Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie

12 augustus 2003

Start jaarlijkse alcoholmatigingscampagne onder studenten

Oproep aan instellingen voor hoger onderwijs voor structureel alcoholmatigingsbeleid

Studenten kunnen tijdens introductiefeesten en andere instellingsfeesten vaak onbeperkt drinken, met alle gevolgen van dien voor de studieresultaten en de gezondheid van de studenten. Het NIGZ, dat vandaag de nieuwe studentencampagne ?Ik ben zat... en wie ben jij?? start, vindt dat daar verandering in moet komen. Daarom roept het NIGZ alle HBO en WO-instellingen op tot het ontwikkelen van een structureel alcoholmatigingsbeleid. Geadviseerd wordt om dit samen met studentenverenigingen, introductiecommissies en regionale instellingen voor verslavingszorg te doen.

Het is op menig introductiefeest of ander studentenfeest al lang geen bijzonderheid meer: talloze tapinstallaties voeren liters en liters bier aan voor dorstige studenten. Wie op een gemiddelde introductiedag of bij een instellingsfeest de campus betreedt, waant zich op een congres voor bierbrouwers. Vaak worden activiteiten voor de studenten ook gesponsord door alcoholproducenten, hierdoor wordt het beeld versterkt dat alcohol en hoger onderwijs samen gaan.

Alcohol en studieprestaties
In de afgelopen tien jaar zijn de ontwikkelingen binnen het hoger onderwijs te kenmerken als een verhoging van de prestatiedruk voor zowel medewerkers als studenten. In de laatste jaren wordt steeds duidelijker dat vooral studenten nogal eens in de problemen komen door de krappe tijdsplanning van hun studies. Overmatig alcoholgebruik speelt hierbij een belangrijke rol. Uit recent onderzoek is bekend dat het drinken van alcohol een negatief effect heeft op het functioneren van de hersenen en daarmee op de prestaties van studenten. Daarnaast kan het overmatige gebruik van alcohol ook leiden tot gezondheidsschade zowel op korte als op langere termijn. Het NIGZ verwacht dat de HBO en WO-instellingen kritisch zijn op alle factoren die de prestaties van werknemers en studenten negatief beïnvloeden, dus ook op overmatig alcoholgebruik. Het NIGZ roept dan ook alle instellingen op om hun verantwoordelijkheid te nemen en een effectief alcoholmatigingsbeleid te ontwikkelen en te implementeren in samenwerking met studentenverenigingen, introductiecommissies en regionale instellingen voor verslavingszorg.

Campagne en alcoholbeleid
Al enige jaren voert het NIGZ in samenwerking met regionale instellingen voor verslavingszorg de op studenten gerichte campagne: Ik ben zat? en wie ben jij? Deze campagne wordt georganiseerd in het kader van de landelijke alcoholmatigingscampagne en gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport.

Tijdens de introductieperiode wordt er onder alle eerstejaarsstudenten een zgn. ?Alcoholwetenschapsquiz? uitgeschreven waarmee 1000 euro gewonnen kan worden. Doormiddel van het raadplegen van Internet en een speciaal ontwikkeld informatieboekje voor studenten kunnen zij de quiz invullen. Jaarlijks worden zo 70.000 studenten voorgelicht over de negatieve effecten van overmatig alcoholgebruik.

Omdat mentoren een belangrijke functie hebben in het begeleiden van de eerstejaars studenten is er een boekje met tips voor mentoren ontwikkeld en worden er mentorentrainingen georganiseerd met als doel mentoren praktische tips te geven om tijdens de introductieperiode het alcoholgebruik van de deelnemers binnen de perken te houden. Daarnaast zullen de regionale instellingen voor verslavingszorg in diverse studentensteden tijdens de introductieperiode aanwezig zijn met infostands.

Een ander onderdeel van de campagne is het samen met studentenverenigingen en introductiecommissies opzetten van alcoholbeleid. Dat houdt in dat men regels opstelt binnen de vereniging, waarin bepaald wordt dat met name het barpersoneel terughoudend omgaat met alcohol schenken.

Het lijkt voor studentenverenigingen lastig om daarin beleid op te zetten, te meer daar doorgaans ieder jaar weer andere studenten de barcommissies beheren. Ondersteuning van de HBO en WO-instelling zou hierin zeer op zijn plaats zijn. Dit kan gebeuren door er op toe te zien dat alle aan de instelling gelieerde verenigingen die alcohol schenken beschikken over een wettelijk verplichte Alcoholbestuursreglement en door de wettelijk verplichte instructie voor barpersoneel te organiseren vanuit de instelling. Juist door op instellingniveau samen te werken met studenten kan de universiteit of hbo-instelling een duidelijk standpunt ten aanzien van overmatig alcoholgebruik kracht bijzetten, en daarmee voorkomen dat de instelling ook negatief in de publiciteit komt door incidenten. De effecten van alcoholvoorlichting op de campus worden eveneens versterkt als de voorlichting wordt geflankeerd door een daadwerkelijk en bemerkbaar alcoholbeleid .

Aanmoedigingsprijs
Dit jaar looft het NIGZ in het kader van de campagne rond de introductietijd een aanmoedigingsprijs van ? 750 uit voor de introductiecommissie die het meest originele en effectieve alcoholbeleid voert. De introductiecommissies zijn in juni uitgenodigd om mee te dingen naar deze prijs. Zij kunnen hun beleid inzenden tot 15 september 2003. De toekenning zal geschieden door een deskundige jury en zal plaatsvinden in november, onder andere via de website www.ikbenzatenwiebenjij.nl

Noot voor de pers,