Socialistische Partij
Krista van Velzen ziet kaalslag Waddengebied met eigen ogen
01-08-2003 * Vooruitlopend op het onderzoek naar de gevolgen van de
intensieve schelpdiervisserij, dat de Tweede Kamer in september
ontvangt, bracht SP Tweede-Kamerlid Krista van Velzen een bezoek aan
het Waddengebied. Van Velzen was daar op uitnodiging van het
Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ).
Al vanaf het begin van de jaren negentig leidt de grote visserijdruk,
in combinatie met de slechte broedval van mosselen en kokkels en met
de strenge winters midden jaren '90 tot voedselschaarste onder de
wadvogels. Met name de mechanische kokkelvisserij levert een enorme
kaalslag op het ecologische karakter van het Waddengebied.
Delen van de zeebodem worden door die visserij omgewoeld, soms elk
jaar opnieuw. Jaarlijks wordt tussen tien en veertig miljoen kilo
schelpdiervoedsel weggehaald dat anders voor vogels beschikbaar was
geweest. Krista van Velzen verdiepte zich samen met NIOZ-wetenschapper
Theunis Piersma in de ecologische bedreiging van het gebied. Piersma
is als onderzoeker verbonden aan de afdeling Mariene Ecologie van het
Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee op Texel en het
Centrum voor Ecologische en Evolutionaire Studies van de
Rijksuniversiteit Groningen. Een PIONIER-subsidie van NWO gaf hem de
afgelopen jaren de kans om z'n belangstellingen voor vogeltrek en het
ecologisch functioneren van getijdegebieden om te zetten in diepgaand
onderzoek naar de predator-prooi relaties tussen steltlopers en hun
ingegraven prooidieren in de Waddenzee en elders op de wereld.
Een veelbeproefde onderzoeksmethode van het NIOZ is het 's nachts
vangen van de wadvogels (zo'n tweehonderd per nacht). De gevangen
vogels worden gewogen en krijgen een maagonderzoek. Hieruit valt af te
leiden dat de wadvogels grote problemen hebben met de fourage, het
vangen van kleine schelpdieren.
Weliswaar heeft de kaalslag in de drukst beviste gebieden tot enkele
opgelegde beperkingen geleid, maar tegelijkertijd heeft voormalig
LNV-staatssecretaris Odink toestemming gegeven om juist in de
beschermde gebieden mechanisch naar kokkels te vissen. Wat dat betreft
zal de Kamer voor de vraag komen te staan eindelijk een echte keuze te
maken: deze wildernis echt te beschermen of te blijven schipperen
tussen economie en ecologie.
Het merendeel van alle onderzoeken laat een nadelige relatie tussen
schelpdiervisserij en vogelstand zien. Met name eidereenderen,
kanoeten en scholeksters, vogelsoorten die vroeger volop voorkwamen in
het Waddengebied, zijn de laatste jaren dramatisch in aantal
afgenomen. Met veel natuurbeschermende organisaties beschouwt het NIOZ
de Waddenzee als uniek en beschermd natuurreservaat. Om die reden
diende het NIOZ vorig jaar een bezwaar in bij de Raad van State tegen
de vergunning waarmee kokkelvissers hun oogst mochten binnenhalen. Ook
Van Velzen maakte bezwaar tegen het besluit van toenmalig
staatsecretaris Odink (LPF) om een vergunning te verlenen. Van Velzen
destijds: `Odink heeft het Waddengebied als natuurgebied op de helling
gezet. Het is onverteerbaar'!
---
Toevoeging 13 augustus:
zie ook Opinieartikel Krista van Velzen: Verbied de mechanische
kokkelvisserij