CG-Raad ernstig bezorgd over Wet werk en bijstand
Aan de lid- en aangesloten organisaties van de CG-Raad
Utrecht: 15 juli 2003
Kenmerk: cb03-0976/pys/ss
Betreft: Wet Werk en Bijstand
Inlichtingen bij: Peter Ybeles Smit, beleidsmedewerker Armoedebeleid.
Geachte dames en heren,
De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland (CG-Raad) is
ernstig bezorgd over de plannen voor de Wet Werk en Bijstand, zoals
deze door het Kabinet onlangs bij de Tweede Kamer zijn ingediend. De
Tweede Kamer behandelt het wetsontwerp van 26 tot 28 augustus. Op 28
augustus stemt de Tweede Kamer daarover.
Graag wil de CG-Raad u informeren over de stappen die door de CG-Raad
reeds zijn gezet richting regering en Tweede Kamer. Ook willen wij u
laten weten welke wijzigingen in de Wet Werk en Bijstand wij
bepleiten. De CG-Raad lobbyt voor deze punten bij Kamerleden en roept
u op om via uw eigen politieke contacten of bij wethouders en
bestuurders in uw gemeente het belang van deze punten ook aan te
kaarten.
Voorgeschiedenis
In november 2002 kreeg de CG-Raad voor het eerst lucht van de plannen voor
een nieuwe Bijstandswet, de Wet Werk en Bijstand. Deze wet moet de huidige
Bijstandswet geheel vervangen. In deze wet wordt de uitvoering van de
Bijstandswet radicaal gedecentraliseerd naar de gemeenten. Gemeenten krijgen
zowel de verantwoordelijkheid over de uitkeringen en de reïntegratie als de
volledige financiële verantwoordelijkheid. De rechten van
bijstandsgerechtigden zijn nauwelijks gewaarborgd, terwijl de plichten van
de uitkeringsgerechtigden toenemen en de gemeente een eindeloze reeks
sancties kan loslaten op de uitkeringsgerechtigde.
De CG-Raad heeft zich in de wet verdiept, hetgeen resulteerde in het stuk
"De lessen van de WVG", dat breed in het land is uitgezet. Immers: de WWB
lijkt in het voorliggende wetsvoorstel als twee druppels water op de WVG. En
wij weten dat mensen dan te afhankelijk zijn van afzonderlijke gemeenten,
wat hun rechten aantast.
In principe is en blijft de CG-Raad tegen de opzet en uitwerking van
de wet. Er hoeft wat ons betreft geen nieuwe Bijstandswet te komen.
Maar omdat dat politiek niet haalbaar is, heeft de CG-Raad ingezet op
concrete verbeteringen voor onze achterban op - belangrijke-
detailpunten.
In juni heeft de Tweede Kamer hoorzittingen gehouden over dit
wetsvoorstel. Jan Troost heeft de wet bekritiseerd vanuit het
perspectief van gehandicapten en chronisch zieken. Ook heeft de
CG-Raad wijzigingsvoorstellen benoemd om de belangrijkste knelpunten
van de Wet Werk en Bijstand te ondervangen. Deze voorstellen en de
tekst van de hoorzitting staan op www.cg-raad.nl/inkomen/bijstand.
Wat nu?
Op dit moment werkt de CG-Raad aan een laatste inspanning om in ieder geval
de volgende veranderingen in de wet, ten gunste van u, te realiseren. De
CG-Raad pleit binnen de WWB voor:
1. herstel van de mogelijkheid voor categorale bijzondere bijstand
voor gehandicapten en chronisch zieken;
2. een ruimhartige mogelijkheid van ontheffing van sollicitatieplicht
voor mens en die geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn
door een handicap of chronische ziekte;
3. herstel van de zogenaamde vrijlatingsregeling in de WWB.
Hieronder staan de punten nader uitgewerkt.
1. Categorale Bijzondere Bijstand
Op het moment heeft 79 procent van de gemeenten één of meerdere
categorale regelingen. Behoud van deze categorale regelingen biedt
voor onze achterban in ieder geval de mogelijkheid om door
gemeentelijke maatregelen iets meer lucht te krijgen in hun uiterst
moeilijke financiële positie.
2. Ontheffing van sollicitatieplicht
De toelichting op de wet geeft aan dat het hebben van een medische
aandoening op zich geen reden meer is voor vrijstelling van
sollicitatieplicht. Dat is een duidelijke aanscherping van het huidige
beleid, die direct gevolgen zal hebben voor mensen met een handicap of
chronische ziekte in de Bijstand. Veel minder dan nu zullen mensen
vrijstelling krijgen van sollicitatieplicht. Dat betekent dat mensen
verplicht moeten solliciteren, terwijl werkgevers deze mensen niet aan
zullen willen nemen en de regering ook niets doet aan de massieve
discriminatie die onze achterban in de praktijk op de arbeidsmarkt
ondervindt.
Verder is betaald werk voor een aanzienlijk deel van onze achterban
door hun leeftijd of gezondheid niet weggelegd.
3. Vrijlating bij deeltijdarbeid
Veel mensen met een handicap of chronische ziekte kunnen slechts
werken in deeltijd. Voor hen is het artikel in de ABW waarmee ze bij
mogen verdienen terwijl zij een bijstandsuitkering hebben een grote
uitkomst. Zo is het voor hen enerzijds mogelijk om ervaring op te doen
met betaald werk terwijl anderzijds er ook de stimulans is er
financieel iets op vooruit te gaan. Ook wanneer je een laagbetaalde
baan hebt en door ziekte of handicap slechts in deeltijd kunt werken,
waardoor je al werkend minder verdient dan het sociaal minimum.
Het ontbreken van deze mogelijkheid in de WWB doet onrecht aan zowel
de mogelijkheden van mensen met een handicap of chronische ziekte als
de terechte verwachting dat werk moet lonen.
Gelijke behandeling
Onze concrete bezwaren richten zich in deze fase dus op de gevolgen die deze
wet zal hebben voor de positie van gehandicapten en chronisch zieken die met
deze wet te maken zullen krijgen. De wet biedt geen mogelijkheden om recht
te doen aan de problematiek die specifiek is voor gehandicapten en chronisch
zieken. De CG-Raad vindt dat de lijn van de Wet Gelijke Behandeling voor
Gehandicapten en Chronisch zieken naar dit wetsvoorstel doorgetrokken moet
worden. Dat betekent dat ook in de Wet Werk en Bijstand zodanige voorwaarden
moeten worden geschapen, dat tegemoet moet worden gekomen aan specifieke
knelpunten voor gehandicapten of chronisch zieken.
Met vriendelijke groeten,
Jan Troost,
voorzitter CG-Raad.
---
Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland