Novib


Zonder Europese daadkracht geen uitzicht op vrede in het Midden Oosten

De Nederlandse vrouwen zagen hoe de Westelijke Jordaanoever verdeeld raakt in geïsoleerde enclaves. Palestijnen kunnen nauwelijks naar familie, werk of school. De economie is lamgelegd en de werkeloosheid gestegen tot meer dan vijftig procent. Israël bouwt een muur op de Westelijke Jordaanoever die honderden kilometers lang zal zijn. Palestijnse dorpen en steden zijn afgesloten en vruchtbare landbouwgrond wordt hiermee geannexeerd. De effecten van de muur zijn dramatisch voor de lokale economie Tijdens een bezoek aan Gaza zag de delegatie dat Israël complete straten met de grond gelijk heeft gemaakt. Vele honderden huizen zijn vernietigd.

De sociaal-economische situatie is sinds het uitbreken van de Tweede Intifada dramatisch verslechterd en heeft een extra negatief effect op Palestijnse vrouwen. Zij krijgen te maken met werkeloosheid, verlies van inkomen, toename van huiselijk geweld en trauma's van hun kinderen. Tijdens gesprekken met de Palestijnse vrouwenbeweging bleek steeds weer dat deze vrouwen onvoldoende betrokken worden bij het vredesproces.

De steun van Europa is hard nodig om de cirkel van geweld te doorbreken. Dat benadrukten zowel Palestijnse als Israëlische gesprekspartners. Europa heeft de middelen om naleving van internationaal recht en mensenrechten af te dwingen, maar verzaakt deze middelen te gebruiken. Een voorbeeld hiervan is het Associatieverdrag tussen de EU en Israël. Dit verdrag maakt sanctiemaatregelen mogelijk. De delegatie is van mening dat Europa niet langer aan de kant moet staan, maar moet toezien op de handhaving van de internationale rechtsorde. Zo niet dan is hier sprake van schuldige nalatigheid!

In het kader van het project United Civilians for Peace, een samenwerkingsverband van de Nederlandse vredes- en ontwikkelingsorganisaties Cordaid, ICCO, IKV, Kerkinactie, Novib en Pax Christi, bezocht van 6 tot en met 12 juli een delegatie van negen prominente Nederlandse vrouwen Israël en de bezette Palestijnse gebieden.

Bijgevoegd vindt u de samenstelling van de delegatie United Civilians for Peace en de slotverklaring

Gevangen achter prikkeldraad: zonder Europese daadkracht geen uitzicht op vrede in het Midden-Oosten

Prominente Nederlandse vrouwen: ?Israëls militaire bezetting Palestijnse gebieden bedreigt Israëls eigen veiligheid?.

Op het moment dat Israëlische en Palestijnse onderhandelaars zich buigen over de routekaart naar vrede en Palestijnse groepen een wapenstilstand handhaven, bezocht een delegatie van negen prominente Nederlandse vrouwen Israël en de bezette Palestijnse gebieden. De delegatie was geschokt te zien dat, terwijl er op dit moment wordt getracht de routekaart ten uitvoer te brengen, op de grond het tegendeel wordt bewerkstelligd door Israël.

Israël bouwt een 8 meter hoge muur op de Westelijke Jordaanoever. De muur zal vele honderden kilometers lang zijn. In het noorden is de bouw van deze muur reeds voltooid. Israël annexeert hiermee juist vruchtbaar Palestijnse landbouwgrond. Als de muur voltooid is verliezen de Palestijnen nog eens bijna de helft van de West Bank en Gazastrook (dat is 22% van het hele Israëlische/Palestijnse gebied). De 40.000 inwoners van Qalqilia zitten door de muur gevangen in hun eigen stad. De effecten van de muur zijn dramatisch voor de lokale economie. Aansluiting met landbouwgrond en Palestijnse dorpen zijn afgesloten.

