigd in mijn brief d.d. 3 september j.l. inzake voorzienings- en leveringszekerheid energie (Kamerstuk 2002-2003, 29023, nr. 1). De primaire verantwoordelijkheid voor het verstrekken van juiste informatie blijft overigens liggen bij energiebedrijven zelf.


---
De voormalige klanten van Energy XS in de categorie beschermde afnemers zullen terugvallen op het gereguleerde grijze stroomtarief. Vrije afnemers bevinden zich in een vrije markt. Compensatie is mijns inziens niet aan de orde.


---
Op dit punt wil ik graag een misverstand ophelderen: een netbeheerder wordt zelf geen vergunninghoudende (nood)leverancier, maar speelt voor afnemers een coördinerende en administratieve rol in de leveranciersovergang. Dit in ogenschouw nemende, vind ik dat de netbeheerders onafhankelijk moeten opereren. Nadat de DTe haar onderzoeksresultaten aan mij bekend heeft gemaakt, zal ik een eindoordeel vormen, en zonodig maatregelen nemen om de functiescheiding effectiever te regelen.


---
Ik ben van mening dat een onafhankelijk opererende netbeheerder cruciaal is voor een goed werkende vrije energiemarkt. Ook in de Unie heeft men geconstateerd dat een gescheiden boekhouding niet voldoende onafhankelijkheid garandeert. Daarom wordt op dit punt in de gewijzigde EU-richtlijnen voor de interne energiemarkt juridische unbundling voorgeschreven. Nederland heeft dit reeds eerder ingezien en voldoet al aan deze eis.

Beantwoording kamervragen van het lid Crone (2020316430):


---
Ja.


---
De klant heeft in de vrije markt twee contracten; één met de netbeheerder voor aansluiting en transport, en één met de leverancier voor de levering. De klant kiest vervolgens of hij twee notas ontvangt, of de leverancier mandateert om de transportkosten voor hem af te dragen aan de netbeheerder, zodat hij één gecombineerde nota ontvangt. De klant zal dus informatie met betrekking tot factuurverlegging krijgen middels de algemene voorwaarden van een leveringscontract waar factuurverlegging wordt toegepast.


---
Ik heb ook signalen ontvangen dat er sprake zou zijn van een dreigement tot afsluiten. Indien deze signalen op waarheid gebaseerd zijn, krijg ik de indruk dat de opstelling van Eneco voorbarig is, aangezien allereerst aangetoond moet worden dat er sprake is geweest van wanbetaling door de afnemer. Wettelijk is deze kwestie van privaatrechtelijke aard.


---
Het voorkomen van een faillissement op zichzelf ligt niet in mijn macht, maar het faciliteren van een ordentelijke faillissementsafwikkeling wel. Om dit laatstgenoemde punt te verbeteren, zal ik de lessen vanuit het EnergyXS faillissement meenemen in de regelgeving voor de procedure bij het faillissement van een energieleverancier, die ik aangekondigd heb in mijn brief d.d. 3 september jl. inzake voorzienings- en leveringszekerheid energie. De consument zal bij een leveranciers-faillissement ondergebracht worden bij een andere leverancier, met daarbij de keuzevrijheid om al dan niet bij deze nieuwe leverancier te blijven.


---
De DTe speelt als toezichthouder een zeer belangrijke rol, onder andere bij de leveranciersvergunning. DTe zal toetsen of een aspirant leverancier aan de vergunningsvoorwaarden voldoet, en heeft bovendien de mogelijkheid om audits te houden bij vergunninghoudende partijen om te zien of ze nog aan de vereisten voldoen. Bovendien, als er toch een faillissement ontstaat, wordt mede door de intrekkingsprocedure van de leveranciersvergunning een goede faillissementsafwikkeling gefaciliteerd.

Beantwoording aanvullende Kamervraag van het lid De Wit (2020316500):


---
Berichten dat netbeheerders dit zouden proberen, hebben mij ook bereikt. Ik ben van mening dat het niet rechtvaardig is om een afnemer tweemaal te laten betalen voor één dienst zoals het transporteren van elektriciteit. Indien men krachtens onderlinge afspraken een transportrekening via de leverancier heeft betaald is daarmee die vordering van de netbeheerder op de afnemer voldaan. Ik wacht ook op dit privaatrechtelijke punt het onderzoek van DTe af.