Ministerie van Buitenlandse Zaken

Aan de Voorzitter van de TweedeKamerderStaten-Generaal

Binnenhof4

Den Haag


- Task Force Internationaal Strafhof

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag


Datum


- 22 augustus 2003

Behandeld


- Martijn Groenleer


Kenmerk


- TF/ICC-191/03

Telefoon


- 070-348 5967


Blad


- 1/5

Fax


- 070-348 5244


Bijlage(n)


- 2

E-Mail


- martijn.groenleer@minbuza.nl


Betreft


- Tweede zitting van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof, New York, 8-12 september 2003


---

Graag bied ik u hierbij aan, ingevolge artikel 5 van de Goedkeuringswet Internationaal Strafhof (Stb. 2001, nr. 343), de voorlopige agenda van de tweede zitting van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof (ICC-ASP/2/1, gedateerd 23 juni 2003) en een geannoteerde lijst van onderwerpen opgenomen in de voorlopige agenda (ICC-ASP/2/1/Add.1, gedateerd 16 juli 2003). De zitting zal plaatsvinden van 8 tot 12 september 2003 te New York. Ik maak van de gelegenheid gebruik u te informeren over de stand van zaken ten aanzien van enkele van de onderwerpen op de agenda.

Na de bijeenkomst van de Vergadering van Staten die partij zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof zal ik u verslag doen van mijn bevindingen.

Algemeen-
Met de succesvolle afronding van de eerste zitting van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof (Assembly of States Parties, ASP) is een belangrijke stap gezet op weg naar voltooiing van de institutionele opbouw van het Hof. Na de formele inwerkingtreding van het Statuut en de start van de werkzaamheden van het Hof op 1 juli 2002, heeft het Hof nu een college van rechters, een aanklager en een griffier.

Verkiezingen van de rechters (agendapunt 7)-
De verkiezingen voor de rechters van het Internationaal Strafhof werden tijdens de eerste hervatte zitting van de ASP gehouden, van 3 tot 7 februari 2003 te New York. De volgende rechters werden verkozen (met land van herkomst en duur van hun zittingstermijn):

Rechter Land Duur

BLATTMANN, René Bolivia 6 jaar
CLARK, Maureen Harding Ierland 9 jaar
DIARRA, Fatoumata Dembélé Mali 9 jaar
FULFORD, Adrian Verenigd Koninkrijk 9 jaar
HUDSON-PHILLIPS, Karl T. Trinidad & Tobago 9 jaar JORDA, Claude Frankrijk 6 jaar
KAUL, Hans-Peter Duitsland 3 jaar
KIRSCH, Philippe Canada 6 jaar
KOURULA, Erkki Finland 3 jaar
KUENYEHIA, Akua Ghana 3 jaar
ODIO BENITO, Elizabeth Costa Rica 9 jaar
PIKIS, Gheorghios M. Cyprus 6 jaar
PILLAY, Navanethem Zuid-Afrika 6 jaar
POLITI, Mauro Italië 6 jaar
SLADE, Tuiloma Neroni Samoa 3 jaar
SONG, Sang-hyun Korea 3 jaar
STEINER, Sylvia H. de Figueiredo Brazilië 9 jaar
USACKA, Anita Letland 3 jaar

Inaugurele Zitting van het Hof (agendapunt 7)-
Op dinsdag 11 maart 2003 vond in de Ridderzaal te Den Haag de Inaugurele Zitting plaats van het Internationaal Strafhof. Tijdens de ceremonie legden de 18 rechters van het Strafhof de belofte van onafhankelijkheid en plichtgetrouwheid af. De rechters kozen onderling rechter Philippe Kirsch (Canada) tot President van het Strafhof. Rechter Elizabeth Odio Benito (Costa Rica) en rechter Akua Kuenyehia (Ghana) werden gekozen tot Vice-presidenten van het Strafhof.

Nederland organiseerde de zitting, in nauwe samenwerking met het Internationaal Strafhof en de President van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Strafhof, Prins Zeid Ra'ad Zeid Al-Hussein van Jordanië.

H.M. de Koningin, Minister-president Balkenende en de Secretaris-generaal van de VN, Kofi Annan, woonden de zitting bij. De zitting werd voorts bijgewoond door ruim 550 vertegenwoordigers van nationale overheden (waarvan ruim 50 op regeringsniveau), internationale tribunalen en hoven, internationale NGOs, alsmede speciale genodigden uit Nederland en het buitenland.

Verkiezing van de aanklager (agendapunt 7 en 12)- De Argentijn Luis Moreno Ocampo werd tijdens de tweede hervatte zitting van de ASP, gehouden van 21 tot 23 april 2003 te New York, met algemene stemmen als aanklager verkozen. Over de keuze van de aanklager was reeds in een eerder stadium informeel consensus bereikt. Nederland heeft zich actief ingezet bij de zoektocht naar een consensus kandidaat voor de aanklager. Deze algemene steun is vooral van belang omdat de heer Ocampo het boegbeeld van het Hof zal zijn.

De heer Ocampo is op 16 juni 2003 in Den Haag geïnstalleerd. Op 17 en 18 juni 2003 organiseerde de aanklager een informele bijeenkomst teneinde staten, internationale organisaties en non-gouvernementele organisaties te raadplegen over zijn voorgenomen beleid. Op 16 juli 2003 stond de heer Ocampo uitgebreid de pers te woord over de reeds ontvangen klachten (bijna 500 in totaal). De aanklager wees met name op de verantwoordelijkheid die staten hebben voor het vervolgen van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven. Nederland voldoet met de Wet Internationale Misdrijven die op 19 juni 2003 werd aangenomen aan de vereisten die het Statuut stelt voor wat betreft de werking van het principe van complementariteit.

