Persbericht
Utrecht, 3 september 2003
Halfjaarbericht 2003:
Bedrijfsresultaat stabiel op niveau 2002; reizigersvervoer nog steeds in het rood; verbetering dienstverlening zet zich voort
In het bedrijfsresultaat tekent zich een stabilisering af, na forse dalingen in de afgelopen twee jaar. Dit is het gevolg van een strakkere financiële discipline en een groter kostenbewustzijn, mede door de start van het omvangrijke kostenbesparings-programma AIDA. Het segment reizigersvervoer blijft echter in de rode cijfers. Het nettoresultaat is gestegen, voornamelijk vanwege een buitengewone bate. De in 2002 ingezette verbetering van de dienstverlening zet zich in deze periode door. Ook de komende tijd blijft alles hierop gericht.
Ontwikkeling opbrengsten en resultaat
In het eerste halfjaar van 2003 is een bedrijfsresultaat behaald van E 16 miljoen. Dit is een daling van E 2 miljoen ten opzichte van het eerste halfjaar van 2002, toen een bedrijfsresultaat van E 18 miljoen werd gerealiseerd. In het bedrijfsresultaat is rekening gehouden met een toevoeging aan de voorziening voor het Sociaal Plan in het kader van het besparingsprogramma AIDA van E 25 miljoen. Zonder deze toevoeging zou het bedrijfsresultaat op E 41 miljoen zijn uitgekomen. Dit is een verdubbeling ten opzichte van het bedrijfsresultaat over de eerste helft van vorig jaar. Deze stijging is het gevolg van een hoger kosten-bewustzijn als gevolg van de bedrijfsdoorlichting in het kader van AIDA en de tariefsverhoging per 31 december 2002.
In het eerste halfjaar is een buitengewone bate gerealiseerd van E 25 miljoen als gevolg van het vrijvallen van een voorziening in verband met desinvesteringen. Rekening houdend met deze buitengewone bate, de financiële baten en lasten en na aftrek van belasting komt het nettoresultaat uit op E 47 miljoen, E 20 miljoen hoger dan in de eerste helft van 2002.
De inspanningen voor de verbetering van de dienstverlening leiden weliswaar langzaam maar zeker tot verbeteringen op vele fronten.
NS is actief in de marktsegmenten reizigersvervoer, knooppuntontwikkeling en bouw. In een apart segment zijn de overige - ondersteunende - activiteiten ondergebracht. Het reizigersvervoer levert met -E 20 miljoen nog steeds een negatief bedrijfsresultaat op. De overige segmenten komen positief of neutraal uit. De bedrijfsopbrengsten zijn met 1,5% gestegen ten opzichte van het eerste halfjaar van 2002. In het segment reizigersvervoer zijn de vervoersopbrengsten uit het binnenlandse reizigersvervoer gering toegenomen, onder meer door tariefstijging en verschuivingen bij reizigers in reispatroon en kaartsoorten. In het buitenlands vervoer zijn de opbrengsten gedaald.
In het segment knooppuntontwikkeling en -exploitatie zijn de opbrengsten licht gestegen ten opzichte van vorig jaar.
De bedrijfslasten zijn gering gestegen met 1,7%. De stijging doet zich voor bij de afschrijvingen, met name als gevolg van de ingebruikname van de nieuwe dubbeldekkers, en betreft voorts de stijging van de voor de infrastructuur te betalen heffing met E 14 miljoen en de dotatie aan de reorganisatievoorziening van E 25 miljoen. Daar tegenover staat dat de kosten voor inhuur en uitbesteed werk onder invloed van kostenbesparingen aanzienlijk zijn gedaald.
Het saldo van financiële baten en lasten is teruggelopen ten opzichte van vorig jaar als gevolg van de gedaalde rentestand waardoor het rendement op uitgezette gelden is verlaagd.
Belangrijkste ontwikkelingen
De NS-directie houdt onverminderd vast aan het vorig jaar geïntroduceerde motto service omhoog, kosten omlaag. NS wil reizigers veilig, op tijd en comfortabel vervoeren via aantrekkelijke stations. De sturing van de onderneming is gericht op vijf hoofddoelstellingen: op tijd rijden, informatie verstrekken en service verlenen, bijdragen aan de sociale veiligheid, voldoende vervoerscapaciteit creëren, en zorgen voor schone treinen en stations.
