Amnesty International
verheugd over nieuwe VN normen voor verantwoord ondernemen
Persbericht Amsterdam, 15 augustus 2003
Wereld
MVO Platform verheugd over nieuwe VN normen voor verantwoord
ondernemen
Deze week heeft de Subcommissie Mensenrechten van de Verenigde Naties
unaniem een set normen aangenomen die van toepassing zijn op
multinationals en andere ondernemingen. Het betreft normen voor
mensenrechten in brede zin, want ook arbeids- en consumentenrechten en
milieu zijn belangrijke onderwerpen. Het MVO Platform - een coalitie
van ruim dertig ontwikkelings-, milieu-, fair trade en
mensenrechtenorganisaties plus de vakcentrales - is daarover verheugd.
De nieuwe VN normen zijn zowel een richtsnoer voor ondernemingen die
hun activiteiten op verantwoorde wijze willen uitvoeren als een
belangrijk instrument voor organisaties die bedrijven daarop willen
aanspreken.
Tot nu toe waren internationale mensenrechtenstandaarden gericht op de
verantwoordelijkheden van staten. De nieuwe VN normen doorbreken dit
patroon door, op basis van bestaande verplichtingen van staten, ook de
verantwoordelijkheden voor bedrijven te definiëren en deze bijeen te
brengen in één document. Daarmee geven de nieuwe VN normen ook een
gezaghebbende interpretatie van de preambule van de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens die elk orgaan van de
gemeenschap, waaronder dus ook ondernemingen, oproept door
vooruitstrevende maatregelen te garanderen dat de mensenrechten zullen
worden erkend en nageleefd.
De VN Normen voor bedrijven zijn ook een belangrijke stimulans voor
verantwoord ondernemen in Nederland en Europa. In de VN normen zijn
veel uitgangspunten opgenomen die het MVO Platform onlangs heeft
vastgelegd in haar Referentiekader voor maatschappelijk verantwoord
ondernemen (MVO). Het MVO Platform vindt dat de VN normen
richtinggevend moeten worden voor het beleid dat Nederland en de
Europese Unie op dit gebied gaan voeren. Nederland en de EU mogen van
bedrijven verwachten dat deze zich aan de VN normen houden en deze
opnemen in hun eigen gedragscodes. Nederland en de EU kunnen er verder
op tal van manieren aan bijdragen dat de VN normen zelf, evenals als
de uitvoering daarvan, een vaste bodem worden in het MVO beleid.
Het, door de Tweede Kamer gevraagde, beleid voor verantwoord inkopen -
en aanbesteden door overheid moet daarom, zo meent het Platform,
uitgaan van de VN Normen. De regering komt binnenkort met een plan van
aanpak. Ook actueel in dit verband is het komende advies van de Raad
voor de Jaarverslaggeving aan de regering over MVO verslaggeving van
bedrijven. De VN Normen én een niet vrijblijvende, onafhankelijk
gecontroleerde, vorm van verslaglegging zijn volgens het MVO Platform
daarbij belangrijke uitgangspunten.
Van groot belang is ook dat de regering en de EU zich committeren aan
de normen en deze gebruiken als uitgangspunt voor het werken aan
internationale wet- en regelgeving voor bedrijven. Hoewel de regering
op basis van het SER advies tot nu vooral de vrijwilligheid van
verantwoord ondernemen heeft benadrukt, heeft voormalig
staatssecretaris Wijn van Economische Zaken nadrukkelijk de weg naar
internationale bindende richtlijnen voor bedrijven opengehouden. Vorig
jaar liet staatssecretaris Wijn weten dat zelfregulering niet de
oplossing voor alle problemen tussen bedrijven en de samenleving is.
Hij vindt dat er goed overleg met alle betrokkenen moet plaatsvinden
maar: Aan een eenmaal expliciet vastgelegd normatief kader zal geen
bedrijf zich mogen onttrekken. Het MVO Platform vraagt de regering om
nu actief te gaan meewerken aan zon normatief kader.