Gemeente Utrecht
(27-8-2003 Aangevuld met tekst toespraak)
2003 SCHRIFTELIJKE VRAGEN
61 Vragen van de heer H. Zijlstra en de heer G.H. Abrahamse
(ingekomen 20 augustus 2003)
In Het Utrechts Nieuwsblad van maandag 18 augustus 2003 wordt gemeld dat burgemeester Brouwer tijdens een persconferentie in León (Nicaragua) heeft gezegd dat er niet bezuinigd mag worden op de internationale samenwerking met León. Volgens de burgemeester moet de gemeente maar snijden in andere projecten of stedenbanden om te voorkomen dat er bezuinigd wordt op de stedenband met León. Of dit ten koste gaat van subsidies aan Utrechtse organisaties voor internationale samenwerking zoals het SISU kon de burgemeester niet zeggen.
In het Utrechts Nieuwsblad van woensdag 20 augustus 2003 wordt gemeld dat wethouder Verhulst, portefeuillehouder internationale samenwerking, aangeeft dat de stedenband met León niet gespaard zal worden als Utrecht gaat bezuinigen op de stedenbanden en internationale projecten.
Tijdens de Voorjaarsnota 2003 is op voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders besloten dat er EUR 100.000,00 bezuinigd moet worden op de stedenbanden en internationale samenwerking. De gemeenteraad is daarmee akkoord gegaan. De uitspraken van de burgemeester lijken echter een verandering van beleid in te houden, terwijl de uitspraken van wethouder Verhulst een bevestiging van het door het college voorgestelde beleid lijken. Het lijkt er daarom op dat er onenigheid is binnen het College over de invulling van de internationale samenwerking. Daarbij is het vreemd dat de burgemeester afwijkt van door de gemeenteraad vastgesteld beleid. Ook de onderlinge verhoudingen binnen het College lijken verstoord gezien de opmerking van wethouder Verhulst "We gaan organisaties niet tegen elkaar uitspelen omdat de burgemeester toevallig ergens is geweest". Hiermee wordt toch op zijn minst de indruk gewekt dat wethouder Verhulst vindt dat de burgemeester mooi weer heeft gespeeld in León.
Dit brengt de VVD fractie Utrecht tot de volgende vragen:
Is er binnen het College van B&W overleg geweest over de financiering van de stedenband met León, voordat de burgemeester vertrok naar León?
Zo ja, wat is daarbij afgesproken?
Wat is de mening van het College over de uitspraak van de burgemeester dat steun aan León maar ten koste moet gaan van andere projecten of andere stedenbanden?
Is het College nog steeds voornemens om de in de Voorjaarsnota vastgelegde bezuiniging van EUR 100.000,00 op stedenbanden en internationale samenwerking door te voeren?
Zo nee, wat is de reden van deze beleidswijziging en waarom is de gemeenteraad daar niet over
geïnformeerd?
Zo ja, hoe vallen de uitspraken van de burgemeester te rijmen met dit afgesproken
beleidsvoornemen?
Hoe kan het gebeuren dat de burgemeester en portefeuillehouder Verhulst, beide lid van het één en ondeelbare College van B&W, verschillende uitspraken doen over dit onderwerp?
Heeft de burgemeester namens het College gesproken toen zij aangaf dat er niet bezuinigd mag worden op de stedenband met León, of moet dit als een privémening worden gezien?
Is het College van mening dat de burgemeester mooi weer heeft gespeeld toen zij haar uitspraken deed?
Zo nee, hoe verklaart het College de uitspraak van wethouder Verhulst waarbij hij zegt "We gaan
organisaties niet tegen elkaar uitspelen omdat de burgemeester toevallig ergens is geweest"?
Antwoord van Burgemeester en Wethouders
(verzonden 26 augustus 2003)
De manier waarop het college de bezuinigingsopdracht van de raad, op het punt van de Internationale Samenwerking, in concreto gaat uitvoeren, is door portefeuillehouder Verhulst goed met de burgemeester doorgesproken, vóór haar vertrek naar León.
Het college wil de organisaties, die zich in Utrecht inzetten voor internationale samenwerking en solidariteit, niet tegen elkaar uitspelen. De burgemeester heeft in León zorgvuldig haar formuleringen gekozen. In haar toespraak tot de gemeenteraad van León op 11/08 (zie bijlage) heeft de burgemeester beklemtoond, dat we, als gevolg van de economische recessie, moeten proberen om meer te doen met minder. Ze heeft op de persconferentie op 15/08 gezegd, dat 1 Euroton bezuinigen geldt voor de totale uitgaven voor internationale samenwerking / stedenbanden en niet, zoals in León door sommigen van de daar aanwezigen werd gedacht, in totaliteit op de stedenband Utrecht-León wordt gekort. Zij heeft daarbij aangegeven, dat: "we misschien moeten kijken, wat we in andere contacten kunnen doen, of nóg efficiënter werken en besparen op de overhead".
