Ministerie van Justitie

Persbericht

Justitiebegroting 2004: Wetgeving in teken van modernisering rechtsorde
16 september 2003

De wetgevingsactiviteiten voor het komende jaar richten zich vooral op vereenvoudiging van juridische procedures, effectievere en snellere afhandeling van rechtszaken, het toegankelijker maken van de rechtspraak en stimulering van alternatieve geschillenbeslechting. Met het wetgevingsprogramma wil minister Donner een begin maken met de vernieuwing van de rechtsorde. Dit blijkt uit de toelichting op de justitiebegroting voor 2004.

Veiligheidsprogramma

Het merendeel van de wetsvoorstellen uit het vorig jaar gepresenteerde Veiligheidsprogramma wordt in 2004 bij de Tweede Kamer ingediend. Centraal staat de aanpassing van de strafrechtelijke procedure zodat strafzaken effectiever kunnen worden afgehandeld.

Enkele voorbeelden van die wetsvoorstellen zijn: wijziging van de voorlopige hechtenis, vereenvoudigde bewijsmotivering bij bekennende verdachten, uitbreiding van de transactiemogelijkheden en afdoening van lichtere zaken door de officier van justitie in plaats van door de rechter (OM-afdoening). Door deze maatregelen neemt de druk op de rechterlijke macht af.

Het wetsvoorstel uitgebreide identificatieplicht wordt nog dit jaar ingediend.

Criminaliteitsbestrijding

Effectieve aanpak van criminaliteit is gebaat met een DNA-databank waarin voldoende DNA-profielen zitten. Het wetsvoorstel DNA-onderzoek bij veroordeelden treedt naar verwachting volgend jaar in werking. Daarnaast rondt minister Donner de voorbereiding van de herziening van de Wet politieregisters af. De nieuwe wet neemt belemmeringen weg in de informatie-uitwisseling tussen politiekorpsen onderling, en tussen politie en derden. De huidige wet bemoeilijkt een effectieve aanpak van de criminaliteit.

Volgend jaar is de parlementaire behandeling voorzien van de Wet terroristische misdrijven, het wetsvoorstel verjaringsregeling in strafzaken en het wetsvoorstel verhoging van strafmaxima voor bepaalde delicten (dood door schuld, mishandeling) en de verruiming van de strafmaxima bij recidive.

Modernisering

Vernieuwing van de rechtsorde betekent ook dat bestaande wet- en regelgeving nog eens goed bekeken moet worden of ze nog bruikbaar is. De samenleving is niet gebaat bij regels en procedures die verouderd zijn en bij uitvoering onnodig veel tijd vergen. Daarom wil minister Donner in deze kabinetsperiode beginnen met modernisering van enkele wetten. Dit betreft onder meer de faillissementswet (algehele herziening), de wet schuldsanering natuurlijke personen (vereenvoudiging), wet op de kansspelen (algehele herziening, mede gericht op lastenvermindering).

De in het onderzoeksproject Strafvordering 2001 ontwikkelde voorstellen voor modernisering van het Wetboek van Strafvordering worden in 2004 en de daarop volgende jaren uitgewerkt en in verschillende wetsvoorstellen gepresenteerd. Een belangrijk onderdeel daarvan is de versterking van de positie van het slachtoffer.

Om crimineel gedrag passend, tijdig en doeltreffend te kunnen bestraffen, wordt het huidige stelsel van straffen en maatregelen ingrijpend gemoderniseerd. Het gaat onder meer om de wetsvoorstellen meervoudig celgebruik en stelselmatige daders die waarschijnlijk volgend jaar in werking treden.

In de eerste helft van 2004 wordt een wetsvoorstel ingediend om de Algemene wet bestuursrecht aan te vullen met regels over bestuursrechtelijke geldschulden, bestuurlijke handhaving, de bestuurlijke boete, en de attributie van bevoegdheden aan ambtenaren.

Ook komt er een wetsvoorstel om de afwikkeling van grote schades met veel slachtoffers te vergemakkelijken. Dit heeft te maken met het beheersbaar houden van het aansprakelijkheidsrecht.

Vestigingsklimaat

Om een gunstig vestigingsklimaat voor ondernemingen te bevorderen, komen er in 2004 voorstellen voor nieuwe rechtsvormen (vereenvoudigde BV en Europese vennootschap). In dit verband is ook het Actieplan corporate governance van belang dat op de Europese agenda staat. Uitvoering van dit plan leidt tot aanpassing van wetgeving. Daarbij gaat het om onderwerpen als grensoverschrijdend stemmen en versterking van de rol van aandeelhouders.

Verder wil minister Donner maatregelen nemen om aandeelhouders meer te betrekken bij de besluitvorming.

Internationaal

Niet alleen het privaatrecht staat onder sterke internationale invloed. Ook op andere rechtsgebieden moet in toenemende mate rekening worden gehouden met internationale verhoudingen en verplichtingen. Een en ander resulteert in nationale uitvoering van internationale regelgeving. Zo zal voor 1 januari 2004 de parlementaire behandeling van uitvoeringswetgeving van het EU-kaderbesluit inzake het Europees aanhoudingsbevel (overleveringswet) moeten zijn afgerond. Ook buigt het parlement zich over de uitvoering van de EU-kaderbesluiten over mensensmokkel en mensenhandel. Nog dit jaar volgt de afronding van de EU-rechtshulpovereenkomst in strafzaken.