IP/03/1112
Brussel, 24 juli 2003
Commissie wil het leren van talen en de taalverscheidenheid nog meer
bevorderen
Op voorstel van Viviane Reding, Europees Commissaris voor Onderwijs en
Cultuur, heeft de Commissie een actieplan goedgekeurd voor de periode
2004-2006 ter bevordering van het leren van talen en de
taalverscheidenheid. De achterliggende idee is de bestaande onderwijs-
en opleidingsprogramma's beter te gebruiken om een reeks concrete
maatregelen te steunen.
« Als de Europeanen de voordelen van het vrije verkeer in de interne
markt beter willen benutten, hun concurrentievermogen in onze
kenniseconomie willen verbeteren en de andere Europeanen in de
uitgebreide Unie beter willen leren kennen en begrijpen, moeten zij
inspanningen leveren om talen te leren. Tijdens het Europees jaar van
de talen in 2001, is gebleken dat onze medeburgers daartoe bereid
zijn, en de Europese Raad van Barcelona in maart 2002, en voordien het
Europees Parlement, hebben erkend dat maatregelen noodzakelijk zijn.
Hoewel het vooraal aan de lidstaten is om het taalonderwijs en het
leren van talen te verbeteren, kan ook de Europese Unie een bijdrage
leveren. Dat willen we bereiken met dit actieplan, dat het resultaat
is van grootschalig openbaar overleg », verklaarde Viviane Reding naar
aanleiding van de goedkeuring van haar voorstel door de Commissie. Ze
voegde er nog aan toe dat « de ministers van Onderwijs van de EU en de
Commissie reeds werken aan gemeenschappelijke indicatoren en
doelstellingen om de taalvaardigheid van de jonge Europeanen te
verbeteren. Dat is één van de prioriteiten van de nieuwe coördinatie
tussen de lidstaten op het gebied van onderwijs. »
Werken met de bestaande onderwijs- en opleidingsprogramma's
Via de twee grote communautaire programma's voor onderwijs en
opleiding, Socrates (algemeen onderwijs) en Leonardo de Vinci
(beroepsopleiding) worden acties op het gebied van taalonderwijs en
het leren van talen reeds met ongeveer dertig miljoen euro per jaar
gesteund. Zo heeft de Europese Unie tussen 2000 en 2002 meer dan
16.000 bijscholingsbeurzen voor taaldocenten gefinancierd.
Naast die twee programma's kunnen ook de structuurfondsen en de
Europese Investeringsbank concrete acties ter bevordering van talen
steunen. Tenslotte kan ook steun worden verleend in het kader van
MEDIA Plus, het communautair programma ter ondersteuning van de
audiovisuele sector. Ondertitelde films kunnen immers een interessante
manier zijn om talen te leren.
Voor de uitvoering van dit actieplan komt het er dus op aan de
bestaande financiële middelen meer te gaan gebruiken.
Gemeenschappelijke doelstellingen van de lidstaten en de Unie
Uit het Europees jaar van de talen 2001 en het recent openbaar overleg
zijn enkele grote doelstellingen naar voren gekomen, zowel voor de
lidstaten als voor de Gemeenschap:
* Mensen moeten levenslang talen leren. Er moet op zeer jonge
leeftijd (kleuterschool) begonnen worden met het aanleren van
talen (twee talen naast de moedertaal). Ook in het hoger en
volwassenenonderwijs moet ruimte voor taalonderwijs zijn.
* Het onderwijs moet meer aandacht besteden aan talen door voor een
zo groot mogelijk taalaanbod te zorgen en door zich niet louter
toe te spitsen op taallessen, maar te vertrekken van een bredere
benadering. De opleiding en de werving van taaldocenten zijn
daarvoor essentieel (de grensregio's kunnen in dat verband een
nuttige bijdrage leveren). Betrouwbare instrumenten voor de
beoordeling van de taalvaardigheid zijn eveneens onontbeerlijk. De
Commissie is voorstander van de ontwikkeling van een Europese
indicator van de taalvaardigheid.
* De Europeanen moeten ook meer mogelijkheden krijgen om talen te
leren en te gebruiken. Daartoe is het zaak een stimuleringsbeleid
ten gunste van alle talen, ook de regionale en minderheidstalen te
voeren, het taalvermogen van twee- of drietalige burgers en van
tijdelijke verblijfhouders meer ten dienste van de gemeenschap te
stellen, meer gebruik te maken van het internet voor taalonderwijs
en het leren van talen, taallessen op meer plaatsen te bieden en
op TV en in bioscopen meer van ondertitels gebruik te maken.
De maatregelen van het actieplan
Het door de Commissie goedgekeurde actieplan bevat een reeks
maatregelen die op communautair niveau kunnen bijdragen tot de
verwezenlijking van die doelstellingen. Bijvoorbeeld:
* De financiering van een studie over taalonderwijs aan zeer jonge
kinderen (publicatie gepland in 2005)
* Het inzetten van taalassistenten stimuleren, met name in het lager
onderwijs.
* De financiering van grensoverschrijdende projecten voor de
ontwikkeling van taalleermiddelen voor kleuter- en lagere scholen.
* Steun voor projecten van scholen die de overdacht van
vakinhoudelijke kennis en talenkennis willen combineren, en het
leren van talen dus niet beperken tot taallessen.
* Via de Europa-server van de EU een portaalsite aanbieden met
informatie voor professionele gebruikers en het grote publiek over
de beschikbare opleidingen, de voordelen van meertaligheid, enz.
Die portaalsite is gepland voor 2006.
* Een betere voorlichting van taaldocenten over de mogelijkheden die
Socrates en Leonardo bieden inzake Europese mobiliteit.
* De organisatie van een Europese conferentie in 2006 over de
werving van docenten vreemde talen.
* Steun voor de publicatie van een bijgewerkte versie van het
"Euromosaic"-rapport in 2004. Dit rapport geeft een overzicht van
de regionale en minderheidstalen in de Europese Unie.
* De financiering van de ontwikkeling van een Europese indicator van
de taalvaardigheid in 2005 en 2006.
* Vanaf 2004 meertaligheid toevoegen aan de thema's die in
aanmerking komen voor communautaire steun in het kader van
jumelageprojecten tussen steden.
European Commission