De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
uw brief van
uw kenmerk
ons kenmerk
VVA 2003/2615
datum
05-09-2003
onderwerp
Kamervragen mogelijke uitbraak van Houw in de Ooijpolder
TRC 2003/6533
bijlagen
Geachte Voorzitter,
Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de Kamervragen van het lid
Ormel (CDA) over de mogelijke uitbraak van Houw in de Ooijpolder.
datum
05-09-2003
kenmerk
VVA 2003/2615
bijlage
---
Hebt u kennisgenomen van een uitbraak van een besmettelijke oogziekte
(Houw) bij een in het wild grazende kudde Gallowayrunderen in de
Ooijpolder? 1
Ja
---
Klopt het dat drie stieren vanwege onherstelbare oogaantasting zijn
afgemaakt? Bent u van mening dat tijdige onderkenning deze ernstige
complicatie had kunnen voorkomen?
De Gallowayrunderen in het natuurgebied de Ooijpolder worden door de
beheerder Stichting Ark dagelijks met zorg gecontroleerd. Nadat de
oogziekte Houw in de kudde werd geconstateerd, zijn de aangetaste
dieren direct gevangen en onder behandeling gesteld. Deze behandeling
is goed aangeslagen, alle behandelde dieren lopen dan ook weer vrij in
het gebied rond. De beslissing om drie stieren te doden is dan ook
niet genomen vanwege onherstelbare oogaantasting. De gedode dieren
waren al op leeftijd en uit beheersoverwegingen reeds eerder
geselecteerd om dit jaar afgevoerd te worden.
---
Hoe frequent worden in het wild grazende runderen in Nederland
gecontroleerd?
De frequentie waarmee de controle van grote grazers in natuurgebieden
plaatsvindt, varieert afhankelijk van de oppervlakte en de
toegankelijkheid van het gebied. Over het algemeen kan worden gesteld
dat er een paar keer per week toezicht is op kuddes in natuurgebieden.
---
Is deze uitbraak gemeld aan beheerders van andere in het wild grazende
runderpopulaties?
Ja.
---
Worden naar aanleiding van deze uitbraak gezondheidscontroles vaker
uitgevoerd, waarbij speciaal gelet wordt op mogelijk voorkomen van
oogafwijkingen? Zo neen, waarom niet?
De kudde Gallowayrunderen in de Ooijpolder wordt door de beheerder
dagelijks met zorg gecontroleerd. Dit is ruim voldoende. Vanwege de
oogziekte is de frequentie dan ook niet opgevoerd, wel wordt speciaal
gelet op oogafwijkingen.
---
Is er een risico op het ontstaan van dragers, waardoor in het wild
grazende runderen een reservoir van deze infectie kunnen vormen? Hoe
groot is het risico van infectie van runderen op boerderijen vanuit
deze populaties? Bent u bereid te onderzoeken of het voorkomen van
Houw op boerderijen in de Ooijpolder hoger is dan in de rest van
Nederland?
Houw is een bekende oogontsteking die vooral in de zomer optreedt. De
aandoening ontstaat door een infectie met de Moraxella Bovis bacterie.
Deze bacterie komt van nature bij herkauwers voor, zonder dat de
dieren er last van hebben. Alleen onder bepaalde omstandigheden kan
zich een infectie ontwikkelen. Stof, zonlicht en vliegen spelen een
duidelijke rol bij het ontstaan. De aandoening kan zich voordoen als
koppelprobleem, of slechts bij een enkel dier worden gevonden. In het
geval van een koppelprobleem spelen vliegen waarschijnlijk een
belangrijke rol bij de overdracht. Er is echter geen risico voor het
ontstaan van dragers. Bovendien komt verspreiding naar andere
veestapels weinig voor. Het infectierisico voor runderen op
nabijgelegen agrarische bedrijven is dan ook klein.
Elke zomer wordt in verschillende streken in Nederland wel een aantal
dieren aangetroffen met Houw. De ziekte maakt hierbij geen onderscheid
tussen runderen in natuurgebieden, of op veebedrijven. Er is dan ook
geen reden om te onderzoeken of het voorkomen van Houw op boerderijen
in de Ooijpolder hoger is dan in de rest van Nederland.
---
Worden in andere natuurgebieden waar runderen in het wild grazen, net
zoals nu in de Ooijpolder, zieke dieren opgevangen en behandeld? Zo
neen, wat is dan uw mening over de bewaking van het welzijn van deze
dieren en hoe groot is dan het infectierisico voor runderen op
nabijgelegen agrarische bedrijven?
Zo ja, zijn andere natuurgebieden voldoende toegerust om een mogelijke
uitbraak van deze besmettelijke oogziekte adequaat te bestrijden?
Het is mij niet bekend dat de oogziekte ook bij runderen in andere
natuurgebieden voorkomt. De opvang van zieke runderen in
natuurgebieden, varieert afhankelijk van de oppervlakte en de
toegankelijkheid van het gebied. Over het algemeen worden zieke dieren
opgevangen en behandeld, net zoals in de Ooijpolder. In de twee Grote
Eenheden natuurgebied, te weten de Oostvaardersplassen en de
Veluwezoom, gelden echter afwijkende afspraken. Deze zijn vastgelegd
in hoofdstuk drie van de Leidraad Grote Grazers (Brief aan de Tweede
Kamer van 19 januari 2000).
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
1 De Gelderlander, 23 augustus jl.
---
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit