Jozef II-straat 12-16
1000 BRUSSEL
Tel. (00 32) 2 209 01 11
Fax. (00 32) 2 217 70 08
Persbericht
SERV pleit voor eigen Vlaamse begrotingsnorm
Brussel, 10 juli 2003 T.a.v. de redactie,
In 2002 haalde de Vlaamse Regering wel een positief resultaat maar bleef ze toch onder de vooropgezette begrotingsnormen. De opgebouwde reserves kwamen van pas. Voor 2003 en 2004 berekent de SERV dat de Vlaamse Regering een kloof zal moeten overbruggen van respectievelijk 730 mln en 978 mln euro. In 2004 is dit alleen maar haalbaar door voor ¬ 267 mln structurele ingrepen door te voeren. Verder pleit de SERV ervoor om in de volgende legislatuur te werken met een eigen Vlaamse begrotingsnorm gebaseerd op een constante reële groeivoet. In combinatie met de voortzetting van het huidige samenwerkingsakkoord (tot 2004) levert Vlaanderen daarmee een stevige bijdrage tot de federale doelstelling.
Begroting 2002 : overschot lager dan de norm
Ondanks een positief resultaat heeft de Vlaamse Gemeenschap in 2002 de normen van de Hoge Raad voor Financiën (HRF) niet gehaald. De SERV raamt het overschot op ¬ 82,4 mln in plaats van de vereiste 198,1 mln. Toch zijn die slechte resultaten relatief omdat eenmalige negatieve factoren een belangrijke rol hebben gespeeld (een negatieve verrekening van de middelen uit de Bijzondere Financieringswet en de korting op de personenbelasting). Samen had dit een impact van ¬ 418 mln waarvoor wel de nodige reserves waren aangelegd. Ook de schuldafbouw kon op het vooropgezette niveau aangehouden worden en de reserveringen voor het zorgfonds bleven slechts licht onder het vooropgezette niveau. Toch komt nu duidelijk in beeld hoe de regering de afgelopen jaren de resultaten op de algemene begroting kon verbeteren door te teren op de reserves bij de Vlaamse overheidsinstellingen (VOI) en diensten met afzonderlijk beheer (DAB s). De impact ervan is niet zonder gevolgen zeker wanneer er nieuwe doorlopende maatregelen mee op stapel gezet worden. Onder meer daardoor moet de regering vanaf 2003 bij voorbaat rekenen op een forse onderbenutting om de begrotingsdoelstellingen te halen.
In 2003 en 2004 moet de Vlaamse Regering aanzienlijke kloof overbruggen We gaan ervan uit dat in 2003 en 2004 Vlaanderen moet voldoen aan de normen van het bestaande samenwerkingsakkoord. Vanaf 2003 moet de regering wel de begrotingsnormen halen voor de Vlaamse Gemeenschap met inbegrip van alle Vlaamse overheidsinstellingen. In 2003 en 2004 gaat het over respectievelijk een saldo van 442 mln en 425 mln euro. De aangepaste begroting 2003 kijkt bij ongewijzigd beleid aan tegen een kloof van ¬ 730 mln. Die is te overbruggen indien de regering de uitgavenbeheersing en onderbenutting op hetzelfde niveau als in 2002 handhaaft. In 2004 wordt het probleem groter. Bij ongewijzigd beleid ontstaat dan een kloof van ¬ 978 mln. Een nog grotere onderbenutting lijkt niet alleen onrealistisch maar is volgens de SERV ook niet te verzoenen met de plannen voor een beter bestuurlijk beleid. Er zullen structurele ingrepen met een doorlopend effect nodig zijn voor zo n ¬ 267 mln.
SERV pleit voor eigen Vlaamse begrotingsnorm
De SERV geeft in zijn goedgekeurde begrotingsadvies zijn eerste aanbevelingen voor de volgende legislatuur. Het overleg met de federale regering over de Vlaamse bijdrage voor het samenwerkingsakkoord (2004-2007) staat voor de deur. De SERV beveelt de Vlaamse Regering aan om voor 2004 voor te stellen het vereiste overschot uit het bestaande samenwerkingsakkoord aan te houden. Vanaf 2005 stelt de SERV voor een constante reële groeivoet aan te houden waardoor Vlaanderen in 2010 het oorspronkelijk HRF-evenwicht bereikt dat overeenstemt met een positief ESR-saldo van ¬ 120 mln. Vlaanderen kan best in de eerste jaren een hoger begrotingsoverschot aanhouden en dit daarna geleidelijk verminderen en stabiliseren. De Vlaamse Regering moet er uitdrukkelijk op toezien dat bij een eventuele aanpassing van de bijdrage het oorspronkelijk evenwicht tussen de deelgebieden behouden blijft.
Als Vlaanderen zich op deze doelstellingen afstemt, kan het de Vlaamse schuld verder verminderen en is er nog ruimte voor reservevorming op lange termijn. De SERV pleit ervoor deze doelstellingen om te zetten in een eigen Vlaamse begrotingsnorm. Die eigen Vlaamse norm moet de ontvangsten en uitgaven van de totale Vlaamse overheid bevatten en uitgaan van een constante reële groei. Zo vermijdt de regering de grote schommelingen van de voorbije jaren met grote overschotten en dreigende tekorten. De norm moet vertrekken van voorzichtige vooruitzichten (lager dan de potentiële groei) en op de hele legislatuur worden afgestemd. Vooraf afgesproken marges kunnen een tegenvallende conjunctuur opvangen met een lager begrotingsoverschot en bij meevallende conjunctuur mogen overschotten niet volledig gebruikt worden maar moeten bijkomende reserves aangelegd worden. De SERV pleit ervoor de conjuncturele afwijkingen op de beleidsruimte erg beperkt te houden (bijv. 0,25 % punt BNI-groei). De maximale evolutie van de impliciete schuld (of uitstaande rekeningen) moet voor de periode 2004 tot 2009 duidelijk vastgelegd worden.
De SERV rekende uit wat de norm voor de volgende legislatuur kan betekenen. We kwamen uit op een constante reële groeivoet van 2,16% die de regering op lange termijn kan doortrekken. Dit leidt tot gecumuleerde saldi van ¬ 1,8 mld waarvan ¬ 480 mln voor reservevorming boven op de voorziene schuldafbouw. De beleidsruimte zal in 2009 ¬ 3,6 mld hoger liggen dan in 2004. Hiervan is ¬ 2 mld ingenomen door ongewijzigd beleid. De rest is beschikbaar voor nieuwe beleidsinitiatieven.
Alle adviezen van de SERV vindt u ook op de SERV-website :