Daarnaast maakt Israël beweging van Palestijnen tussen dorpen en steden bijna onmogelijk. Ieder dorp wordt van de doorgaande wegen afgesloten door blokkades, hopen zand, en militaire controleposten. De Westelijke Jordaanoever raakt steeds meer verdeeld in tientallen geïsoleerde enclaves. Palestijnen kunnen nauwelijks naar hun familie, werk, school of ziekenhuis en staan uren te wachten voor meerdere controle posten. De economie is lamgelegd en de werkeloosheid is gestegen tot meer dan vijftig procent. De delegatie concludeerde dat onder het mom van eigen veiligheid, Israël isolatie en totale ondermijning van de Palestijnse samenleving creëert.

Tijdens het bezoek aan Gaza zag de delegatie dat Israël complete straten met de grond gelijk heeft gemaakt. In Rafah, Khan Younis en Beit Hanoun zijn vele honderden huizen vernietigd. Ook blaast Israël als collectieve strafmaatregel huizen op. Deze ernstige inbreuken op internationaal humanitair recht zullen niet worden gestaakt tenzij de internationale gemeenschap, zijn verantwoordelijkheid neemt. De systematiek van ernstige inbreuken op de Vierde Geneefse Conventie door de bezettende mogendheid wordt vooral getoond door de voortdurende landonteigeningen ten behoeve van nieuwe en uitbreiding van bestaande Israëlische nederzettingen. Het beeld dat hiermee wordt geschapen is dat er een proces is van complete transformatie van land en bevolking. Palestijnse steden en dorpen zitten gevangen tussen nederzettingen en een netwerk van wegen die alleen door Israëlische kolonisten en het leger gebruikt mogen worden.

De delegatie vindt het belangrijk om te benadrukken dat het conflict aan beide kanten slachtoffers eist en grote groepen burgers traumatiseert. Echter, er is geen sprake van symmetrie. Israël controleert alle facetten van het dagelijks leven in de bezette Palestijnse gebieden. Palestijnen voeren een strijd voor gelijkheid, het recht op inkomen, onderwijs en gezondheidszorg, veiligheid, en zeggenschap over hun leven. De wijze waarop Israël zich als bezetter gedraagt is volgens de delegatie het belangrijkste obstakel voor wederzijdse veiligheid, ontwikkeling en onderling vertrouwen.

De dramatische verslechtering van de sociaal-economische situatie sinds het uitbreken van de Tweede Intifada in September 2000 heeft een negatief effect op de hele Palestijnse samenleving. Op Palestijnse vrouwen heeft dit nog een extra effect. Zij krijgen te maken met werkeloosheid, verlies van inkomen, een toename van huiselijk geweld, en de trauma?s van hun kinderen. De delegatie was onder de indruk van de goed georganiseerde Palestijnse vrouwenbeweging, met sterke leiders. Een terugkerend onderwerp van gesprek was dat deze vrouwen volstrekt onvoldoende betrokken worden bij het vredesproces.

De delegatie had ook intensief contact met Israëlische vrouwen-, vredes-, en mensenrechtengroepen. Allen benadrukten dat de bezetting de bron is van veel mensenrechtenschendingen in de Palestijnse gebieden. Bovendien heeft de bezetting een zeer negatief effect op de Israëlische samenleving. Die is sinds de afgelopen jaren verder gepolariseerd en gemilitariseerd geraakt. Het lijden van de ander wordt ontkend en niet gezien. In plaats daarvan wordt geïnvesteerd in de verdere intensivering van de bezetting, zoals de bouw van een muur, nederzettingen en wegen voor kolonisten in de bezette gebieden. Tevens trekken deze Israëlische groepen het democratische gehalte van Israël in twijfel. Rechten van burgers zijn alleen beschermd zolang zij joods zijn. Volgens Israëlische mensenrechten organisaties worden Palestijnen slecht behandeld in gevangenissen en onderworpen aan foltering tijdens verhoor. Een aantal leiders en militanten is zonder vorm van proces geliquideerd. Dit systeem werkt altijd in het nadeel van Palestijnen Het Israëlische rechtssysteem dient 'vermeende' Israëlische belangen en niet de algemeen geldende universele rechten. Zoals een van de vertegenwoordigers van de Israëlische vrouwenbeweging het uitdrukte: ?Wij blijven ons inspannen tot de Palestijnen dezelfde rechten hebben als wij?.

