Historische wandelingen georganiseerd door Smelne's Erfskip
3 juli 2003
In navolging van vorige jaren organiseert stichting Smelne's Erfskip
dit jaar weer historische wandelingen door Drachten. De opzet is
gelijk gebleven. De route ligt in grote lijnen vast. In overleg met de
deelnemers kan de route enigszins aangepast worden.
De wandeling begint en eindigt bij de Nederlands Hervormde kerk. Aan
het eind van de wandeling zullen de deelnemers van de wandeling, net
als vorig jaar, in de gelegenheid gesteld worden om een kijkje te
nemen in de Nederlands-hervormde kerk. Enthousiaste gidsen die zich
verdiept hebben in de cultuurhistorische aspecten van Drachten zullen
onder andere het een en ander vertellen over de gebrandschilderde
ramen van Ype en Jurjen Staak uit Sneek, de preekstoel, de met fraai
houtsnijwerk versierde bank uit 1744 en het fraaie Hillebrand orgel
uit 1820. Na de bezichtiging van de kerk voert de route via het
voormalig Excelsior gebouw door een van de rijksmonumenten van de
gemeente Smallingerland: Beter wonen. Een bijzonder stukje Drachten
waar goed te zien is hoe in het begin van de vorige eeuw verbeteringen
in de woonomstandigheden voor de arbeidersklasse tot stand kwam.
Daarnaast is dit een plek in het centrum waar een stukje authentiek
Drachten en rust hand in hand gaan. De route gaat verder via de
voormalige Parallelstraat, tegenwoordig Torenstraat genoemd waar nog
veel architectuur uit de 20er en 30er jaren te zien is, de zogenaamde
interbellum architectuur.
Allereerst natuurlijk de Papegaaienbuurt. Het project uit 1921
bestaande uit de landbouwwinterschool en de 14 woningen die het
beroemde kleurenschema van de STIJL kunstenaar Theo van doesburg
dragen. Een prachtig voorbeeld van een van de spaarzame mogelijkheden
die van Doesburg kreeg om begin vorige eeuw zijn idealen te
verwezenlijken en bovendien nog heel behoorlijk in tact. Vervolgens
een aantal voorbeelden van interbellum architectuur van de architecten
de Boer en Van Manen en tenslotte de monumentale Rijks-Hogere Burger
School: het Drachtster Lyceum. De bouw van dit voor die tijd
prestigieuze gebouw luidde een tijd in dat voor Drachten een
belangrijke groei betekende waardoor Drachten een belangrijke
regionale functie kreeg.
De route vervolgt door de HBS-straat of "de laan der geleerden" zoals
deze vroeger genoemd werd. Op de hoek Stationsweg - Noorderbuurt wordt
stilgestaan bij 3 opmerkelijke panden: De in traditionele architectuur
uitgevoerde voormalige pastorie van voormalige gereformeerde kerk. "De
witte villa: De in 1903 in geheel art nouveau gebouwde ambtswoning
voor de toenmalige burgemeester Albertus Bruins Slot en tot slot een
karakteristieke woning van de gemeentearchitect de boer uit de 30er
jaren. De wandeling vervolgt zijn weg door de Noorderbuurt waar de
gids de deelnemers uit zal nodigen om de panden boven de etalages te
bekijken. Zo zal men o.a het vroeger o zo belangrijke hotel de Phoenix
herkennen waar een belangrijk deel van het culturele leven van
Drachten zich in de eerste heft van de vorige eeuw zich afspeelde en
waar de laatste DADA manifestatie in Nederland plaatsvond.
De wandeling gat verder via het voormalige gemeentehuis aan het
moleneind,tegenwoordig het Smelnehûs aan het Moleneind, waar de gids
zal vertellen over het leven aan de voormalig Dachtstervaart in
vroegere tijden. En men kan zich met elkaar afvragen welke
bedrijvigheid zich in de 21^ste eeuw plaats zal maken voor de
kleinschalige industrie die in vroegere tijden zijn plaats had aan
deze voor Drachten toen zo belangrijke levensader.
Uiteindelijk eindigt de route bij de start, bij de Nederlands
Hervormde kerk.
De rondleidingen zullen om 11.00 uur starten vanaf de hoofdingang van
de Nederlands-Hervormde kerk en duren 1 ½ à 2 uur. de deelnemers
hoeven zich van te voren niet op te geven. De kosten voor deelname
zijn onveranderd laag gebleven. De bijdrage is 1 euro.
De rondleiding worden in de periode van 12 juli t/m 13 september 2003,
wekelijks op de zaterdagochtend georganiseerd aanvang 11.00 uur vanaf
de Nederlands-hervormde kerk.
Voor eventuele informatie: Peter Westerhof tel. 0512 532806 en
Johannes de Boer tel. 0512 530084.
Excelsiorgebouw
Het Excelsiorgebouw aan de Torenstraat. Eén van de vele plekken waar
de wekelijkse wandeling door Smelne's Erfskip op zaterdagmorgen langs
voert.
Gemeente Smallingerland