Wageningen Universiteit

Persbericht Wageningen Universiteit en Researchcentrum, nr 050, 26 augustus 2003

Prins Willem Alexander als spreker

Opening Academisch Jaar in Wageningen in teken van water

Prins Willem Alexander zal op 1 september bij de opening van het Academisch Jaar in Wageningen in een toespraak ingaan op de toekomstige uitdagingen voor het waterbeheer in de landbouw en de natuur. Vanuit Wageningen Universiteit en Researchcentrum gaat daartoe een onderzoeksprogramma van start om mogelijkheden te scheppen voor duurzame landbouw met gebruik van zout water. In een voorprogramma reageren internationaal vermaarde onderzoekers, waaronder Nobelprijswinnaar Paul Crutzen, op Wageningse bijdragen over watertekorten, klimaatveranderingen en zoutwaterlandbouw.

Mediavertegenwoordigers zijn van harte welkom.
NB: Tijdige aanmelding is in verband met de komst van de Prins noodzakelijk (zie onder).

Programma

1 september
Junushoff, Plantsoen 3, 6701 AS Wageningen
Thema Water en watermanagement


13.00-14.45 Voorprogramma in Aula (zie onder)
14.45-15.45 Waterorgelshow (op plein voor Junushoff)
15.00 Zaal Junushoff open

16.00 Inleiding door dr. Aalt Dijkhuizen, voorzitter Raad van Bestuur Wageningen UR Terugblik en vooruitblik, highlights

16.15 Rede over watermanagement door ZKH de Prins van Oranje.
16.30 Muzikaal intermezzo

16.40 Water- en voedselzekerheid en garanties voor een goed milieu, door prof.dr. W. van Vierssen, algemeen directeur Kenniseenheid Groene Ruimte
17.00 Sluiting Aalt Dijkhuizen

17.05-18.30 Receptie, waterorgelshow

Het gaat goed met Wageningen Universiteit en Researchcentrum, ondanks de neerwaartse conjunctuur, meldt de voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen UR, dr. Aalt Dijkhuizen in zijn toespraak. Zo is er sprake van een flinke groei in het aantal nieuwe studenten, en scoorde Wageningen UR bijzonder goed in de recente toewijzingsronde van onderzoeksprogramma's uit Brussel.

In een wetenschappelijke bijdrage gaat prof.dr. Wim van Vierssen in op de stelling "Er is genoeg water maar we beheren het niet optimaal". Volgens de algemeen directeur van de Kenniseenheid Groene Ruimte van Wageningen UR ligt het watermanagementprobleem enerzijds aan het ontbreken van kundige instituties, anderzijds voorziet hij noodzakelijke veranderingen in ons denken over water en waterbeheer. Zo heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat veel veranderingen in het milieu vaak plotseling en ogenschijnlijk chaotisch verlopen (zoals klimaatsveranderingen, oceaanstromingen en waterkwaliteit). We leren echter steeds beter hoe we deze veranderingen, die vaak zeer nadelige gevolgen voor de samenleving hebben (overstromingen, droogte), kunnen voorkomen of beheersen en beheren. Daarbij zullen we een nieuwe kijk moeten ontwikkelen op het inzetten van grote infrastructurele werken (zoals dammen en dijken) omdat zij samenlevingen ook kunnen belemmeren in het flexibel omgaan met veranderingen in het milieu die naar het zich laat aanzien steeds dramatischer worden.

Brochure
Bij gelegenheid van de opening Academisch Jaar verschijnt ook de brochure Wageningen Water Solutions met daarin actuele resultaten van Wagenings onderzoek in ondermeer visteelt, verwoestijning, het tijdelijk onderwater zetten van akker- en grasland, de geïntegreerde benadering van watergebruik, landbouw en ecosystemen, de ontwikkeling van foto-bioreactors met zeealgen die vier keer zo efficiënt biomassa maken als natuurlijke systemen, een manier om overbevissing te voorkomen met algencultures, die ook nog eens gifvrije vis opleveren en economische aspecten van gedeeld gebruik van gronden voor natte natuur en landbouw.

