Gemeente Leiden

Nieuwe stap in herinrichting en uitbreiding van de begraafplaats

Opening Sterretjesveld op begraafplaats Rhijnhof

Publicatiedatum: 5 september 2003

Op begraafplaats Rhijnhof in Leiden is een veldje vrijgemaakt waar de as van veel te vroeg geboren babys anoniem kan worden bijgezet. Daarmee is een plek gecreëerd waar mensen alsnog naar toe kunnen om hun verlies te gedenken of te verwerken. In aanwezigheid van voorzitter Goekoop van de Stichting Beheer Begraafplaats Rhijnhof (SBBR) en wethouder R. van der Sande namens de gemeente Leiden verantwoordelijk voor de herinrichting van Rhijnhof, onthulden ouders van twee vroegtijdig gestorven babys afgelopen woensdag een gedenksteen op dit Sterretjesveld.

BOUWEN EN WONEN - Het ovaalvormige gedenkveldje aan de voet van de oranje-rode urnenmuur aan de westelijke kant van de begraafplaats, krijgt door de onthulling van een gedenksteen een officiële plek op Rhijnhof. Bij de onthulling waren enkele ouderparen, voorzitter Goekoop en wethouder van der Sande aanwezig.

Jeen en Saskia van Noort verloren hun dochtertjes Esmée en Jasmijn op 23 mei 2002.

Ze stierven na een vroeggeboorte, veroorzaakt door het Tweeling Transfusie Syndroom. De crematie vond destijds via het Leids Universitair Medisch Centrum plaats op Rhijnhof. De as is inmiddels in het Sterretjesveld bijgezet. Voor onszelf vinden we het fijn dat er nu een plek is waar we Esmée en Jasmijn kunnen herdenken, vertellen Jeen en Saskia van Noort bij onthulling van de gedenksteen.

Sterretjesveld

Het kunstwerk van de hand van de Amsterdamse kunstenares Marianne van den Heuvel symboliseert een deel van een sterretjeslint; de verbinding tussen aarde en hemel waar het vruchtje naar toe is gegaan. Aan de zijkant de ontroerende inscriptie: Flonker, flonker kleine ster; zo dichtbij en ook zo ver ... Een frase uit het Amerikaanse kinderliedje Twinkle twinkle little star... Foto: Wim van Noort

In het sterretjesveld wordt de as bijgezet van de crematies die door het LUMC worden verzorgd, een dienstverlening die er vroeger in Leiden niet was.

Voorheen ontfermde het ziekenhuis zich over de foetussen, vaak zonder dat de ouders wisten wat er precies mee gebeurde, daarom geven steeds meer begraafplaatsen gehoor aan een toenemende behoefte aan een gedenkplaats.

In zijn openingstoespraak ging voorzitter Goekoop van de SBBR in op de toenemende aandacht voor het herdenken van het verlies van een ongeboren kind. Eindelijk een plekje... Een plekje waar de Wet op Lijkbezorging niet in heeft voorzien, maar toch zo nodig is.

Wethouder van der Sande, verantwoordelijk voor de uitbreiding van de begraafplaats, was ook aanwezig. De gemeente wil met het Sterretjesveld de begraafplaats een nog meer parkachtige uitstraling geven, aldus Van der Sande.

Herdenken is belangrijk

Het bijzondere van het Sterretjesveld is dat we een voorziening gecreëerd hebben, waar mensen achteraf blij mee zijn, zegt Christine Geerinck-Vercammen die als maatschappelijk werkster aan de afdeling verloskunde van het LUMC jarenlange ervaring heeft opgedaan met de opvang van ouderparen die te maken krijgen met een doodgeboren kindje.

Mevrouw Geerinck-Vercammen kreeg van ouders vaak achteraf de vraag wat er met de as van de kindjes gebeurd was. Voor deze groep is het fijn dat er een plek is waar ze alsnog naar toe kunnen om hun verlies, weliswaar anoniem, te gedenken en te verwerken, aldus Geerinck-Vercammen.

Masterplan

Het Sterretjesveld vormt een onderdeel van het Masterplan voor de begraafplaats, een plan dat voorziet in de herinrichting en een uitbreiding van Rhijnhof en voldoende ruimte garandeert tot 2037. Met de huidige capaciteit zou de begraafplaats volgend jaar aan zijn maximum zitten.

Chris Taminiau is projectleider bij de Dienst Bouwen en Wonen en als civiel technisch waterbouwkundige sinds drie jaar betrokken bij de uitbreiding van de begraafplaats Rhijnhof.

Over twintig jaar wordt de vergrijzingpiek verwacht die er landelijk zit aan te komen. Dan zullen er anderhalf tot twee keer meer overledenen zijn dan nu, aldus Taminiau.

De totale uitbreiding biedt ruimte aan 1160 kelders ten behoeve van de algemene graven, 470 familiegraven, 145 kindergraven en 90 Islamitische graven.

In 1999 is op verzoek van het gemeentebestuur een aanvullend onderzoek gedaan naar de behoefte van islamitische graven. Gebleken is dat deze behoefte er de komende jaren wel degelijk zal zijn", vertelt de wethouder, die bij deze gelegenheid het belang van de uitbreiding van de begraafplaats Rhijnhof aangaf.

Rhijnhof wordt daarom uitgebreid met de drie hectare van het ernaast gelegen volkstuincomplex Veldheim. In een convenant met de gemeente Leiden en de Leidse Bond van Amateurtuinders is afgesproken dat de vereniging een volledige compensatie krijgt. Met deze Bond zijn al afspraken gemaakt voor verplaatsing naar de Oostvlietpolder.

De verandering zal beetje bij beetje plaatsvinden: Je kunt niet alles in een keer aanpakken, dan zou het een grote bouwput worden, zegt bedrijfsleider Laurens Bos. Bestaande graven kunnen pas aan het eind van hun grafrustperiode worden geruimd. Dit is minimaal tien jaar of langer. Dan pas worden de vakken en perkjes opnieuw ingericht.

Deze pagina is gewijzigd op 5 september 2003