Om de teruggang van het resultaat een halt toe te roepen is in 2002 besloten om de indirecte kosten en activiteiten kritisch door te lichten (AIDA). Doel is te komen tot een efficiëntere opzet van de organisatie en tot een besparing van tientallen miljoenen euro's op die activiteiten die geen rechtstreeks verband houden met de dienstverlening aan de reizigers. Dit onderzoek is in het eerste halfjaar van 2003 afgerond en de implementatie is gestart. Als gevolg van de in kaart gebrachte besparingsmaatregelen vervallen 1.240 arbeidsplaatsen.
De pensioenrechten van het personeel zijn ondergebracht bij het Spoorwegpensioenfonds, een bedrijfstakpensioenfonds. Als gevolg van het geslonken pensioenvermogen wordt weer pensioenpremie geheven. De premie zal geleidelijk in stappen worden verhoogd naar het niveau van de kostendekkende premie. Deze ligt op basis van de huidige pensioen-regeling (ruim) boven de 20% van de loonsom. Tegen deze achtergrond wil NS met de sociale partners de huidige regeling nader onder de loep nemen. Voor de komende jaren moet met extra lastenverzwaringen rekening worden gehouden.
In het eerste halfjaar zijn 78 nieuwe dubbeldeksrijtuigen in gebruik genomen. In verband hiermee konden in totaal 34 oudere rijtuigen type Mat'64 en gehuurde Belgische rijtuigen worden afgestoten. Per saldo is de totale vervoerscapaciteit van NS met 1,6% uitgebreid.
NS-dochter NedRailways heeft samen met haar Engelse partner Serco een 25-jarige concessie verworven voor het treinvervoer in en rondom Liverpool. Met ingang van 20 juli 2003 is de exploitatie van Merseyrail overgenomen. Verwacht wordt dat deze activiteit niet alleen financieel zal bijdragen, maar ook bijdraagt aan kennis en ervaring met de Engelse spoorsector.
De nieuwe Spoorwegwet en Concessiewet zijn goedgekeurd door de Eerste Kamer. NS en ProRail worden door de rijksoverheid nauw betrokken bij de nadere uitwerking van de regelgeving die voortvloeit uit deze wetten.
Toelichting per segment
Segment reizigersvervoer
Het bedrijfsresultaat van het segment reizigersvervoer is E 20 miljoen negatief uitgekomen. Dit is E 13 miljoen lager dan in de eerste helft van het vorige jaar. De omvang van het reizigersvervoer is, mede door de economische teruggang, 2,2% teruggelopen van 7.023 miljoen reizigerskilometers in het eerste halfjaar 2002 naar 6.865 reizigerskilometers in het afgelopen halfjaar.
De totale opbrengsten van dit segment zijn met E 19 miljoen (2,3%) gestegen naar E 843 miljoen. In het binnenlands vervoer zijn de vervoersopbrengsten met 4,5% gestegen naar E 625 miljoen, voornamelijk door de tariefsverhoging. Daarnaast spelen tevens verschuivingen in het reisgedrag van de reizigers een rol. Er wordt relatief meer over kortere afstanden gereisd en er is sprake van een verschuiving tussen de verschillende kaartsoorten. De vervoersopbrengsten uit het internationale vervoer zijn belangrijk teruggelopen met 19% naar E 63 miljoen, onder andere door het vervallen van de (verlieslatende) Alpenexpres en de autoslaaptreinen. Over de gehele linie is het aantal reizigers lager dan vorig jaar. Een trend die in het internationale treinvervoer algemeen waarneembaar is.
De bedrijfslasten zijn met E 32 miljoen gestegen naar E 863 miljoen. De personeelskosten zijn toegenomen mede door stijging van het aantal direct bij de treindienstuitvoering betrokken medewerkers. Het aantal indirecte medewerkers is licht gedaald. De stijging van de kosten wordt voorts veroorzaakt door het treffen van een voorziening voor het Sociaal Plan in verband met de AIDA-maatregelen. De infraheffing stijgt van E 28 miljoen naar E 42 miljoen. Tegenover deze stijgingen staat een aanzienlijke daling van de lasten, omdat de omvang van inhuur en uitbesteed werk fors is teruggebracht.
