Novib


Mooie woorden verhullen adders onder het gras

Reactie Novib op begroting BuZa/OS 2004

Bij aanpak landbouwsubsidies ontbreekt het zuiveldossier

16 september 2003

Hoewel minister Van Ardenne de Milenniumdoelstellingen (MDGs) van de Verenigde Naties uitgangspunt van haar beleid noemt, worden ze niet als harde doelstellingen neergezet die gewoon uitgevoerd moeten worden. Bovendien wordt het budget van 0,8% van het BNP voor Ontwikkelingssamenwerking weliswaar nominaal gehandhaafd, maar tegelijkertijd ernstig vervuild door er zaken uit te willen betalen die daar niet thuis horen. Dat zijn de adders onder het gras die door veel mooie woorden worden toegedekt.

De minister wil nieuwe of vernieuwde posten als het Stabiliteitsfonds (vredesmissies), verzekeringen van exportkredieten en investeringen voor het Nederlandse bedrijfsleven en het Clean Development Mechanism financieren uit OS-geleden, maar verbergt vooralsnog om welke bedragen het gaat. Dat is een financieel bezwaar, naast het principiële dat dergelijke uitgaven bij andere ministeries thuis horen. Meer blauw op straat in Nederlandse achterstandsbuurten wordt toch ook niet betaald uit de begrotingen van Sociale Zaken of Welzijn?

Door te kiezen voor bovengenoemde vervuiling en die zelfs binnen de OESO tot norm te willen maken, tast Nederland ook internationaal de grondslag voor het behalen van de MDGs aan. Dit zal het zelfbenoemde ?gezag? van Nederland op het gebied van Ontwikkelingssamenwerking geen goed doen.

De intenties van het Stabiliteitsfonds mogen goed zijn, naast het aspect van de financiering kleeft er nog een tweede bezwaar aan: het grote risico van verdere vermenging van militaire en civiele aspecten van conflictbeheersing. Dit kan leiden tot politisering van humanitaire hulp, waardoor dit broodnodige werk ernstig in gevaar komt Die verkeerde tendens is er al, getuige de recente aanslag op de VN in Bagdad.

Het bedrijfsleven kan zeker, zoals de minister stelt, een rol spelen ten bate van ontwikkelingslanden. Maar het is niet vanzelfsprekend dat zijn activiteiten een wezenlijke bijdrage aan armoedebestrijding en de MDGs leveren. Ten onrechte ontbreekt harde regelgeving op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen voor projecten die vanuit OS betaald worden, terwijl hiervoor op voorhand wel meer geld wordt uitgetrokken.

Novib is verheugd over de inzet van de minister voor een coherenter buitenlands beleid, met name ten aanzien van handel. Het is zonneklaar dat de handelsverstorende landbouwsubsidies moeten worden aangepakt. Maar het bevreemdt dat het kabinet dit niet als een van de prioriteiten voor het komende Nederlandse voorzitterschap van de EU kiest. En het is tegelijkertijd lachwekkend, treurig en goedkoop dat in de begrotingsstukken wel gesproken wordt over het aanpakken van katoensubsidies, maar dat zelfs het woord ?zuivel? ontbreekt.

Bron: Novib, 16 september 2003
Auteur: Novib