Onderzoeksresultaten brand Sicpa-Sinclair bekend
In drukinktfabriek Sicpa-Sinclair heeft zondag 20 juli jl. een zeer
grote brand gewoed. Bij de brand is niemand gewond geraakt.
Tijdens de brand zijn er verschillende stoffen vrijgekomen. Ook zijn
er blauwe en rode kleuren waargenomen in de sloten rondom
Sicpa-Sinclair. Deze kleuren zijn veroorzaakt door de inkt die in de
fabriek stond opgeslagen.
Onderzoek
Een aantal instanties heeft naar aanleiding van de brand onderzoek
verricht: RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) in
opdracht van VROM-inspectie, Waterschap Rijn en IJssel en
Waterleidingsmaatschappij Vitens. Op dit moment zijn de
onderzoeksresultaten grotendeels bekend.
RIVM
Het RIVM heeft in verband met de wind tijdens de brand in
noord/noord-oostelijke richting (tot op 1 kilometer afstand van de
brand) lucht- en stofmonsters en gras- en veegmonsters genomen. De
resultaten van de monsters van het RIVM leest u hieronder:
Lucht- en stofmonsters:
Tijdens de brand is zwaveldioxide vrijgekomen. De hoogste concentratie
van deze stof die is gemeten, kan alleen tijdens de brand
gezondheidsklachten hebben gegeven, zoals hoesten en prikkeling aan de
luchtwegen. De gemeten concentratie kan niet hebben geleid tot
blijvende schade aan de gezondheid.
Tot op een afstand van 50 meter van de brand zijn ook de Vluchtige
Organische Componenten in de lucht gemeten. De waarde van deze
componenten ligt iets boven de achtergrondwaarde (concentratie van de
stof die zich normaal ook in de lucht bevindt) maar komt niet boven de
gezondheidskundige grenswaarde uit. Gezondheidsklachten als gevolg van
blootstelling aan de Vluchtige Organische Componenten zijn dan ook
niet te verwachten.
Tot op een afstand van 30 meter van de brand is tijdens de smeulfase
PAK (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen) gemeten. Dit zijn
stoffen die normaal bij alle verbrandingsprocessen vrijkomen. De
gemeten waarden lagen wel iets hoger dan de PAK-waarden die in
Nederland gemiddeld in de buitenlucht gemeten worden. De gemeten
waarden liggen nog iets onder de waarden die in de binnenlucht
voorkomen ten gevolge van het gebruik van een openhaard. Aangezien
omstanders zich op veel grotere afstand dan 30 meter van de brand
bevonden en de blootstelling relatief kort is geweest, is er geen
schade aan de volksgezondheid te verwachten.
Er is ook gemeten of zich zware metalen in de stofdeeltjes in de lucht
bevonden. De concentraties lagen op of rond de achtergrondwaarden voor
de buitenlucht, met uitzondering van de elementen broom en titanium.
De concentratie van titanium was licht verhoogd, de concentratie van
broom lag ruim boven de normale waarde. Omdat onbekend is om welke
broomverbinding het hier gaat is moeilijk te zeggen of het gemeten
broom gezondheidsklachten kan opleveren. Over gezondheidsklachten van
broom is over het algemeen weinig bekend. Hoogst waarschijnlijk
bestaat een belangrijk deel van de broomverbindingen uit broomzouten
die in het algemeen niet giftig zijn.
Bij iedere brand komen dioxinen vrij. De concentratie dioxinen in het
stof in de lucht is duidelijk verhoogd ten opzichte van de
achtergrondconcentratie. Het gemeten dioxine-niveau leidt bij
langdurige blootstelling tot overschrijding van grenswaarden. Omdat
dioxine echter een stof is die hoofdzakelijk bij langdurige
blootstelling gezondheidseffecten veroorzaakt is het niet
waarschijnlijk dat bij een kortdurende blootstelling (één tot enkele
uren) gezondheidseffecten op zullen treden, ook niet als de maximale
dagdosis zou worden overschreden.
Gras en veegmonsters
De meetresultaten van PAK in de veeg- en grasmonsters liggen rond de
achtergrondwaarden, met af en toe een uitschieter. PAK concentraties
in Nederland wisselen sterk. Eenmalige blootstelling aan concentraties
van het niveau dat gemeten is in de omgeving van de brand, zal geen
gezondheidseffecten geven.
Er is ook nagegaan of zich in de veegmonsters zware metalen bevonden.