Segment Knooppuntontwikkeling en -exploitatie
De opbrengsten van het segment knooppuntontwikkeling en -exploitatie zijn met E 5 miljoen gestegen naar E 232 miljoen. Deze stijging bestaat voor een belangrijk deel uit hogere opbrengsten uit de retail- en horeca-activiteiten. De opbrengsten uit verhuur zijn op gelijk niveau gebleven. De gestegen opbrengsten en een terug-houdend beleid aangaande de kosten hebben geleid tot een hoger bedrijfsresultaat.
In het kader van de verbetering van de sociale veiligheid zijn het afgelopen halfjaar afspraken gemaakt tussen NS, gemeenten, spoorwegpolitie, regiopolitie en het Openbaar Ministerie over de aanpak van overlast op de Flevolijn en de lijn Hoorn-Enkhuizen. Op de stations van de Flevolijn is een aanvang gemaakt met een gecontroleerde toegang tot de stations in de avond.
Het afgelopen halfjaar is in samenwerking met ProRail op 380 stations de automatische omroep van spoorwijzigingen en vertragingen van minder dan 18 minuten ingevoerd. De realisering van vastgoedprojecten is vertraagd als gevolg van de verslechterde marktomstandigheden.
Segment Bouw
De omzet en het bedrijfsresultaat van Strukton Groep ontwikkelt zich in het eerste halfjaar van 2003 overeenkomstig de verwachting.
Segment overig
Dit segment omvat de kleinere facilitaire concerneenheden en -staven.
Personeel en organisatie
Het gemiddeld personeelsaantal is gedaald van 22.958 fte in het eerste halfjaar van 2002 tot 22.918 fte in de eerste helft van dit jaar. Deze afname met 40 fte bestaat uit een toename van uitvoerende medewerkers met 140 fte en een teruggang van het aantal indirecte medewerkers van 180 fte. De daling in het ziekteverzuim zet zich door van 9,2% in het eerste halfjaar van 2002 naar 7,7% in het eerste halfjaar 2003.
Kwaliteit
De effecten van de verbeterprogramma's zetten door. Dit uit zich ook in een verbetering van de klantoordelen.
Bij het algemeen oordeel is het aantal reizigers dat de dienstverlening waardeert met een 7 of hoger gestegen van 46% in het eerste kwartaal naar 55% in het tweede kwartaal.
Op tijd rijden: De aankomstpunctualiteit over het gehele net is in het eerste halfjaar 83,4% geweest. Dit ligt boven het niveau van het eerste halfjaar van 2002 (82,5%). Het aantal reizigers dat de punctualiteit met een 7 of hoger waardeert vertoont eveneens een stijgende trend, van 23% in het eerste kwartaal naar 29% in het tweede kwartaal.
Informatievoorziening bij ontregelingen: Op dit punt is een lichte stijging te zien, vooral wat betreft de informatievoorziening op de stations. Informatievoorziening in de trein blijft een aandachtspunt.
Vervoerscapaciteit: Deze is ten opzichte van het eerste halfjaar van 2002 verbeterd, door de instroom van nieuwe treinen en een lager aantal treinen die voor onderhoud in de werkplaats staan. Het klantoordeel is licht stijgend.
Sociale veiligheid: Ten opzichte van vorig jaar zijn de klantoordelen verbeterd. Dit geldt met name voor de sociale veiligheid in de trein.
Schone treinen en stations: De trend in de klantoordelen over schone treinen en stations vertoont een stijgende lijn.
Investeringen
In het eerste halfjaar van 2003 is voor een bedrag van E 134 miljoen aan investeringsuitgaven gedaan. Een belangrijk deel hiervan heeft betrekking op betalingen voor nieuwe treinen en het reviseren van bestaand materieel. Halfjaarcijfers 2003 NV Nederlandse Spoorwegen
De grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn in 2003 ongewijzigd gebleven.