Ja. Het afgesproken beleidsvoornemen wordt door ons volledig gerespecteerd en in uitvoering genomen.
Er zijn geen onderling tegenstrijdige uitspraken gedaan.
De burgemeester is met haar uitspraken binnen het bestaande beleidskader gebleven.
Nee. Ook bij mooi weer houdt de burgemeester het hoofd koel. Zowel door de eerdere uitspraken van de burgemeester als door de geciteerde uitspraak van portefeuillehouder Verhulst wordt ons voornemen beklemtoond, om organisaties niet tegen elkaar uit te spelen.
Toespraak burgemeester
Gelegenheid: ontvangst door burgemeester en gemeenteraad van León
Tijd: maandag 11 augustus 2003
Plaats: stadhuis, León, Nicaragua
Con mucho gusto quiero
dar un cordial saludo de Utrecht
al Alcalde,
al Concejo Municipal
y al pueblo de León.
(Met veel genoegen wil ik
een hartelijke groet vanuit Utrecht overbrengen
aan de burgemeester,
aan de gemeenteraad
en aan de bewoners van León.)
In juni 2002
heeft burgemeester Denis Pérez Ayerdis Utrecht bezocht.
We hebben toen persoonlijk kennis gemaakt
en gesproken over het verleden,
het heden en de toekomst
van de band tussen onze steden.
In het besef dat die stedenband in 2003 20 jaar bestaat,
heb ik uw uitnodiging aangenomen
om dit jaar León te bezoeken.
En daar sta ik nu, te midden van u,
het gemeentebestuur van onze zusterstad,
in een ambiance die vooral veel warmte uitstraalt:
menselijke warmte, calor humano!
Burgemeester,
leden van de raad,
Sommige stedenbanden lijken niet verder te gaan
dan officieel ondertekende, mooi ingelijste oorkondes
in de beide stadhuizen
en mooie borden
langs de toegangswegen naar de steden.
Die oorkondes en die borden vormen geen garantie
dat een stedenband ook echt inhoud heeft.
Terwijl 'inhoud' voor Utrecht
een essentiële voorwaarde is.
Dat geldt voor onze stedenband
met de Tsjechische stad Brno,
die sinds 1990 groeit en bloeit.
En ook voor León en Utrecht
ging het van het begin af aan om de inhoud.
Daar concentreerden we ons het eerst op,
via een langzaam groeiproces.
Tegelijk probeerden we de stedenband
in onze beide samenlevingen te verankeren.
We vonden dat we daar
zowel onze gemeentelijke organisaties
als het particulier initiatief
bij moesten betrekken.
Op die manier hebben we een structurele band gesmeed
die als basis diende voor de formele overeenkomst
die onze gemeenteraden 'pas' in het jaar 2000 sloten:
de 'León - Utrecht Overeenkomst voor Duurzaamheid'.
Het is aan die overeenkomst
dat we de komende week, hier in León,
opnieuw aandacht besteden.
Gezamenlijk houden we onze samenwerking bij de tijd
en dat is nodig,
want iedere fase in die samenwerking
kent zo z'n eigen accenten.
Tijdens de Dertiende Zusterstedenconferentie,
februari vorig jaar,
gaf u zelf zo'n accent aan:
waar het op dit moment vooral om draait,
stelde u vast,
is gedecentraliseerde
en duurzame ontwikkelingssamenwerking.
Steden en gemeenten moeten voor een flink deel
over hun eigen toekomst kunnen beslissen.
Deze accentverschuiving
naar ontwikkeling op lokaal niveau
zal in de 21ste eeuw
naast de globalisering van de economie
één van de belangrijkste trends zijn.
Decentralisatie is gebaseerd op de gedachte
dat veel van de problemen in de wereld
hun wortels hebben
in de gewoontes en leefstijl van mensen
in de lokale gemeenschappen waar zij leven.
LOKALE overheden
moeten bij het aanpakken van wereldproblemen
dus een sleutelrol spelen.
Ze moeten,
hoewel lang niet iedereen dat vanzelfsprekend vindt,
hun verantwoordelijkheid nemen
en internationaal actief worden.
De economische recessie
die op dit moment grote delen van de wereld treft,
lijkt voor de internationale samenwerking
tussen gemeenten
geen ideale achtergrond.