De resultaten sluiten aan bij de aangetroffen stoffen in de
stofdeeltjes in de lucht; alle concentraties zware metalen zijn niet
verhoogd ten opzichte van de normale waarden, behalve zwavel en
titanium. Broom is in de veegmonster niet aangetoond. De op basis van
deze indicatief geschatte verspreiding aan zwavel en titaan is
dusdanig laag dat geen verontreiniging van gewassen of de bodem te
verwachten valt.
De dioxine die vanuit de lucht is neergekomen op het weiland tussen de
A12 en de Edisonstraat heeft het gras verontreinigd met dioxine tot
boven de veevoedernorm. Deze overschrijding is bij één van de vier
monsters het geval geweest, de overige monsters die op grotere afstand
van de bron genomen zijn voldeden wel aan de norm.
Uit voorzorg had de veehouder zondagavond 21 juli (avond van de brand)
al het verzoek gekregen zijn koeien te verplaatsen, totdat de
onderzoeksresultaten bekend zouden zijn. Dit blijkt achteraf een goed
advies.
Het RIVM stelt nu een vervolgonderzoek in. De resultaten hiervan
worden eind volgend week verwacht. De gemeente Zevenaar zal deze
resultaten vervolgens publiceren op de Infopagina in de Zevenaar Post
(huis-aan-huiskrant).
De veehouder is inmiddels op de hoogte gebracht van de situatie en
houdt zijn koeien voorlopig nog van het nader te onderzoeken weiland.
Overigens dient te worden opgemerkt dat alle verhoogde waarden zijn
gemeten op korte afstand (enkele meters) van de brand. Bij toenemende
afstand zal de blootstelling snel afnemen.
Waterschap Rijn en IJssel
Uit onderzoek van het waterschap blijkt dat het bluswater geen
verontreiniging aan de waterbodem van de sloten heeft toegevoegd. Het
wegpompen van het bluswater uit de sloot heeft ernstige
verontreiniging van de waterbodem voorkomen. Voor nadere informatie
kunt u contact opnemen met het Waterschap Rijn en IJssel: tel.
0314-369369.
Vitens:
Op de avond van de brand heeft een medewerker van Vitens de
dienstkraan bij Sicpa-Sinclair dichtgedraaid. Dit is een
standaardprocedure bij brand waarbij uit veiligheidsoverwegingen alle
nutsvoorzieningen worden afgesloten.
Kort na de brand kwam er bij Vitens een melding binnen dat er bij een
huishouden paars water uit de kraan kwam. Een medewerker van Vitens
constateerde na controle ter plekke dat het om bruin water ging dat
mangaan en ijzer bevatte. Vervolgens werden de leidingen
schoongespoeld zodat er weer helder water uit de kraan kwam.
Maandag 28 juli heeft de gemeente Zevenaar schriftelijk van Vitens
vernomen dat er geen extra watermonsters zijn genomen. Dit was op
grond van fysieke controle op geur, kleur en smaak niet nodig. Het
betreffende water is niet schadelijk voor de volksgezondheid.
Indien omwonenden vragen of klachten hebben met betrekking tot de
kwaliteit van het drinkwater, gaat Vitens hier met de grootste zorg
mee om. Het telefoonnummer van Vitens: 026-3690474.
Wat betekent dit concreet voor de burgers en (agrarische) bedrijven
De resultaten van de analyses geven aan dat de concentraties van de
stoffen die bij de brand zijn vrijgekomen, niet schadelijk zijn voor
mens en dier. Uitzondering hierop is het met dioxine verontreinigde
gras op het weiland van de veehouder die zijn koeien heeft moeten
verplaatsen (zie onder RIVM Gras- en veegmonsters).
Internet en leestafel
Voor belangstellenden die het onderzoeksrapport van het RIVM willen
nalezen, ligt dit rapport vanaf eind deze week ter inzage op de
leestafel in de Burgerstraat in het gemeentehuis (tijdens
openingstijden gemeentehuis). Daarnaast staat het onderzoeksrapport
eind deze week ook vermeld op internet: www.zevenaar.nl
Informatienummer opengesteld
Speciaal voor burgers, agrarische bedrijven en bedrijven op het
industrieterrein Tatelaar, Mercurion en Hengelder is er een
informatienummer opengesteld: tel. 0316-595580. Dit nummer is woensdag
30 juli opengesteld van 16.00 uur tot 21.00 uur, donderdag 31 juli van
8.30 tot 17.00 uur en vrijdag 1 augustus van 8.30 tot 12.30 uur.
Gemeente Zevenaar