Rijk moet meer investeren in oplossing van knelpunten in de Randstad
Gedeputeerde staten (GS) van Noord-Holland vinden de bezuinigingen van
het rijk op de exploitatie van het openbaar vervoer onaanvaardbaar.
Het rijk denkt binnen de huidige kabinetsperiode 10% te bezuinigen. De
provincie heeft al een maximale inspanning gedaan om efficiencywinst
te behalen en vindt dat voortzetting van forse bezuinigen afbreuk doen
aan het openbaar vervoer.
In het algemeen vinden GS dat voor het behoud van de internationale
positie van de Randstad en haar concurrentiekracht volstrekte
prioriteit aan investeringen in dit gebied dienen te worden gegeven.
GS zijn van mening dat, gezien het aandeel in het BNP, van het totaal
aan investeringen in ruimte, wonen, bereikbaarheid en groen zeker meer
dan 60% terecht moet komen in de Randstad.
GS betreuren het dat het rijk op geen enkele wijze het verlies van
(ongeveer 4000) arbeidsplaatsen als gevolg van de afbouw van de
Koninklijke Marine in Den Helder wordt gecompenseerd.
Verkeer en vervoer
GS zijn in beginsel te spreken over de nieuwe subsidieregeling voor
regionale infrastructuur, waarbij de regio zelf beslist over subsidies
voor grote projecten. De 8 miljoen per jaar die dit Noord-Holland
extra oplevert is veel te mager. Hiervan kan de bijdrage aan projecten
als de ring van Alkmaar (N242) en de Zuidtangent-west niet worden
bekostigd.
GS benadrukken de noodzaak dat het rijk zo spoedig mogelijk
duidelijkheid biedt over de rijksbijdrage voor het project N201+
(omleiding Aalsmeer en Uithoorn, aansluitingen op het hoofdwegennet).
GS zijn verheugd over de opname van de Coentunnel/Westrandweg in het
Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) van het rijk. Met
behulp van een bijdrage uit de regio is aanleg mogelijk gemaakt.
Waterbeheer
GS verwelkomen de aandacht van het rijk voor de aanpak van de risicos
op overstromingen, de wateroverlast en droogte. Voor Noord-Holland
gaat het voor de periode 2003-2007 om een investering van ongeveer 90
miljoen, die door een belangrijk deel door de waterschappen wordt
opgebracht. De bijdrage van het rijk, 100 miljoen voor alle
provincies, is bescheiden maar welkom. Naar schatting is 8 miljard
nodig om per 2015 de wateroverlast afdoende te heersen.
Natuur
GS zijn instemmend dat het rijk de komende vier jaar 413 miljoen euro
uittrekt voor grondaankopen voor nieuwe natuurgebieden en
verbindingszones. Volgend jaar gaat het nog om een bescheiden bedrag,
43 miljoen, daarna om meer. Om toch tempo te houden, zal de provincie
Noord-Holland op grote schaal versneld grondaankopen doen en voor het
rijk voorfinancieren. De provincie neemt hierbij geen risico: minister
Veerman van LNV heeft zich bereid verklaard deze voorschotten in 2006
terug te betalen.
Milieu
Minder te spreken zijn GS over de kabinetsaanpak van hardnekkige
milieuproblemen van water, bodem en lucht. Het kabinet schuift om
financiële redenen zelfgestelde einddata voor uitvoering op van 2010
naar 2020, voor sommige zaken zelfs tot 2030. Hierdoor zal Nederland
zijn internationaal aangegane verplichtingen (b.v. het verdrag van
Kyoto om de CO2-uitstoot met 6% in 2012 terug te dringen)
hoogstwaarschijnlijk niet halen. Hiermee geeft het kabinet naar mening
van GS een slecht voorbeeld aan de samenleving.
