De consumentenbond en Ginkgoblaadjes

PAKS in dagelijkse voeding!

Onlangs verscheen er een artikel in de Consumentengids, waarin gewezen werd op de gevaren van PAKS. Er ontstond paniek bij zowel consumenten als journalisten. Er zouden gevaarlijke stoffen zijn gevonden in diverse voedingssupplementen, waaronder producten met Ginkgo biloba. Inmiddels is vast komen te staan dat sommige producten waren besmet met PAKS, stoffen die ook in diverse gewone voedingsmiddelen kunnen voorkomen.

Iedere Nederlandse huisvrouw weet dat het geblakerde gedeelte van geroosterde boterhammen niet moet worden gegeten en dat te vaak vlees van de barbecue ook niet zo gezond is. Maar ook gegrild vlees, gerookte paling, ham en rookvlees bevatten stoffen die, in grote hoeveelheden, schadelijk voor het lichaam zijn. Zelfs koffiepoeder, theeblaadjes en soms groenten bevatten deze stoffen, die PAKS worden genoemd. Enkele jaren geleden ontdekte men zelfs PAKS in plantaardige oliën en nu blijken ze dus ook in sommige voedingssupplementen terecht gekomen te zijn. Maar wat zijn het? PAKS zijn stoffen die kunnen ontstaan bij verwarmen of verbranden. De bekendste PAK is benzapyreen, deze stof ontstaat bij (onvolledige) verbranding van dierlijke of plantaardige materialen. PAKS zijn in hoge concentratie schadelijk voor de gezondheid, het zijn dezelfde stoffen die bijvoorbeeld in (tabaks-)rook voorkomen.

Gedroogde ginkgoblaadjes

Om kruidenpreparaten op basis van Ginkgo te vervaardigen, worden grote hoeveelheden blaadjes van de Ginkgo bilobaboom gebruikt. Deze blaadjes worden geplukt op het moment dat zij de hoogste concentratie aan werkzame stoffen bevatten en de oogst wordt zo snel mogelijk verder verwerkt, zodat er zo min mogelijk kwaliteitsverlies optreedt. In sommige gevallen worden de blaadjes voor het transport gedroogd. Dit gebeurt in het land van herkomst op traditionele wijze. Kleine vuurtjes zorgen voor een natuurlijke verwarming die het drogingproces versnelt. Naar nu gebleken is, kunnen de blaadjes die het dichtst bij het vuur liggen, besmet raken met PAKS uit de rook.

Zijn PAKS meetbaar?

PAKS komen slechts in kleine hoeveelheden voor en zijn slechts met buitengewoon gevoelige apparatuur te meten. PAKS worden gemeten in nanogrammen, dat zijn miljoensten van miljoensten van een kilo. Omdat PAKS gewoon in het milieu voorkomen krijgen mensen in Europa via voedsel gemiddeld zon 200 nanogram per dag binnen. In sommige groenten
-die gewoon op het land besmet geraakt zijn- heeft men tot 500 nanogram per portie gevonden. De norm die in Nederland wordt gehanteerd is dat men maximaal 30 nanogram per dag naar binnen zou mogen krijgen. Of men zo weinig binnen krijgt is maar helemaal de vraag, omdat niemand bijvoorbeeld de boerenkool of gerookte etenswaren voor consumptie controleert op PAKS. Voedingsmiddelen die voor consumptie eerst een bewerking ondergaan, zouden wel gecontroleerd en gemeten kunnen worden. Dit geldt dus ook voor ginkgoblaadjes.

Milieu, voedingsmiddelen en supplementen

Omdat PAKS overal in het milieu voorkomen, zal de mens nooit geheel vrij kunnen zijn van PAKS.
PAKS kunnen ook door inademing in het lichaam terecht komen, een avondje rond het kampvuur, of in de kroeg, of slecht geventileerde huiskamers, levert bijvoorbeeld een behoorlijke hoeveelheid PAKS in het lichaam op.
Verpakte voedingsmiddelen kunnen echter wel worden gecontroleerd op de aanwezigheid van schadelijke stoffen. Echter voor diverse gerookte voedingsmiddelen zoals gerookte paling, rookvlees, geroosterde noten, of met noten met rooksmaak etc, heeft de Nederlandse overheid geen eisen gesteld aan de PAKS die er in voor mogen komen. Voor voedingssupplementen heeft de overheid sinds kort strenge normen opgesteld, waardoor er in dergelijke preparaten bijna onmeetbare hoeveelheden mogen voorkomen. Binnenkort zullen in ieder geval de voedingssupplementen vrij zijn van PAKS, of dit ook voor de overige voedingsmiddelen gezegd kan worden, blijft maar helemaal de vraag.


---