Maar die recessie betekent natuurlijk niet
dat er een eind komt aan de weg
die onze beide steden twintig jaar geleden
samen zijn ingegaan.
Wel hebben we nu des te meer redenen
om te proberen méér te doen met minder
en om nog geconcentreerder te werken
aan de actualisering van onze samenwerking.
Burgemeester,
leden van de raad,
Ik blijf, met andere woorden,
het volste vertrouwen houden
in de toekomst van onze samenwerking
en in het vermogen om van elkaar te leren.
Al was het alleen al
omdat we inmiddels kunnen voortbouwen
op twintig jaar traditie.
Een voorbeeld.
Als vertegenwoordiger van het welvarende 'noorden',
heeft Utrecht het altijd als een prioriteit gezien
de natuurlijke omgeving van de mensen in León
voor schade te behoeden.
Als vertegenwoordiger van een land
waar rijkdom veel minder wijd is verbreid,
heeft León altijd benadrukt
dat z'n bevolking allereerst moet kunnen overleven.
Samen hebben we vervolgens gemerkt
dat je door beide prioriteiten te combineren
pas echt duurzame ontwikkeling krijgt.
Dat wil zeggen
dat je de kwaliteit van het bestaan van mensen
pas echt vergroot
(in de vorm van voedsel, onderdak,
gezondheid, inkomen)
als je het milieu niet aantast.
Zo zijn in onze samenwerking
de aanpak van stedelijke armoede
en de zorg voor de natuurlijke leefomgeving
steeds nauwer verweven geraakt.
Denk maar aan de stadsuitbreiding in León-Zuidoost.
Burgemeester,
leden van de raad,
De afgelopen twintig jaar
zijn we van onze samenwerking blijven leren.
We zijn bescheiden begonnen
met kleine, overzichtelijke projecten,
die relatief snel resultaten opleverden.
Daarna bundelden we de krachten
met andere stedenbanden van León,
zoals met Hamburg in William Fonseca,
met Salzburg bij de Río Chiquito
en met Zaragoza bij de Biblioteca Municipal.
Ook zijn we intensiever gaan samenwerken
met andere Nederlandse steden
die zich voor Nicaragua inzetten,
vooral in de 'post-Mitch-periode'.
Maar bovenal kozen León en Utrecht
voor een gemeentebrede benadering,
met veel aandacht voor planning
en de betrokkenheid van de hele gemeenschap.
En het leerproces gaat verder.
In artikel 7
van de 'León-Utrecht Overeenkomst voor Duurzaamheid'
staat dat de toekomstkansen van onze beide steden
pas enigszins gelijk op zullen gaan lopen
als León minder afhankelijk wordt
van buitenlandse donoren.
Minder afhankelijk. Wat betekent dat?
Dat betekent dat er een gezamenlijke lobby moet komen
van onder meer León en Utrecht
bij de nationale regering
voor een Nicaraguaans Gemeentefonds.
En ook een gezamenlijke lobby
bij belangrijke donorlanden
om dit Gemeentefonds rechtstreeks te voeden.
Dat betekent dat León, nog meer dan voorheen,
de 'eigenaar' moet worden
van onze samenwerkingsprojecten en -programma's.
Dat betekent dat León haar eigen duurzame hulpbronnen
zo goed mogelijk moet benutten,
onder meer via een rechtvaardige belastinginning
en een goede dienstverlening aan het publiek.
Dat betekent dat we onze samenwerkingsprogramma's
steeds meer zullen moeten ontwikkelen
met een sluitende exploitatie-opzet,
zie het voorbeeld van León-Zuidoost.
Dat betekent
dat León moet investeren in 'stedelijk beheer'.
Anders gaan waardevolle, nieuwe voorzieningen
te snel verloren.
Dat betekent dat León en Utrecht
meer op basis van vóórfinanciering
moeten samenwerken
en minder op basis van alleen donaties.
Dat betekent dat León nog intensiever moet streven
naar publiek-private samenwerkingsprogramma's.
Want zonder duurzame investeringen
door de private sector
kun je de armoede in León niet bestrijden.
Ten slotte is het absoluut noodzakelijk
dat Utrecht León helpt
bij haar pogingen
om via bij voorbeeld de Europese Unie,
het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties
of de Wereldbank
externe financiering binnen te halen.
Burgemeester,
leden van de raad,
Een stedenband houdt in dat je als stad
in een wereld vol steden niet alleen staat.
En zeker niet alleen staat als je, zoals nu,
voor een grote opgave staat.
Ik vertrouw erop
dat ons bezoek van deze week aan León
in elk geval DAT
ondubbelzinnig duidelijk zal maken.
---- --