Wrang is dat het kabinet juist wil bezuinigen op zaken die voor
burgers het meest prangend en zichtbaar zijn. Zoals bijvoorbeeld de
aanpak van verkeerslawaai in 3 miljoen in 2004 en bodemvervuilingen 8
miljoen. Hierdoor dreigen urgente projecten van bodemsanering in de
gevarenzone te belanden: de overheden betalen gemiddeld 25% van de
sanering, de vervuiler en/of grondeigenaar 75%. Hoe kan een overheid
hen oproepen te saneren terwijl ze er zelf minder geld voor uittrekt?
Opmerkelijk is dat het rijk stedelijke vernieuwing fors wil stimuleren
en hierbij voortvarende bodemsanering essentieel verklaart.
Energie
Op dit terrein wil het kabinet gas geven en remmen tegelijk. Enerzijds
roept het kabinet het bedrijfsleven en burgers op meer aan duurzame
energie te doen. Gelijktijdig reduceert zij het noodzakelijk
stimuleringsbudget volgend jaar van 57 naar 9 miljoen.
Werkgelegenheid
GS betreuren het dat het rijk op geen enkele wijze het verlies van
(ongeveer 4000) arbeidsplaatsen als gevolg van de verdergaande afbouw
van de Koninklijke Marine in Den Helder wordt gecompenseerd. De Kop
van Noord-Holland wordt nu onevenredig getroffen. In dit verband
pleiten GS voor de aansluiting van het noordelijk deel van
Noord-Holland bij het steunprogramma van de versterking van de
economische structuur Kompas van het Noorden.
Informatie-communicatie technologie (ICT)
GS zijn verheugd over de beleidsvoornemens van het rijk op het gebied
van ICT en kenniseconomie. Stimulering van laagdrempelige
internettoegang via het actieplan breedband en de inzet van ICT voor
het slimmer benutten bij het aanpakken van maatschappelijke
knelpunten, onderwijs, zorg en verkeer en vervoer sluiten aan bij het
Noord-Hollandse collegeprogramma. Ook het voornemen van het rijk om in
2004 minimaal 45% van de publieke dienstverlening en 80% van de
democratische basisinformatie electronisch beschikbaar te hebben sluit
aan bij het 1-loketsysteem dat GS willen realiseren.
Ambulancezorg
GS zijn tevreden dat vanaf 2004 50 miljoen extra beschikbaar is voor
ambulancezorg en het instandhouden van kleine ziekenhuizen in
Nederland. Een aantal van de knelpunten in de ambulancezorg in
Noord-Holland zou daarmee opgelost moeten kunnen worden. GS dringen
aan op onder andere het verhogen van het aantal parate ambulances in
de regios Noord-Holland Noord en Amsterdam. Het aantal
overschrijdingen van de aanrijtijd van ambulances in deze regios is
momenteel door een tekort aan parate ambulances te hoog.
Cultureel erfgoed
GS zijn niet in alle opzichten te spreken over de beleidsvoornemens
van het rijk op het terrein van het cultureel erfgoed. Positief is dat
9 miljoen beschikbaar wordt gesteld voor digitalisering van het
erfgoed. De regering spreekt daarentegen slechts over beheer en behoud
van cultureel erfgoed. GS staan een beleid voor, waarbij
cultuurhistorie ook een belangrijke inspiratiebron kan vormen voor
nieuwe ontwikkelingen. Met dit beleid hebben GS veel waardering
geoogst. GS hadden gehoopt dat deze nieuwe ontwikkeling ook ingang zou
vinden bij het rijk.
Bovendien missen GS aandacht van de regering voor het werelderfgoed
zoals de Stelling van Amsterdam, die een internationale
publiekstrekker kan worden.
Jeugdzorg
GS zijn niet gelukkig met de financiële vertaling van de plannen van
het rijk voor de jeugdzorg. Er komt een verhoudingsgewijs klein bedrag
extra beschikbaar om de capaciteitstekorten in de jeugdzorg terug te
dringen. De provincie Noord-Holland onderschrijven de ambities van de
komende Wet op de Jeugdzorg. Echter, met de middelen die het rijk ter
beschikking wil stellen, kunnen deze beslist niet waargemaakt worden.
