LEI

persbericht / nr. 1744

31-juli-2003

Systeem voor snellere signalering voedselrisico's

Om voedselrisico's in producten zo vroeg mogelijk op het spoor te komen, hebben het LEI en het RIKILT een nieuw ketengericht signaleringssysteem ontwikkeld. Met indicatoren in opeenvolgende schakels van de productie wordt de kans geschat dat in het eindproduct stoffen zullen zitten die gevaar kunnen opleveren voor de volksgezondheid. Daarbij is de traceerbaarheid van een product van groot belang: waar bevond een partij zich op een bepaald moment? Alleen als dat bekend is, kan ook de juiste indicatorwaarde worden vastgesteld. Bijvoorbeeld de hoeveelheid neerslag in een gemeente op een bepaalde datum, omdat die van invloed is op de risico's bij de tarweteelt. De methode van 'pro-actieve signalering' is uitgetest op de mogelijke gevaren van DON in tarwe en van chloorprofam op aardappels. Zij lijkt zich goed te lenen voor bredere toepassing.

De methode is ontwikkeld in opdracht van het ministerie van LNV, dat mogelijke gevaren op het gebied van voedselveiligheid in een vroeger stadium wil kunnen signaleren. Bij wijze van proef zijn over het hele traject van teelt en verwerking van tarwe de indicatoren in kaart gebracht die kunnen aangeven of er een verhoogd risico bestaat op het optreden van DON (een door schimmels geproduceerd gif). Hetzelfde is gebeurd voor aardappels, met het oog op de aanwezigheid van chloorprofam. Door het toekennen van gewichten aan de verschillende indicatoren kan voor elke partij grondstoffen worden bepaald of er een verhoogde kans is op risico's voor de voedselveiligheid. Ook zijn de beschikbare informatiebronnen voor de invulling van de indicatoren geïnventariseerd. De indicatoren kunnen sterk verschillen, afhankelijk van het te onderzoeken gevaar en van de fase in het productie- en verwerkingsproces waarin dat gevaar vooral optreedt.

Het onderzoek maakt aannemelijk dat een pro-actief signaleringssysteem technisch haalbaar is. Voor de realisering ervan is nog wel verder onderzoek nodig, onder meer om het verband tussen de indicatoren en het optreden van een gevaar statistisch te kwantificeren. Daarnaast zou alvast nagedacht moeten worden over de organisatie van het systeem. Wie levert de benodigde informatie en wie beheert deze met het oog op een betrouwbare en onafhankelijke meting? Samenwerking van alle partijen in de keten is hierbij belangrijk. Aansluiting bij bestaande kwaliteitssystemen zal de kosten drukken en de kans op slagen vergroten.

---

Methode voor pro-actieve signalering van gevaren voor de voedselveiligheid. Het rapport bestellen 'rapport 8.03.03'.