Zowel Palestijnse als Israëlische gesprekspartners benadrukten dat zonder significante steun van Europa voor de naleving van internationaal recht en mensenrechten de cirkel van geweld niet doorbroken kan worden. Europa verzaakt de middelen te gebruiken die zij voor handen heeft om naleving hiervan af te dwingen. Een goed voorbeeld hiervan is het Associatieverdrag tussen de EU en Israël. Dit verdrag maakt sanctiemaatregelen mogelijk. De delegatie is van mening dat Europa niet langer aan de kant moet staan door zich te beperken tot politieke steun voor het vredesproces, maar vooral moet toezien op de internationale rechtsorde.

Alleen een rechtvaardige vrede biedt veiligheid voor iedereen. Dit betekent uitvoering van alle VN-resoluties, waaronder 194, 242, 338 en 1397. Zolang dit niet gebeurt betekent dat niet alleen dat het conflict voortduurt en verergert maar ook de uitholling van internationale afspraken en geldende regels. De internationale gemeenschap, Europa en ook Nederland dienen een veel poractievere rol te spelen. Zo niet dan is hier sprake van schuldige nalatigheid.

De delegatie heeft zich voorgenomen bij terugkomst in Nederland in eigen kring en daarbuiten haar ervaring te delen, haar zorgen te uiten, en steun te verwerven voor maatregelen ter bevordering van het respect van de rechten van alle burgers in dit gebied. Ook zal gezocht worden naar strategische mogelijkheden om Palestijnse en Israëlische vrouwen te steunen in hun noodzaak om effectieve zeggenschap en invloed te hebben op hun eigen toekomst.

In het kader van het project United Civilians for Peace, een samenwerkingsverband van de Nederlandse vredes- en ontwikkelingsorganisaties Cordaid, ICCO, IKV, Kerkinactie, Novib en Pax Christi, bezocht van 6 tot en met 12 juli een delegatie van negen prominente Nederlandse vrouwen Israël en de bezette Palestijnse gebieden. De delegatie stelde zich tot doel om een beeld te krijgen van het Israëlisch-Palestijnse conflict, met een bijzondere aandacht voor de rol van vrouwen, en om aan de hand van de waarnemingen conclusies te trekken over de situatie, en op basis hiervan haar achterban in Nederland in te lichten en te betrekken. Daartoe bracht de delegatie verschillende veldbezoeken aan plekken op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza die getroffen zijn door het conflict, en sprak met Israëlische en Palestijnse politici, vrouwen, maatschappelijke organisaties en deskundigen.

Samenstelling delegatie United Civilians for Peace:

Tineke Lodders-Elfferich,
delegatieleider. Voorzitter van de ontwikkelingsorganisatie ICCO, bestuurslid Vereniging voor Christelijk Wetenschappelijk Onderwijs en tot 10 juni 2003 lid van de Eerste Kamer CDA fractie.

Sylvia Borren, voorzitter UCP en algemeen directeur van de ontwikkelingsorganisatie Novib.

Lily van den Bergh, is documentairemaakster en secretaris van het internationale netwerk 'Vrouwen in het Zwart', onderdeel van de Coalition of Women for a Just Peace.

Özden Kutluer-Yalim, bestuurslid TIYE International, de koepelorganisatie van landelijke organisaties van zwarte, migranten, en vluchtelingen vrouwen.

Tiny van Hoeyen-Timmers is VVD raadslid van de gemeente Haarlem.

Jacobine Geel, theologe en presentatrice van het NCRV programma Heilig vuur.

Anja Meulenbelt schrijfster en lid van Eerste Kamer voor de Socialistische Partij. Ze is voorzitter van de Stichting Kifaia dat hulp biedt aan gehandicapten in de Gazastrook.

Ria Papac Koedoot, bestuurslid van de Nederlandse Vrouwen Raad.

Inge Stemmler, voorzitter van de Werkgroep Internationaal van de Vrouwen Alliantie

Bron: Novib, 14 juli 2003
Auteur: Cordaid,ICCO,IKV,Kerkinactie,Novib,Pax Christi