Socialistische Partij
Bericht uit Cancun - 10 september 2003
Boeren protesteren tegen WTO
Op 10 september demonstreren boeren uit Mexico en andere landen
tijdens de WTO-top in Cancun tegen het vrijhandelsbeleid. De
demonstratie maakt deel uit van een internationale actiedag van kleine
boeren.
Vanuit het centrum van Cancun trekt een bonte stoet van boeren en
boerinnen vergezeld van solidaire vakbondsactivisten en
anders-globaliseerders richting de zone waar de WTO-top plaats vindt.
Zover komt de demonstratieve tocht echter niet. Al in de stad zelf
blokkeert de politie de route zodat de ministers een leerzame dialoog
met de boeren mis lopen. De boodschap van de boeren laat aan
duidelijkheid niets te wensen over. Op vele spandoeken stonden leuzen
als 'Voor een rechtvaardige wereld en voor gerechtigheid'. De
Koreaanse delegatie roept op de landbouw uit de WTO-wetgeving te
halen. De Afrikanen lopen met borden 'Africa is not for sale'.
De meeste van de 5.000 deelnemers, die in simpele tentjes overnachten,
zijn afkomstig uit Mexico. Dat er niet meer boeren demonstreren, heeft
te maken met het feit dat de politie massa's boeren die aan het
protest deel willen nemen onderweg tegen heeft gehouden.
Landbouw is binnen het hele WTO-gebeuren het belangrijkste thema.
Ontwikkelingslanden eisen van de VS en de EU dat zij de afspraken van
Doha nakomen. Zij zijn het beu dat zij gedwongen worden hun markten
open te stellen, terwijl de ontwikkelde landen zich het recht
voorbehouden om hun markten te beschermen.
Voor zover de Mexicaanse boeren ooit illusies hadden over
handelsliberalisering, zijn ze die inmiddels wel kwijt. Ze hebben
namelijk de nodige ervaring opgedaan met de North Atlantic Free Trade
Agreement (NAFTA) dat dertien jaar geleden tussen de VS, Canada en
Mexico is afgesloten. Als gevolg van dat akkoord is een groot deel van
de Mexicaanse landbouw weggevaagd. Kleine boerderijen en coöperaties
konden het niet bolwerken tegen de grote gemoderniseerde bedrijven uit
de VS. Monsanto introduceerde genetisch gemodificeerde zaden waardoor
een deel van de boerenstand afhankelijk werden van de agro-business.
Als gevolg van de Nafta moest de Mexicaanse grondwet zelfs veranderd
worden. Het recht van Indiaanse boeren op collectieve landbouwgronden
moest worden geschrapt omdat het in strijd was met het neoliberale
uitgangspunt 'de markt regeert'. Indiaanse gemeenschappen eisen
sindsdien zeggenschap over hun eigen landbouw op
Tot op het eind verloopt de demonstratie vreedzaam. Ten gevolge van
het optreden van de politie loopt de zaak alsnog uit de hand.
Ontzetting als een demonstrant zich vooraan bij de hekken doodsteekt.
Woede alom als een handjevol demonstranten daarop met stenen gaat
gooien. De camera's van de wereldpers draaien opeens op volle toeren.
De anders-globaliseringsbeweging moet zichzelf afvragen of zij toe wil
laten dat vreedzame betogingen door een kleine groep verstoord wordt.
De negatieve publiciteit brengt het streven van de meerderheid van
mensen die actief zijn in de strijd voor een andere wereld in
diskrediet. Het verzwakt hun pogingen om aandacht te vestigen op de
alternatieven voor het desastreuze neoliberale beleid. Het Mexicaanse
journaal doet waar ik bang voor was. Alleen de beelden van de rellen
halen het nieuws.
René Roovers