KNMG
Webhandel in sperma en eicellen
De KNMG roept artsen op om geen medewerking te verlenen aan het
verkrijgen of gebruiken van geslachtscellen als die op commerciële
wijze zijn verworven. De KNMG reageert hiermee op de voorgenomen
webhandel in zaad- en eicellen van het bedrijf Babydonors.
Het in Amsterdam gevestigde bedrijf Babydonors.com start in
september 2003 met de verkoop van zaad- en eicellen via internet. Het
bedrijf geeft op haar website aan binnen de wetgeving te handelen. De
Inspectie voor de Gezondheidszorg trekt het handelen in twijfel en is
een onderzoek gestart. Het op commerciële basis beschikbaar stellen
van sperma of eicellen is volgens de Inspectie in strijd met
de Embyowet. Volgens artikel 27 mag dit alleen op basis van
onkosten. Zo geeft de Inspectie aan. Babydonors richt zich op
lesbische paren, onvruchtbare paren, onvruchtbare stellen en
alleenstaande vrouwen die voor 2500 euro zaadcellen kunnen
bestellen.
Respect voor de menselijke waardigheid verzet zich tegen
commercialisering van lichaamsmateriaal, laat een KNMG woordvoerder
weten als reactie op de voorgenomen webhandel. Dit uitgangspunt geldt
voor Nederland maar ook voor het merendeel van de andere landen in
Europa. Het betalen van meer dan een onkostenvergoeding aan donoren en
het betalen van meer dan de reële kostprijs als vergoeding voor het
bewaren en/of beschikbaar stellen van lichaamsmateriaal wordt daarmee
afgewezen.
In Nederland zijn voor het verkrijgen en gebruik van eicellen en
sperma voor voortplantingsdoeleinden belangrijke regels neergelegd in
de Embryowet en de Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal. Die
regelingen voorzien in bescherming van de belangen van de donoren,
ontvangers en van de met het gedoneerde materiaal tot stand gebrachte
kinderen. Voor dat laatste is ook de Wet donorgegevens kunstmatige
bevruchting relevant waarin het recht van kinderen op informatie over
de donoren is vastgelegd.
"De KNMG vindt het van belang dat die eisen in acht worden genomen
door iedereen die op dit gebied in Nederland diensten aanbiedt. Ook
als dit gebeurt via internet. Maar al eerder is geconstateerd dat
dienstverleners via internet niet altijd te dwingen zijn om nationale
regelingen na te leven. Door de keuze om bepaalde handelingen in een
ander land met soepelere eisen te verrichten, bijvoorbeeld, kan de
dienstverlener zich proberen te onttrekken aan de reikwijdte van
strengere nationale bepalingen" aldus de KNMG woordvoerder.
De KNMG vindt dergelijk ontwijkend gedrag ongewenst, maar realiseert
zich dat dit niet eenvoudig te voorkomen is. In verband hiermee heeft
de KNMG het initiatief genomen om in het kader van de World Medical
Association een verklaring op te stellen waarin artsen worden
opgeroepen om geen medewerking te verlenen aan het verkrijgen of
gebruiken van geslachtscellen als die op commerciële wijze zijn
verworven. Naar verwachting zal die verklaring in de bijeenkomst in
september 2003 van de WMA worden aangenomen. De KNMG hoopt dat dit een
praktische bijdrage vormt aan het voorkomen van commerciële
activiteiten met lichaamsmateriaal.