College Bescherming Persoonsgegevens


25 augustus 2003

Procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' breed overgenomen

Gemeenten die hun verwerkingen van persoonsgegevens reeds gemeld hadden bij het College bescherming persoonsgegevens (CBP), is gevraagd of zij de procesbeschrijving "Heimelijke waarneming door sociale diensten" konden onderschrijven. Inmiddels hebben meer dan 100 gemeenten te kennen gegeven te werken volgens de in het document voorgeschreven werkwijze.

Heimelijke waarneming
Sociale diensten verwerken veel privacygevoelige gegevens, zoals gegevens over het arbeidsverleden, sociale omstandigheden en financiële gegevens, ter uitvoering van de Algemene bijstandswet (Abw). Soms worden deze gegevens verkregen zonder dat de betreffende persoon hierover wordt geïnformeerd (heimelijke waarnemingen). Een dergelijke gegevensverwerking houdt naar het oordeel van de wetgever een bijzonder risico in voor de persoonlijke levenssfeer van de betrokkenen en is daarmee onderworpen aan een zogenaamd voorafgaand onderzoek door het CBP.

Procesbeschrijving goedgekeurd
In januari 2003 heeft het CBP de procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' goedgekeurd. Deze procesbeschrijving is opgesteld door Stimulansz (de dienstverlenende organisatie voor sociale diensten) in afstemming met vertegenwoordigers van het Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs en rechercheurs van enkele gemeenten.

Procesbeschrijving: privacywaarborg en verlichting administratieve lasten
De procesbeschrijving kan als leidraad dienen bij de melding van gegevensverwerkingen door sociale diensten. Een sociale dienst zal bij melding van een verwerking van persoonsgegevens waarbij (een deel van de) persoonsgegevens via heimelijke waarneming zijn verkregen een voorafgaand onderzoek moeten aanvragen bij het CBP. Indien een sociale dienst aangeeft dat het de werkwijze van de procesbeschrijving volgt, zal het CBP het voorafgaand onderzoek direct kunnen afronden.

Over het CBP
Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) houdt - onder de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) - toezicht op de naleving van wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen. Bij het CBP moet het gebruik van persoonsgegevens worden gemeld, tenzij hiervoor een vrijstelling geldt.

Het CBP adviseert de regering en organisaties over de bescherming van persoonsgegevens en onderwerpen die daarmee samenhangen. Het CBP toetst gedragscodes en bemiddelt in geschillen tussen burgers en gebruikers van persoonsgegevens. Op eigen initiatief of op verzoek van een belanghebbende kan het CBP onderzoeken of de manier waarop persoonsgegevens in een bepaalde situatie zijn gebruikt, in overeenstemming is met de wet en daaraan zonodig gevolgen verbinden. Voor in gebreke blijven bij de melding kan een boete worden opgelegd. Bij overtreding van de wet of daarop gebaseerde regelingen kan het CBP overgaan tot bestuursdwang of een dwangsom opleggen.

Goedgekeurde procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' (pdf-bestand, 111kB)