Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
PERSMEDEDELING VAN HET MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP 31 JULI
2003
Werkplaats uit oude steentijd opgegraven te Lommel Archeologische site is
uitzonderlijk goed bewaard
In het industriegebied 'Maatheide' te Lommel graven
archeologen van het Instituut voor het Archeologisch
Patrimonium (IAP) met steun van de stad Lommel sinds een
tweetal weken een archeologische vindplaats op uit het
Paleolithicum (Oude Steentijd). Het gaat om een
concentratie vuurstenen, artefacten en werktuigen die er
zowat 13.500 jaar geleden zijn achtergelaten door een
groep jagers/verzamelaars. Uit de aard van het materiaal
en de stratigrafische positie valt op te maken dat het om
de eerste prehistorische mensen gaat die onze gebieden op
het einde van de laatste ijstijd hebben bevolkt. Zij
waren de vroegste vertegenwoordigers van de Homo sapiens
(de moderne mens) die het grondgebied van het huidige
Vlaanderen echt hebben bewoond.
De plaats waar het materiaal werd gevonden, de site
Lommel-Blokwaters, was wel al langer bekend. In feite
gaat het om een van de allereerste paleolithische
vindplaatsen die ooit in Vlaanderen werd ontdekt, en
mogelijk ook om de allerrijkste. Die vroege ontdekking
had te maken met een samenloop van omstandigheden. Door
de neerslag van zware metalen vanuit de zinkfabriek, die
in de eerste helft van de twintigste eeuw in de buurt
stond, stierf hier alle begroeiing af en begon het
vrijliggende zand, dat sinds de laatste ijstijd door de
vegetatie gefixeerd was geweest, opnieuw te verwaaien.
Daardoor kwamen oude loopvlakken opnieuw bloot te liggen
en vond men er lang begraven paleolithische voorwerpen
weer aan de oppervlakte. In het Kempenlandmuseum van
Lommel is veel van die oude collecties bewaard. Helaas
ging deze inzameling nooit gepaard met wetenschappelijk
onderzoek. Door de dikke stortlaag die daarna op het hele
terrein werd aangebracht om de zandverstuivingen tegen te
gaan (zij bedreigden de hele stad Lommel), was het tot
voor kort ook niet mogelijk de huidige toestand van deze
site te evalueren.
Aangezien dit stortmateriaal op dit moment opnieuw wordt
verwijderd, om in dit hele gebied de komende jaren het
begeerde glaszand te kunnen exploiteren, was het de
hoogste tijd om een evaluatie te maken van het nog
aanwezige archeologisch erfgoed. De 'cel prehistorie' van
het IAP ging hier meteen aan het werk en trof al in de
eerste zone die werd gesaneerd een nagenoeg intact
bewaarde paleolithische werkplek aan. Het gaat om een
zeer homogene concentratie vuurstenen voorwerpen die de
materile getuigen zijn van specifieke activiteiten. De
aanwezige werktuigen (zogenaamde stekers) wijzen erop dat
de makers vooral been en gewei hebben zitten bewerken,
vermoedelijk voor het maken van harpoenen en benen
naalden. Hun kamp lag op een droge zandrug aan de rand
van een meer. De omgeving was destijds licht bebost met
berken en dennen en zij jaagden er met pijl en boog op
dieren als elanden en bevers.
Uitzonderlijk aan de vindplaats is dat ook het toenmalig
loopvlak perfect bewaard bleef. Deze oude witte bodem kan
bovendien over grote afstand worden gevolgd, waardoor de
kans zeer groot is dat men op dit terrein ook de komende
jaren nog heel wat restanten van onze vroegste
rechtstreekse voorouders zal aantreffen.
Meer informatie:
tot en met vrijdag 1 augustus bij
Marc de Bie
tel. 0473-88 19 13
nadien kunt u terecht bij
Marijn Van Gils
tel. 0473-88 19 28
Vlaamse overheid