Praktijk Onderzoek Bloembollen en Bolbloemen


Meest gestelde vragen over zout in gietwater

Door de bedreiging van zouter wordend gietwater in het westen van ons land bereiken PPO Bomen steeds meer vragen over hoe hier mee om te gaan. Hieronder de meest gestelde vragen.

Wat is de EC?
De EC (electrical conductivity) is het elektrisch geleidingsvermogen. Naarmate er meer zouten in oplossing zijn, wordt het elektrisch geleidingsvermogen hoger. De EC is een maat voor de totale zoutlast, maar maakt geen onderscheid naar het soort zout.

Maakt het dan niet uit welk zout er in het water zit? Jawel. Een goed oplosbaar zout tikt harder aan dan een slecht oplosbaar zout. En een opgelost zout van tweewaardige ionen telt zwaarder dan een zou van eenwaardige ionen.

Waarom is zout slecht voor planten?
In kleine hoeveelheden is zout helemaal niet slecht voor planten. Sterker nog: ze hebben het zelfs nodig, het is hun voedsel. Wordt er veel zout aangeboden, dan kan de plant dat niet in alle gevallen tegenhouden. Er komt meer zout binnen, dat bij verdamping (zweten) op het blad achterblijft, waarna het blad daar verbrandt. Als er heel veel zout in de bodem zit, dan trekt het zout harder aan het water dan de planten, waardoor ze verwelken.

Maar hoe zit het dan met chloor?
Chloor, of beter chloride, heeft de plant maar in kleine hoeveelheden nodig. Bij wat grotere hoeveelheden raken veel gewassen al snel ontregeld.

Waarom wordt chloride vermeld in mmol/l?
De EC wordt bepaald door het aantal meq (milli-equivalenten) in oplossing. 1 mmol Cl komt overeen met 1 meq. En 1 mmol Na komt ook overeen met 1 meq. Maar voor tweewaardige ionen ligt dat anders:
1 mmol Ca komt overeen met 2 meq, en 1 mmol SO is ook 2 meq.

Hoeveel is dan 1 mmol chloride?
Een millimol van een stof is gelijk aan het atoomgewicht van die stof in mg. Dus 1 mmol Cl is 35,5 mg.
En 1 mmol Na is 23,0 mg, 1 mmol Ca is 40,1 mg en 1 mmol SO is 96,1 mg.

Is het ook mogelijk om de EC om te rekenen in mg zout per liter? Nee, tenminste niet exact. Maar uitgaande van een gemiddelde samenstelling, opgebouwd uit verschillende zouten, kan wel redelijk worden gewerkt met de vuistregel EC x 640 = opgeloste deeltjes (mg/l)

Hoe zit het milli-equivalenten en EC?
Voor praktische doeleinden kan worden gerekend met: 10 meq/l komt overeen met een EC van 1 mS/cm.

Wat betekent mmho?
In oudere literatuur wordt als eenheid het geleidingsvermogen nog wel eens gewerkt met mho. Dat is het omgekeerde van Ohm, een maat voor de weerstand. In het SI-stelsel wordt niet gewerkt met mmho/cm, maar met mS/cm (milliSiemens per cm), of nog beter met dS/m (deciSiemens per m). Numeriek zijn ze alle drie aan elkaar gelijk.

Wat zegt de EC over het Cl-gehalte?
Zonder verdere informatie: niets. Maar als er van meerdere meetpunten zowel de EC als het Cl-gehalte bekend zijn, kan via regressie een relatie worden gevonden.

Wat kunnen planten aan zout verdragen?
De mogelijke schade die optreedt bij planten die teveel zout kregen hangt vooral af van de duur dat de planten deze hoge concentratie krijgen toegediend. Zoutgevoelige (boomkwekerij-)gewassen mogen niet meer dan 2,5 mmol Cl1- per of 2,5 mmol Na^+ per l water krijgen. Voor gewassen die minder zoutgevoelig zijn liggen deze cijfers twee maal zo hoog: 5 mmol.

Welke gewassen zijn erg zoutgevoelig?
Dit zijn o.a. Andromeda, Azalea (Japanse), Gaultheria, Nothofagus, Prunus laurocerasus, Camellia, Erica, Pieris en Rhododendron (dwergsoorten) en Rhododendron molle.

Speelt de manier van watergeven nog een rol?
Hoe zouter het water, hoe meer er water gegeven moet worden; de potkluit moet flink nat zijn, zodat er ook uitspoeling kan plaatsvinden.

Meer vragen: Infobomen.ppo@wur.nl