Voorprogramma
De opening van het Academisch Jaar aan Wageningen Universiteit kent een (Engelstalig) voorprogramma Water Challenges for Quality of Life. Daarin gaan enkele Wageningse onderzoekers in op actuele onderwerpen; internationaal gerenommeerde onderzoekers geven hun wetenschappelijke visie:

Kansen bij watertekorten
De vraag naar zoet water voor voedselproductie zal in 2050 zo sterk zijn gestegen dat naar schatting minstens 330 miljoen hectare (bijna tien keer Nederland) extra natuurlijk grasland en andere ecosystemen moeten worden omgezet in landbouwgrond. Uit oogpunt van natuur en milieu is dit geen wenselijke ontwikkeling. Met een betere verdeling van water is dit probleem deels op te lossen. Daarnaast moeten technologische innovaties het gebruik van water voor de voedselproductie substantieel verminderen. Dat geeft de beste garantie voor behoud van natuur en ecosystemen. Aan de hand van voorbeelden uit de brochure Wageningen Water Solutions worden dergelijke innovaties toegelicht. Verder wordt aangegeven dat high technology solutions eveneens voor arme landen van nut kunnen zijn. Spreker: dr. Prem Bindraban met als opponent dr. Annette Huber-Lee (Stockholm Environmental Institute, Boston).

Waterkringloop en klimaat
Extremen in weer en klimaat wekken verbazing en kunnen beangstigend zijn, zoals de overstromingen in 2002 in Centraal Europa of de huidige extreme droogte met vergaande gevolgen voor Nederlandse landbouw, waterbeheer en energievoorziening. Hoe goed kennen we de waterkringloop eigenlijk en is onze wetenschappelijke kennis afdoende om bedreigingen voor te zijn? Zijn de recente overstromingen en droogten in Europa te wijten aan de emissies van broeikasgassen? En hoe kan het beleid het best omgaan met onzekerheden omtrent toekomstige klimaatverandering en met de gevolgen voor waterbeheer en ruimtegebruik in Nederland? Spreker: prof.dr. Pavel Kabat met als opponent prof.dr. Paul Crutzen (Max Planck Instituut, Mainz).

Zout voor zoet
Doordat alleen zoet water is te gebruiken voor landbouwdoeleinden, vallen mondiaal gezien grote zoute of brakke arealen buiten de productiegebieden. Een duurzaam landbouwsysteem op basis van zout water geeft perspectief voor de kustgebieden die van oudsher dichtbevolkt zijn. Wageningse onderzoekers bestuderen de mogelijkheden om natuur en cultuur harmonisch te verbinden, bijvoorbeeld door langs de kust, zoals in Zeeland, de productie van culinaire biomassa zoals schelpdieren en zeegroenten te combineren met ecologisch verantwoorde landschapsbouw. Spreker: dr.ir. Willem Brandenburg en opponent dr. Eduardo Blumwald (University of California, Davis en bekend van de ontwikkeling van de zouttolerante tomaat).

Op dinsdagochtend 2 september tenslotte organiseert het Wageningen Water Platform een discussiebijeenkomst met prof. Eduardo Blumwald als hoofdspreker. Lokatie: WICC, Kleine Veerzaal, Lawickse Allee 9, Wageningen, aanvang 9.00 uur.

Voorprogramma Aula (gebouw 362), Gen. Foulkesweg 1, Wageningen Seminar Water challenges for quality of life


13.00 uur Opening door Kees de Zeeuw, Directeur Alterra-ILRI
13.10 Thema: Water, Food and Nature (Kansen bij watertekorten) Dr. Prem Bindraban, Plant Research International: Challenged by water shortage Opponent: dr. Annette Huber-Lee, Stockholm Environmental Institute, Boston
13.40 Thema: Water and Climate (Waterkringloop en klimaat) Prof.dr. Pavel Kabat, Wageningen UR en Science Director International Dialogue on Water and Climate: Climate changes water rules Opponent: prof.dr. Paul Crutzen, Max Planck Instituut, Mainz, Nobelprijswinnaar Chemie 1995
14.10 Thema: Saline Agriculture (Zout voor zoet) Dr.ir. Willem Brandenburg, Plant Research International: Saline water for agriculture
- a license to produce rather than a license to kill Opponent: dr. Eduardo Blumwald, University of California, Davis, VS
14.40 Samenvatting door Kees de Zeeuw
14.45 Sluiting