Bovendien zal de (gezins-)voogdij, waarvoor de provincie met ingang
van 2004 verantwoordelijk wordt, opnieuw getroffen worden door een
ernstige bezuiniging. Dit zal het functioneren van deze belangrijke
vorm van werk naar onze overtuiging geen goed kunnen doen. Alleen voor
de jeugdreclassering komt extra geld, wat een positief punt is.
Openbare bibliotheken
Het kabinet stelt extra geld ter beschikking voor met name de
versterking van de educatieve functie van bibliotheken, oplopend tot
20 miljoen extra in 2007. Hiermee bouwt het kabinet voort op een
versterking van het bibliotheekwezen die de provincie heeft ingezet
door uitvoering te geven aan het provinciale Bibliotheekplan van begin
van dit jaar. Dit plan is gericht op een bestuurlijke hervorming van
het bibliotheekstelsel vooral met het oog op het behoud van de
basisbibliotheken in de kleinere gemeenten in Noord-Holland.
GS zouden graag zien dat het rijk bovenop deze extra bijdrage ook geld
uittrekt voor de verdere ontwikkeling en toepassing van ICT in de
bibliotheken.
Cultuur
GS constateren met voldoening dat het kabinet het streven van de
provincie deelt om kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk te
laten zijn. Prominent is de aandacht om de jeugd in grotere mate in
aanraking te laten komen met kunst en cultuur. Rijk, de 12 provincies
en 30 grote gemeenten werken hierin samen.
Er zijn goede resultaten bereikt met het Cultuur en School-programma,
dat door deze partners wordt uitgevoerd en betaald. Voor dit programma
stelt het rijk de komende jaren meer geld beschikbaar, oplopend tot 22
miljoen extra in 2007 voor het gehele land.
Provinciefonds
Het ziet er nu naar uit dat de extra kortingen voor de provincie
Noord-Holland uit het Provinciefonds zullen uitkomen op ongeveer 2,5
miljoen in 2004, 4 miljoen in 2005 en 2,5 miljoen per jaar in 2006 en
2007. Uit eerdere ervaringen is gebleken dat zekerheid over deze
cijfers pas bestaat bij de publicatie van de septembercirculaire over
het Provinciefonds.
Omdat GS in haar begroting en meerjarenraming rekening heeft gehouden
met een structurele korting van 3,5 miljoen neemt weliswaar de
begrotingsruimte voor de jaren 2004, 2006 en 2007 incidenteel ongeveer
1 miljoen toe, terwijl de ruimte voor 2005 0,5 miljoen afneemt.
Ruimtelijke ordening
GS onderschrijven het rijksbeleid om voorrang te geven aan uitvoering
van beleid boven het ontwikkelen van steeds nieuw beleid,
overeenkomstig het Noord-Hollandse collegeprogramma.
GS willen meewerken aan het sluiten van een bestuursakkoord over de
voorwaarden waaronder Almere zich kan ontwikkelen tot een evenwichtig
stedelijk knooppunt.
GS benadrukken dat verdere bezuinigingen op het budget voor
Investeringen Stedelijke Vernieuwing (ISV) onwenselijk is. Nu stelt
het rijk voor iets te korten op het budget.
GS vinden het van groot belang dat de fundamentele wijziging van de
WRO voortvarend wordt voortgezet en niet wordt betrokken in de
herijking van wet- en regelgeving. GS willen dat het toezicht op de
uitvoering en handhaving van bestemmingsplannen, een goede wettelijke
regeling van de planschade en mogelijkheden van provinciale
instructies, provinciale bestemmingsplannen en provinciale
projectprocedure in de wet worden opgenomen.
Raymond Fillet 16-9-2003 15:02:00
Provincie Noord-Holland