Tijdens de tweede zitting van de ASP zal een verkiezing plaatshebben voor de vacature van plaatsvervangend aanklager. Op 13 augustus 2003 maakte de aanklager de statutair vereiste voordrachtlijst van drie kandidaten bekend voor deze vacature. Het gaat om de heer Serge Brammertz (België), de heer Hassan Bubacarr Jallow (Gambia) en de heer Vladimir Tochilovsky (Ukraïne).

Verkiezing van de griffier (agendapunt 7)-
Voor de positie van de griffier was door het college van rechters van het Strafhof een advertentie geplaatst. Uit de 21 sollicitaties naar de functie van griffier hadden de rechters een shortlist van twee personen opgesteld, te weten de heer Bruno Cathala (Frankrijk), de toenmalige Directeur Gezamenlijke Diensten van het Strafhof en in die hoedanigheid fungerend als waarnemend griffier, en mr. Bert Maan, President van de Rechtbank Zwolle/Lelystad. De ASP nam kennis van deze shortlist en beval de rechters aan de griffier op basis van deze lijst te verkiezen. Op 25 juni 2003 verkoos een meerderheid van de rechters de heer Cathala voor een periode van vijf jaar als griffier. De heer Cathala ving zijn werkzaamheden als griffier aan op 3 juli 2003.

Instelling van een Secretariaat van de ASP (agendapunt 6 en 8)- Nederland is lid van het Bureau van de ASP. In dit forum is een notitie voor de instelling door de verdragspartijen van een Secretariaat van de ASP besproken. Het Bureau staat een klein secretariaat voor ogen (maximaal 10 personen) dat naar behoefte kan worden uitgebreid. Een dergelijk afzonderlijk secretariaat is nodig omdat niet blijvend kan worden teruggevallen op de diensten van het VN-secretariaat. Het Internationaal Strafhof is nu immers een op zichzelf staande internationale organisatie. Het Secretariaat van de ASP zal in Den Haag worden gevestigd.

Begroting voor het tweede financiële jaar (agendapunt 9 en 13)- De griffier heeft een concept begroting voor het tweede financiële jaar van het Hof (ICC/ASP/2/2, gedateerd 23 mei 2003; beschikbaar op http://www.un.org/law/icc) opgesteld en deze ter goedkeuring ingediend bij de ASP. Het totale concept budget van het Internationaal Strafhof voor 2004 bedraagt ¤ 55.089.100. Het Comité voor Begroting en Financien (CBF) zal aanbevelingen doen aan de ASP. Het CBF vergaderde daarom van 4 tot 8 augustus 2003 over de concept begroting. De aanbevelingen zijn nog niet beschikbaar.

Verkiezing van de leden van de Raad van Bestuur van het Trust Fonds voor Slachtoffers (agendapunt 14)

Anders dan bij de ad hoc tribunalen voor Joegoslavië en Rwanda is voor slachtoffers (en hun families) van de misdrijven die onder de rechtsmacht van het Internationaal Strafhof vallen een belangrijke rol weggelegd. Slachtoffers hebben het recht om te participeren in rechtzaken voor het Hof en kunnen een beroep doen op schadevergoeding. De vijf leden van de Raad van Bestuur zullen zich op pro bono basis bezighouden met het bestuur van het Trust Fonds dat het geld beheert dat aan slachtoffers kan worden uitgekeerd. Een lijst van kandidaten is nog niet beschikbaar.

Speciale werkgroep over agressie (agendapunt 15)- Nu de aandacht nog vooral uitgaat naar de institutionele opbouw van het Internationaal Strafhof heeft in de ASP tot op heden geen inhoudelijke discussie plaatsgevonden over het misdrijf agressie. Voorlopig is afgesproken dat een speciale werkgroep die open staat voor alle VN-leden de definiëring van het misdrijf agressie tijdens de jaarlijkse zittingen van de ASP zal bespreken. Nederland zal hieraan actief bijdragen.

Opzetten van een International Criminal Bar (agendapunt 16)

Ter aanvulling op de organisatorische structuren die het Statuut voorziet voor het Strafhof zelf, is het afgelopen jaar na jarenlange voorbereidingen door de internationale advocatuur de Internationale Strafhofbalie (International Criminal Bar, ICB) opgericht. Op basis van door de Nederlandse coördinator voor dit onderwerp verspreide documenten zal de ASP spreken over de erkenning van de ICB als verplichte gesprekspartner voor het Strafhof voor zaken die de positie van de advocatuur raken.


---
Conclusie-
Hoewel het Internationaal Strafhof op dit moment kan rekenen op de steun van 91 verdragspartijen, heeft het Hof nog geenszins een universeel karakter. De ratificatie- en implementatiecampagne, actief ondersteund door Nederland, is daarom nog immer actueel. Van groot belang is dat het Hof voldoende tijd en ruimte wordt gegeven om zich te ontwikkelen. Tegelijkertijd moet blijvend bekendheid worden gegeven aan de doelstellingen en werkzaamheden van het Hof.

De Minister van Buitenlandse Zaken

Mr. J.G. de Hoop Scheffer


---