VERENIGING VNO-NCW

Onderzoek VNO-NCW-opinieblad Forum:

Ondernemers zijn passieve houding van politie en justitie zat

DEN HAAG, 13 SEPTEMBER 2003 - Ondernemers vinden dat politie en justitie onvoldoende aandacht besteden aan criminaliteit waarvan zij het slachtoffer worden. Hun grootste klacht is dat de politie te weinig doet om de daders van strafbare feiten op te sporen. Van alle ondernemers is 59 procent ontevreden over het (achterwege blijven van) opsporingswerk bij de politie, terwijl slechts 13 procent hierover wél tevreden is.

Dit blijkt uit onderzoek van het VNO-NCW-opinieblad Forum onder 420 Nederlandse bedrijven. Doel van het onderzoek was na te gaan hoe tevreden of ontevreden ondernemend Nederland is over politie en justitie. Veel ondernemers hebben het beeld dat de politie geen prioriteit geeft aan de criminaliteit die hen treft. Het kost vaak de grootste moeite om op het politiebureau aangiftes genoteerd te krijgen, sporenonderzoek vindt vaak nauwelijks plaats en vervolgens verdwijnen dossiers in een bureaulade. Dit politieoptreden wordt door veel ondernemers die aan het onderzoek deelnamen, getypeerd als: laks, nonchalant, ongeïnteresseerd, ongemotiveerd en initiatiefloos. Vooral ondernemers die de laatste jaren daadwerkelijk door criminelen werden bezocht, zijn ontevreden. 'Zakelijke criminaliteit heeft geen prioriteit. De politie gaat ervan uit dat de schade toch door een verzekering wordt gedekt', aldus één van de ondervraagden.

Na het achterwege blijven van opsporingswerk is gebrekkige communicatie over de voortgang van het politieonderzoek een veel gehoorde klacht. Meer dan de helft (56 procent) is ontevreden over de manier waarop de politie een bedrijf dat slachtoffer is van criminaliteit op de hoogte houdt van de voortgang van het onderzoek (16 procent is hierover tevreden). Een derde punt op de lijst van ergernissen, is de strafmaat in Nederland: te licht, vinden veel ondernemers (43 procent). Slechts 5 procent vindt de strafmaat in orde. Te lichte straffen worden door ondernemers vaak genoemd in samenhang met een lage pakkans.

Te weinig blauw op straat is ook een punt van kritiek (51 procent is ontevreden over de surveillance van de politie in de buurt van het bedrijf; 21 procent is tevreden). Veel ondernemers zeggen zelden of nooit een politiewagen te zien. En zodra er een particulier bewakingsbedrijf aan het werk is gezet, komt de politie al helemaal niet meer langs.

Ook de 'service' op het politiebureau zorgt voor veel ergernis. De openstelling is (vooral buiten de steden) vaak alleen tijdens kantoortijden en het doen van aangifte blijkt nogal eens een langdurige bureaucratische procedure. Ondernemers vragen zich af waarom de administratie niet efficiënter kan (bijvoorbeeld digitaal vanaf huis of werkplek).

Uit het onderzoek van VNO-NCW komt naar voren dat ondernemers in de Randstad of in de vier grote steden niet opvallend meer tevreden of ontevreden zijn, dan ondernemers elders in het land. Wel blijkt criminaliteit in de vier grote steden aanmerkelijk vaker voor te komen dan elders. Van alle ondervraagde ondernemers werd 80 procent de laatste drie jaar geconfronteerd met criminaliteit van buitenaf (in de vier grote steden 94 procent). Van alle bedrijven werd ruim éénderde het slachtoffer van criminaliteit van eigen medewerkers; in de vier grote steden is dat maar liefst tweederde van de bedrijven.

Ondernemers die daarmee te maken krijgen, melden criminaliteit vaak al niet meer bij de politie: 20 procent doet niet altijd aangifte van criminaliteit van buitenaf, ruim de helft doet niet altijd aangifte van criminaliteit van eigen medewerkers. Daarbij spelen twee motieven een rol. Ten eerste heeft men niet de indruk dat de politie daadwerkelijk actie onderneemt na een aangifte en zeker als er niets te claimen valt bij de verzekering (eigen risico) dan kost een aangifte alleen maar tijd. Ten tweede willen ondernemers criminaliteit van eigen medewerkers vaak liever 'intern' oplossen, bijvoorbeeld door de betrokken medewerker te ontslaan of te vragen ontslag te nemen.

Reactie VNO-NCW-voorzitter mr. J. Schraven:

'Politieorganisatie moet ingrijpend worden verbeterd'

De overheid moet meer doen om criminaliteit waarvan bedrijven het slachtoffer worden aan te pakken. Bovendien moet de politieorganisatie kritisch tegen het licht gehouden worden, want 'die blijkt nogal eens een slecht functionerend bedrijf'. Dit zegt VNO-NCW-voorzitter J. Schraven in een eerste reactie op de conclusies van het onderzoek onder 420 bedrijven.
De VNO-NCW-voorzitter noemt het 'alarmerend dat de overheid zo faalt bij de uitvoering van één van haar belangrijkste taken, het opsporen en vervolgen van criminelen.'

'Natuurlijk moeten er extra agenten komen en kost dat geld. Natuurlijk is het verstandig om na te gaan of boventallige militairen kunnen worden ingezet voor politietaken. Ik ben het van harte eens met degenen die daarvoor al hebben gepleit', aldus Schraven. De VNO-NCW-voorzitter vindt het niet juist dat door politiemensen steeds wordt gewezen op de eigen verantwoordelijkheid van ondernemingen om zélf meer preventieve maatregelen te nemen. 'De investeringen in preventie zijn in de loop der jaren zeer sterk gestegen; de beschikbare capaciteit voor opsporing en vervolging blijft hierbij achter. Hierdoor ontstaat bij bedrijven het gevoel dat preventie dweilen met de kraan open is.'

Het is volgens Schraven echter niet alleen een probleem van beschikbare capaciteit. 'Er moet iets gebeuren dat nog veel fundamenteler is. Dat raakt de politieorganisatie zélf. Die blijkt nogal eens een slecht functionerend bedrijf. Er is veel versnippering, er wordt vaak slecht samengewerkt, de klantvriendelijkheid laat te wensen over, politiemensen worden veel te vaak ingezet voor taken waar je veel beter administratieve krachten kunt inhuren en er wordt nog niet goed afgerekend op resultaten. En met dat laatste doel ik niet op het aantal bekeuringen dat wordt uitgeschreven.'

Schraven vindt dat een discussie over verworven rechten van politieambtenaren niet moet worden vermeden. Hij wijst erop dat bestaande regelingen rond arbeidsduur, verlof, ziekte, werkoverleg en scholing tot gevolg hebben dat je zeven politiemannen in dienst moet nemen om één functie in volcontinudienst te kunnen vervullen. 'In een normaal commercieel bedrijf zijn er daar maar vijf voor nodig', aldus de VNO-NCW-voorzitter.

De volledige resultaten van het Forum-onderzoek zijn te vinden op de website van VNO-NCW: www.vno-ncw.nl.

13 sep 03 08:01