Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
uw brief van

uw kenmerk

ons kenmerk
Viss. 2003/4713
datum
29-08-2003

onderwerp
Antwoord kamervragen garnalenvisserij
TRC 2003/3990

bijlagen

Geachte Voorzitter,

Hierbij wil ik, mede namens de minister van Economische Zaken, de vragen van de vaste commissie van 26 juni jongstleden beantwoorden. Tevens wil ik u op de hoogte brengen van de uitkomsten van het overleg met de sector op 3 juli jongstleden en de ontwikkelingen in Brussel.

datum
29-08-2003

kenmerk
Viss. 2003/4713

bijlage

Overleg met de sector en ontwikkelingen in Brussel

Tijdens het overleg op 3 juli jongstleden met vertegenwoordigers van het Productschap Vis zijn onder andere de recente ontwikkelingen rondom de garnalenvisserij besproken.

Ik heb de ontwikkelingen in Brussel uiteengezet en ik heb de sector geïnformeerd over de contacten die op verschillende niveaus hebben plaatsgevonden. Ik heb toegezegd nogmaals contact op te nemen met de Europese Commissie over deze kwestie. Nadien is contact gezocht met Directoraat-Generaal Mededinging van de Europese Commissie en nadrukkelijk aandacht gevraagd voor een spoedige afhandeling.

De eerstverantwoordelijke dienst van de Europese Commissie, Directoraat-Generaal Visserij (DGFISH), bekijkt momenteel de mogelijkheden om via een wijziging in een uitvoeringsverordening van de Europese marktordening het erkennen van transnationale producentenorganisaties (hierna: PO's) mogelijk te maken. De Commissie heeft alles in het werk gesteld om nog vóór de zomervakantie een concreet voorstel voor te kunnen leggen aan het beheerscomité voor de marktordening van visserijproducten. Helaas hebben deze inspanningen nog niet tot resultaat geleid. In het beheerscomité van 10 juli jongstleden heeft de Commissie aangegeven meer tijd nodig te hebben om de interne consultatieronde te kunnen afronden. De eerstvolgende bijeenkomst van het beheerscomité waarin de garnalenproblematiek naar verwachting aan de orde zal komen, is op 12 september 2003.

Verder heeft de sector geïnformeerd naar de mogelijkheden van een saneringsregeling.
Ik heb aangegeven dat op dit moment een saneringsregeling niet aan de orde is en dat het mij verstandig lijkt eerst de verdere ontwikkelingen af te wachten.
De sector heeft in het overleg ook aangegeven geen andere initiatieven te zien die zij nu zou kunnen nemen en voorzichtig te willen zijn, gelet op de risico's.

Reactie op de specifieke verzoeken

Antwoord 1.
Er is geen sprake van een gewijzigde beleidslijn. Er ligt momenteel nog geen concreet voorstel van de Commissie tot wijziging van de Commissieverordening inzake de erkenning van PO's en derhalve zie ik op dit moment geen mogelijkheden om vooruit te lopen op een eventuele wijziging van de communautaire regels.

Antwoord 2.
Op voorhand wil ik opmerken dat ik geen bevoegdheid heb op grond van de communautaire regelgeving om voor alle garnalenvissers in Nederland één minimumprijs vast te stellen. Een dergelijke bevoegdheid bestaat niet.
In het kader van de Europese marktordening bestaan beperkte mogelijkheden tot het algemeen verbindend verklaren van een ophoudprijs. Dit is echter iets geheel anders dan een algemeen geldende minimumprijs.
Een ophoudprijs is een prijs waaronder een PO de bij haar aangesloten vissers hun producten niet meer laat verkopen. Deze prijs wordt door de bij de PO aangesloten vissers onderling en vrijwillig overeengekomen. De producten worden vervolgens uit de markt genomen en de PO kent aan haar leden een ophoudvergoeding toe. Het hanteren van een ophoudprijs is een interventiemechanisme, slechts voor gevallen waarin sprake is van incidentele, te grote aanlandingen die de markt niet kan opnemen en die niet met andere maatregelen kunnen worden vermeden.
Op uitdrukkelijk verzoek van een PO kan de bevoegde autoriteit van een lidstaat een ophoudprijs algemeen verbindend verklaren voor vissers die actief zijn in het werkgebied van de PO, maar die geen lid zijn: de niet-aangeslotenen. Hierbij geldt dan uitdrukkelijk dat een ophoudprijs die een PO algemeen verbindend verklaard wil zien voor niet-aangesloten, gelijk moet zijn aan de communautaire ophoudprijs. In geen geval is het mogelijk dat een ophoudprijs van één PO door de bevoegde autoriteit voor álle PO's en vrije garnalenvissers algemeen verbindend verklaard kan worden. De reikwijdte van het instrument 'algemeen verbindend verklaren' van een ophoudprijs is derhalve beperkt.

Antwoord 3.
Voor het feit dat sinds 2002 de consumentenprijs voor garnalen redelijk constant is gebleven, terwijl de prijs die de garnalenvissers ontvangen is gedaald, heb ik geen onmiddellijke verklaring maar er zijn verschillende mogelijkheden denkbaar. Zo zijn garnalen diepgevroren lang houdbaar. Het is denkbaar dat de garnalen die nu aan consumenten worden aangeboden, zijn aangekocht vóór 2003. De lagere inkoopprijs wordt mogelijk dus pas op langere termijn aan de consument doorgegeven. Een ander element zou kunnen zijn, dat de garnalenmarkt wordt gedomineerd door één groothandel. Er is sprake van een oligopolistische marktstructuur. Door de sterke positie van deze ene groothandelaar is deze in staat om grote invloed uit te oefenen op de uiteindelijke consumentenprijs. Overigens biedt het mededingingsrecht waarborgen tegen mogelijk misbruik van een economische machtspositie door een dergelijke speler - zie artikel 24 van de Mededingingswet.

De NMa heeft haar zorgen geuit over de prijsvorming in deze sector en is daarom een vooronderzoek gestart naar de prijsvorming binnen de gehele distributiekolom voor garnalen.

De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,

dr. C.P. Veerman


---