Katholieke Universiteit Nijmegen
Evaluatie Wet bevordering evenredige arbeidsdeelname allochtonen
Media belemmerden de uitvoering van de wet arbeidsdeelname allochtonen
De Wet bevordering evenredige arbeidsdeelname allochtonen (Wbeaa,
1994) verplichtte werkgevers belemmeringen voor allochtonen in hun
bedrijf weg te nemen. De gevoelige materie die de wet regelde, zoals
registratie naar etniciteit en de administratieve belas-ting van
werkgevers, stuitte op veel weerstand. De verwachtingen over de
beperkte bereidheid van werkgevers tot naleving werkten ook door in de
uitvoering.
De manier waarop de media berichtten over het wetsvoorstel en later de
wet had duidelijk invloed op de acceptatie en werking ervan, meent dr.
Petra Jonkers, die op maandag 15 september promoveerde aan de KU
Nijmegen.
Vroegtijdige berichten over de geringe kwaliteit van de wet en
weerstanden tegen de wet ver-sterkten de al bestaande demotivatie
onder werkgevers en minderhedenorganisaties om met de wet aan de slag
te gaan. De breed verspreide `openbare diskwalificatie' van de wet
reikte hun een rechtvaardiging aan om de wet niet of niet langer uit
te voeren. In 1998 werd de wet gewijzigd in de Wet Samen. Die wet
voorzag in een andere wijze van registreren, ineenschuiven van
taakstellend werkplan en jaarverslag, controle door de
Arbeidsinspectie op naleving van administratieve verplichtingen,
publicatie op internet, civielrechterlijke in plaats van
strafrechterlijke handhaving.
Politieke besluitvorming over verlenging Wet Samen
Dit najaar besluiten regering en Tweede Kamer over de toekomst van de
Wet Samen. Wetgeving moet op termijn zeker in staat zijn om meer
allochtonen te kunnen toelaten tot arbeid, meent dr. Jonkers.
Ervaringen met de Canadese Employment Equity Act, die model stond voor
de Nederlandse wet, zijn positief. Werkgevers moeten daarvoor echter
nog meer doen: ze moeten niet alleen hun personeel re-gistreren, maar
ook een grondige analyse maken van hun personeelsbeleid. Extern
toezicht op de analyses kan dit, zoals in Canada blijkt, aanmerkelijk
stimuleren. Dit toezicht kan mogelijk verbeterd worden wanneer de Wet
Samen net als in Canada wordt beperkt tot bedrijven met meer dan 100
werknemers. Dat vergroot de kans op naleving en de gelijke toegang tot
arbeid voor allochtonen in die bedrijven.
Mw. dr. Jonkers (Nijmegen) was tot 1 augustus verbonden aan het
Instituut voor Rechtssociologie van de KU Nijmegen. Thans is ze docent
bij de vakgroep Encyclope-die en Rechtsgeschiedenis (EER), Faculteit
Rechtsgeleerdheid, Universiteit van Tilburg.
Diskwalificatie van wetgeving. De totstandkoming en uitvoering van de
Wet bevordering evenredige arbeidsdeelname allochtonen (Wbeaa),
dissertatie dr. A.P. Jonkers (Rechtsgeleerdheid), promotor: prof. mr.
C.A. Groenendijk; co-promotor: mr. P.E. Minderhoud. Handelseditie:
Aksant, Amsterdam, tel: 020-5252711.
12-9-2003