KU Nijmegen begeleidt studenten bij publicatie van artikelen
Eerste publicaties van studenten Honours Programma in eigen magazine
Deze week verschijnt de eerste uitgave van het Honours Review, een
tijdschrift met artikelen van studenten die het Nijmeegse academische
Honours Programma volgen. Dit programma is bedoeld voor excellente en
gemotiveerde studenten die over de grenzen van hun eigen vakgebied
willen kijken. De eerste lichting schreef meer dan 350
toetsopdrachten. De beste werkstukken zijn door de hoofddocenten van
de cursussen voorgedragen en door een deskundig redacteur bewerkt tot
een artikel, essay of boekbespreking. De resultaten zijn samengebracht
in het eerste Honours Review, dat vanaf nu twee keer per jaar zal
verschijnen. Over Schrödingers kat, Anna Karenina, Robert Mugabe en de
betekenis van de sociobiologie voor de sociale wetenschappen. Honours
Review is bedoeld voor iedereen die een brede belangstelling heeft
voor actuele wetenschappelijke ontwikkelingen en hun betekenis voor
cultuur en samenleving.
Rector Magnificus prof. Kees Blom heeft donderdag 4 september bij de
start van de tweede jaargang van het Honours Programma de eerste
exemplaren uitgereikt aan de auteurs. De rector benadrukte nog eens
het belang dat de KU Nijmegen hecht aan gedegen academische opleiding
van de studenten. Daarbij hoort ook het begeleiden van studenten bij
het publiceren van hun werkstukken. Dit Honours Review mag dan ook
gezien worden als een kweekvijver voor aankomend wetenschappelijk
talent, aldus prof. Blom
Prestigieus Programma
Het Honours Programma is bedoeld voor studenten die over de grenzen
van hun eigen vakgebied heen willen kijken. Het gaat daarbij niet om
oppervlakkige bestudering van een willekeurig onderwerp, maar om het
zelfstandig met vrije blik onderzoeken van belangrijke
wetenschappelijke, culturele, maatschappelijke en levensbeschouwelijke
thema's, zonder dat ze zich op voorhand laten begrenzen door het
perspectief van hun eigen discipline. Paden banen in het oerwoud dat
denken heet, dat is de quintessens van dit in 2002 met 170 cursisten
gestarte programma.
Studenten die zich inschrijven krijgen (kosteloos) een prestigieus
programma aangeboden. Ze werken in kleine groepen van maximaal 25
studenten De cursussen worden verzorgd door topdocenten van de
universiteit, die op hun beurt deskundigen uit het maatschappelijk of
culturele veld uitnodigen. Ook excursies maken deel uit van het
programma. Zo waren bezoeken aan het onderzoeksinstituut CERN in
Génève en het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag, onderdeel van
cursussen Evolutie: van Kosmos tot Mens en Slechte mensen.
Van deelnemende studenten wordt een actieve betrokkenheid en studie
gevraagd. Het programma heeft een totale omvang van 600 uur, verdeeld
over vier cursussen (een cursus per semester).
Voor het jaar 2003/04 hebben zich 6 276 honoursstudenten ingeschreven
(het maximum aantal) en is het aantal cursussen uitgebreid naar 12.
Nieuwe thema's zijn onder meer:
de waan van de wetenschap, over de paradox van de wetenschap in deze
eeuw die problemen beheersbaar heeft gemaakt, maar ook nieuwe
vraagstukken voortbrengt; gelijkheid en keuzevrijheid, waarin het
gelijkheidsbeginsel wordt onderzocht: past het wel in een heterogene
of multiculturele samenleving? Is het niet in strijd met individuele
keuzevrijheid?; beeld van een stad, de constructie van het westerse
Rome-beeld tussen tijd en eeuwigheid; ongeregeld leven: ethische
conflicten omtrent de `nieuwe mens'; oprecht veinzen: over
werkelijkheid en literaire verbeelding in het werk van Frans
Kellendonk, met medewerking van de hedendaagse schrijvers Oek de Jong,
Willem-Jan Otten, Herman Franke, Nelleke Noordervliet en Bas Heijne.
Werkstukken en artikelen
Elke cursus wordt afgesloten met een toets, meestal een
schrijfopdracht. De inhoudelijke kwaliteit van de werkstukken en de
wens van de docenten om de studenten in de gelegenheid te stellen om
op een serieuze manier te werken aan de publicatie ervan, hen ook te
confronteren met eisen van kwaliteit en competitie, was aanleiding
voor het oprichten van het tijdschrift Honours Review. Manuscripten
die door de studenten van het Honours Programma zijn geschreven worden
door de hoofddocenten voorgedragen voor publicatie in het Honours
Review.
Uit het eerste nummer:
"Paradoxaal genoeg heeft men op het gebied van taalonderzoek enerzijds
veel te danken aan kleine kinderen, die hun taalvermogen nog moeten
vergaren en anderzijds aan de mensen die het vermogen tot
taalproductie of taalbegrip gedeeltelijk of volledig zijn
kwijtgeraakt."
Jesse-Valentijn Veenvliet (geneeskunde) in Jong geleerd is oud
vergaan.
"Höfgens relaties zijn met name gebaseerd op uitbuiting, criterium 5b
`interpersonal exploitiveness' van het DSM-III-R. Hij likt de hielen
van het kwaad om zijn eigen doelen na te kunnen streven. Mensen worden
door hem gebruikt als instrumenten ten behoeve van zijn carrière."
Sarah van der Land (bedrijfscommunicatie) in Hendrik Höfgen, Mefisto
in eigen persoon?
"De quintessens van de sociobiologie is namelijk niet dat gedrag
genetisch bepaald is, maar dat er een genetische basis is voor
gedragingen. En deze gedachte laat wel degelijk ruimte voor de `vrije
wil'. Zelfs als gedrag voor 100% genetisch is gedetermineerd kan de
mens nog een vrije wil hebben. Want in een evolutionair perspectief is
het veel voordeliger om een organisme te hebben dat zijn eigen keuzes
kan maken in een bepaalde omgeving, dan een organisme dat
voorgeprogrammeerd moet worden voor elke mogelijke situatie."
Hans van Loon (sociologie) in Sociobiologie: wetenschap of ideologie?
"Zodra de waarnemer een blik op een superpositie van bijvoorbeeld een
levende en een dode kat zou werpen, zou een neuron in zijn oogzenuw
een superpositie van `vuren' en `niet-vuren' creëren. Deze
superpositie gaat vervolgens onmiddellijk ineenstorten. Volgens Max
Tegmark, natuurkundige aan de universiteit van Pennsylvania, zou de
superpositie ongeveer binnen 10־²º seconden ineenstorten. Zo
snel dus dat het onmogelijk door het brein verwerkt kan worden. "
Birgit Knudsen (psychologie) in De Einstein-Podolsky-Rosen-paradox
5-9-2003