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde balans
Het eigen vermogen per 30 juni 2003 is ten opzichte van de stand per 31 december 2002 voornamelijk toegenomen met het netto resultaat over het eerste halfjaar van 2003. Kasstroomoverzicht
Kerncijfers
Segmentatieoverzicht
Beoordelingsverklaring
Opdracht
Wij hebben de in het halfjaarbericht 2003 opgenomen halfjaarcijfers over de periode 1 januari 2003 tot en met 30 juni 2003, bestaande uit de geconsolideerde balans, de geconsolideerde winst- en verliesrekening, alsmede de toelichting daarop, van de N.V. Nederlandse Spoorwegen te Utrecht beoordeeld. Deze halfjaarcijfers zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een beoordelingsverklaring inzake deze halfjaarcijfers te verstrekken.
Werkzaamheden
Onze werkzaamheden bestonden, overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot beoordelingsopdrachten, in hoofdzaak uit het inwinnen van inlichtingen bij functionarissen van de vennootschap en het uitvoeren van cijferanalyses met betrekking tot de financiële gegevens. Door de aard en de omvang van onze werkzaamheden kunnen deze slechts resulteren in een beperkte mate van zekerheid omtrent de getrouwheid van de halfjaarcijfers. Deze mate van zekerheid is lager dan die welke aan een accountantsverklaring kan worden ontleend.
Oordeel
Op grond van onze beoordeling is ons niets gebleken op basis waarvan wij zouden moeten concluderen dat de halfjaarcijfers niet voldoen aan in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor tussentijdse financiële verslaggeving.
Utrecht, 2 september 2003
KPMG Accountants NV
* * * * * *
Noot aan de redactie: voor meer informatie NS Persvoorlichting: 030 - 235 70 70
Bijlage: Kwaliteitscijfers NS 1e + 2e kwartaal 2003
NS
NS speelt een belangrijke rol in de mobiliteit van Nederland. De onderneming stelt zich ten doel reizigers veilig, op tijd en comfortabel te vervoeren via aantrekkelijke stations. NS is de grootste reizigersvervoerder op het spoor. Hoofddoelstellingen van het beleid zijn: op tijd rijden, informatie verstrekken en service verlenen, bijdragen aan de sociale veiligheid, voldoende vervoerscapaciteit creëren en zorgen voor schone treinen en stations. NS verzorgt dagelijks het vervoer van meer dan 1 miljoen reizigers en beheert 385 stations. Bij het bedrijf werken bijna 25.000 mensen.
Het Nederlandse spoorwegnet is niet in handen van NS. Sinds 1995 is het beheer van de rails, seinen, bovenleiding, etc. door het ministerie van Verkeer en Waterstaat toegewezen aan ProRail (voorheen Railinfrabeheer, Railned en Railverkeersleiding). De inspectie van V&W (voorheen Railned) ziet toe op de spoorwegveiligheid in Nederland. Bijlage 1
Kwaliteitscijfers NS 1e + 2e kwartaal 2003
| |2002 | | |2003 | | | |2e |3e |4e |1e |2e | | |kwarta|kwarta|kwarta|kwarta|kwarta| | |al |al |al |al |al | |Oordeel van klanten over¹| | | | | | |: | | | | | | |- op tijd rijden |5,4 |5,5 |5,2 |5,3 |5,6 | |- beschikbaarheid |6,9 |7,2 |6,8 |7,0 |7,1 | |zitplaats | | | | | | |- informatie bij |5,8 |5,7 |5,8 |5,7 |5,9 | |vertragingen | | | | | | |- sociale veiligheid |6,6 |6,7 |6,6 |6,7 |6,7 | |- reinheid treininterieur|6,0 |6,1 |6,3 |6,1 |6,1 | |en station | | | | | | |- klantgerichtheid |6,3 |6,4 |6,3 |6,3 |6,4 | |personeel | | | | | | |- algemeen oordeel |6,4 |6,5 |6,3 |6,3 |6,5 | | | | | | | | |Punctualiteit²: | | | | | | |- treinen op tijd³ |82,0% |83,5% |76,8% |82,9% |83,6% | |- gerealiseerde |90,1% |90,8% |87,4% |90,6% |90,8% | |aansluitingen | | | | | | |- niet gereden treinen |1,6% |1,6% |3,8% |1,5% |1,6% | |(t.o.v. dienstregeling) | | | | | |¹ Klanttevredenheid: rapportcijfer op basis van 1-10 (in opdracht van Ministerie van Verkeer & Waterstaat, consumentenorganisaties en NS). ² Punctualiteitscijfers: bron ProRail.
³ Maximaal 3 minuten te laat bij aankomst.
---- --