IP/03/1177
Brussel, 27 augustus 2003
Solidariteitsfonds: Commissie wil EUR 31,6 miljoen ter beschikking
stellen voor noodmaatregelen na branden in Portugal
In een zeer snelle reactie op een verzoek van de Portugese
autoriteiten stelt de Europese Commissie voor 31,655 miljoen uit het
Solidariteitsfonds van de Europese Unie (EUSF) ter beschikking te
stellen van Portugal na de branden in dat land. Dat bedrag zal worden
gebruikt voor de dekking van de kosten van noodmaatregelen, zoals
reddingsdiensten, tijdelijke huisvesting, energie en water en herstel
van basisinfrastructuurvoorzieningen. De schade is veroorzaakt door de
vele branden die op 20 juli uitbraken en tot dusver 18 levens hebben
geëist. Naar schatting zijn 270 000 hectare bos en 25 000 hectare
landbouwgrond verwoest. De ramp heeft volgens de eerste berichten
grote materiële schade veroorzaakt en circa 45 000 personen hun werk
ontnomen.
Michel Barnier, eurocommissaris voor regionaal beleid en
verantwoordelijk voor het Solidariteitsfonds, sprak zijn medeleven uit
met allen die door de ramp zijn getroffen, en met name met hen die
familieleden of vrienden hebben verloren. Dit besluit is een uiting
van de financiële solidariteit van de Europese Unie met alle
getroffenen in Portugal. De steun zal worden gebruikt voor het herstel
van infrastructuur en de dekking van de kosten van noodmaatregelen. Ik
vertrek morgen naar Portugal om enkele van de getroffen gebieden te
bezoeken. Eurocommissaris Michaele Schreyer voor begroting voegde
hieraan toe: Het Solidariteitsfonds is berekend op grote rampen. De
diensten van de Commissie hebben de Portugese aanvraag zeer
voortvarend afgehandeld. Ik doe een beroep op de Raad en het Parlement
om met dezelfde voortvarendheid besluiten te nemen, zodat de
financiële steun snel in Portugal beschikbaar is.
Dit is de eerste grote ramp waarvoor dit jaar een beroep wordt gedaan
op het Solidariteitsfonds. De betalingen uit het fonds komen
beschikbaar onmiddellijk na goedkeuring door de Raad en het Europees
Parlement, dat wil zeggen naar verwacht medio oktober, en na
ondertekening door de Portugese regering en de Europese Commissie. Om
de Raad en het Parlement in staat te stellen snel een besluit te
nemen, heeft de Commissie tevens het overeenkomstige voorstel om een
beroep te doen op het Solidariteitsfonds en een voorontwerp tot
wijziging van de begroting (nr. 6/2003) goedgekeurd. Dat voorontwerp
betreft niet de betalingskredieten, omdat het vereiste bedrag kan
worden verkregen door herschikking van reeds op de begroting
ingeschreven bedragen.
Het EUSF kan niet worden ingezet voor de dekking van alle schade,
alleen voor de kosten in verband met noodmaatregelen. Voor andere
herstelwerkzaamheden en ook voor preventiemaatregelen, kunnen de
middelen van de structuur- en cohesiefondsen door de regionale en
nationale overheden opnieuw worden toegewezen, volgens de geldende
verordeningen.
Om de economie nieuw leven in te blazen en de publieke infrastructuur
te herstellen, wil Portugal een bedrag van 182 miljoen van de
EU-structuurfondsen opnieuw toewijzen. Het cohesiefonds zou kunnen
worden gebruikt voor het herstel van de vervoersinfrastructuur en de
ontwikkeling van milieuprojecten.
Berekeningsmethode
De totale schade als gevolg van de branden wordt geschat op circa 1
miljard. De directe schade bedraagt 946,5 miljoen (0,864% van het
Portugese bruto nationaal inkomen) en het bedrag van de voor
EUSF-steun in aanmerking komende noodmaatregelen is 79,6 miljoen.
Directe schade
0,6% van het Portugese bruto nationaal inkomen In aanmerking komende
noodmaatregelen Voorgestelde EUSF- bijdrage
946,5 miljoen 718 miljoen 79,6 miljoen 31,6 miljoen
De voorgestelde EUSF-bijdrage beloopt 40% van de in aanmerking komende
noodmaatregelen. De gehanteerde berekeningsmethode is als volgt: 2,5%
van de directe schade tot maximaal 0,6% van het bruto nationaal
inkomen (d.w.z. 17,953 miljoen) en 6% van de schade boven die drempel
(d.w.z. 13,702 miljoen).
Achtergrond
Na de overstromingen die in augustus 2002 Midden-Europa troffen, werd
besloten een nieuw EU-instrument te creëren om aan lidstaten of
kandidaat-lidstaten waar zich een grote ramp voordoet, noodhulp te
kunnen toewijzen. Op grond van de voorstellen van de Commissie voor
een verordening van de Raad tot oprichting van het Solidariteitsfonds
van de Europese Unie, en van een interinstitutioneel akkoord tussen
het Europees Parlement, de Raad en de Commissie, werden in november
2002 enkele besluiten genomen over juridische en budgettaire
instrumenten. Via het Solidariteitsfonds kan maximaal 1 miljard per
jaar ter beschikking worden gesteld.
Om in aanmerking te komen voor steun in het kader van het
Solidariteitsfonds moeten de landen die door een grote ramp zijn
getroffen, een precieze raming van de schade voorleggen en voldoen aan
specifieke criteria. Ze moeten o.m. garanderen dat de EU-middelen
worden gebruikt om de dringendste nood te lenigen. Een ramp wordt
groot genoemd als de veroorzaakte schade wordt geraamd op meer dan 3
miljard, of op meer dan 0,6% van het bruto nationaal inkomen van het
betrokken land. In uitzonderlijke omstandigheden en onder voorwaarden
kan ook een regio in aanmerking komen voor steun uit het Fonds. Zo
besloot de Commissie op 16 juli 56,25 miljoen ter beschikking te
stellen voor Italië en Spanje na enkele regionale rampen als gevolg
van de aardbeving in Molise, de uitbarsting van de Etna en het ongeval
met de Prestige.
Voor meer informatie kunt u terecht op de volgende website:
http://europa.eu.int/scadplus/leg/nl/lvb/g24217.htm
European Commission