Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Persbericht 03/115

Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid Directie
Communicatie

02 september 2003

Nr. 03/115

Tweede Kamer neemt Wet werk en bijstand aan

Gemeenten moeten zich ervan overtuigen dat er kinderopvang is, als zij alleenstaande ouders in de bijstand met kinderen onder de twaalf verplichten te solliciteren. Ook moeten zij bij hun beslissing over de sollicitatieplicht laten meewegen of de ouder zelf voor de kinderen wil zorgen. Verder is de overgang naar de nieuwe Wet werk en bijstand ten behoeve van gemeenten op een aantal punten versoepeld. Dat is de uitkomst van het debat in de Tweede Kamer over de Wet werk en bijstand van staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel aangenomen.

De Wet werk en bijstand heeft tot doel mensen sneller aan het werk te helpen. Om dat te bereiken krijgen gemeenten meer vrijheid om maatwerk toe te passen en een grote financiële verantwoordelijkheid.

Gemeenten hoeven zich aan minder regels te houden en het aantal verplichte rapportages aan het Rijk daalt aanzienlijk. Verder krijgen gemeenten een budget om de uitkeringen te betalen (bijstandsbudget) en een budget om mensen te begeleiden naar een baan (reïntegratiebudget). Zij kunnen bijstandsuitkeringen niet langer bij het Rijk declareren. Gemeenten krijgen er daardoor financieel belang bij zo veel mogelijk mensen aan het werk te helpen en fraude met uitkeringen te bestrijden. Als ook de Eerste Kamer akkoord gaat, treedt de wet op 1 januari 2004 in werking.

Met de nieuwe Wet werk en bijstand worden groepen bijstandsgerechtigden niet langer uitgezonderd van de sollicitatieplicht, zoals op dit moment bijvoorbeeld het geval is voor alleenstaande ouders met kinderen onder de vijf. In plaats daarvan wordt van geval tot geval een afweging gemaakt. Omdat er in de Tweede Kamer principiële bezwaren leefden tegen de invoering van de sollicitatieplicht voor alleenstaande ouders in de bijstand, is nu expliciet in de wet opgenomen dat gemeenten bij hun afweging rekening moeten houden met de wens van de ouders en de beschikbaarheid van passende kinderopvang.

Als bijstandsgerechtigden met hun (deeltijd-)baan niet genoeg verdienen om uit de bijstand te komen, mogen ze maximaal zes maanden een kwart van wat ze verdienen houden (tot een maximum van 163 euro per maand). Voorwaarde is wel dat het werk ertoe bijdraagt dat ze op termijn uit de bijstand komen.

Daarnaast heeft staatssecretaris Rutte in het wetsvoorstel al de mogelijkheid geboden om bijstandsgerechtigden in dit soort situaties één keer per jaar een premie van maximaal 1944 euro te geven die niet van de uitkering wordt afgetrokken.

De verdeling van het bijstandsbudget over de gemeenten is deels gebaseerd op een aantal objectieve criteria (zoals het aandeel huishoudens met een laag inkomen in een gemeente) en deels op gemeentelijke uitgaven aan de bijstand in het verleden. Naarmate de gemeente groter is, wegen de objectieve criteria zwaarder. In 2004 is voor de grootste gemeenten 40 procent van het budget op basis van objectieve criteria vastgesteld. Rutte heeft toegezegd dat het deel van het budget dat op objectieve criteria is gebaseerd niet meer dan 10 procent mag verschillen van de berekening op grond van bijstandsuitgaven in het verleden. In het oorspronkelijke voorstel was dit 15 procent. Op die manier worden uitschieters in positieve en negatieve zin voorkomen. Vóór juli 2004 wordt onderzocht hoe het zogenoemde objectief verdeelmodel verder kan worden verbeterd en of het mogelijk is de objectieve criteria zwaarder te laten wegen bij de verdeling van het budget.

Gemeenten moeten hun budget voor het aan het werk helpen van bijstandsgerechtigden in de toekomst voor 80 procent bij marktpartijen uitbesteden. De eerste drie jaar (was één jaar in het wetsvoorstel) gelden deze regels nog niet voor gesubsidieerde arbeid. Op die manier hebben gemeenten meer tijd voor de verzelfstandiging van eigen instellingen die met de gesubsidieerde banen werken. Ook hoeven gemeenten de eerste 100.000 euro van hun reïntegratiebudget niet uit te besteden bij marktpartijen.


---

Dit persbericht is onderdeel van dossier(s):
Dossier: Algemene bijstandswet Algemene bijstandswet 2003