Gemeente Lingewaard
Lingewaard krijgt gemeentewapen
voor exclusief gebruik
De gemeente Lingewaard krijgt naast een logo ook een gemeentewapen. De
gemeenteraad is vorige week akkoord gegaan met het ontwerp en
richtlijnen om het alleen exclusief te gebruiken. Het nieuwe
gemeentewapen wordt nu ter goedkeuring voorgelegd aan minister Remkes
van Binnenlandse Zaken.
Vanaf 1 januari gebruikt Lingewaard een kleurrijke vlinder als logo.
Op initiatief van de historische kringen was door het college van
burgemeester en wethouders een procedure in gang gezet voor het
ontwerp van een gemeentewapen. Sindsdien is met de initiatiefnemers en
de Hoge Raad van Adel aan het eindproduct gewerkt.
De Hoge Raad van Adel, een Hoog College van Staat, beoordeelt het
ontwerp op heraldische, historische en wettelijke gronden. De Hoge
Raad van Adel kan een wapen niet echt afkeuren, maar bij een negatief
advies moet de gemeente zeer duidelijke redenen hebben om het ontwerp
er door te drukken. De Minister volgt namelijk vrijwel altijd de
adviezen van de Hoge Raad van Adel.
Drie gemeenten
Het ontwerp is van Robert Melgels uit Huissen. Hij heeft een
alliantieschild gemaakt waarin de wapens van drie voormalige gemeenten
zijn opgenomen. Op verzoek van het college is het schild voorzien van
een gouden kroon en twee parels.
Bemmel staat in het bovenste gedeelte van het schild. De schaaktorens
heten ook wel bemmels. De familie Van Bemmel, een belangrijke familie
in deze streek, voerde hetzelfde wapen. Het wapen is als familiewapen
bekend vanaf 1551, waarop het is afgebeeld op een zegel van Alart van
Bemmel. Ook in 1619 zegelt Thomas van Bemmel met dit wapen.
Gendt staat in het rechtergedeelte. Gendt heeft in 1223 van Otto II
van Gelre stadsrechten gekregen en werd de stad lid van de Hanze. Van
793, de eerste vermelding, tot 1228 is het dorp in bezit van de abdij
Lorsch, even boven Mannheim.
De eerste afbeelding van een zegel van de stad Gendt dateert uit 1343.
Het zegel vertoont een gekanteeld kasteel met twee gedekte torens en
geopende deuren. De burcht is waarschijnlijk afkomstig van het hof
Gendt, het kasteel Gendt dat al lang is verdwenen.
Huissen staat links in het nieuwe gemeentewapen. Het Huissense wapen
is afgeleid van het oudste wapen van Kleef. In 1348 verkreeg Huissen
stadsrechten van de hertogen van Kleef. Op zegels uit de middeleeuwen
kwam de zwaan al voor. De zwaan vindt zijn oorsprong in de
Lohengrinzwaan. Ter onderscheiding van het Kleefse wapen is de zwaan
gedraaid. De kleuren waren de oude Rooms-Duitse kleuren en werden door
de meeste Kleeflandse steden gevoerd. De zwaan komt voor op de zegels
en munten van de stad.
Exclusief
In tegenstelling tot de vlinder wordt in de toekomst het nieuwe
gemeentewapen spaarzaam gebruikt. De gemeenteraad is het met het
college eens dat het gemeentelijke schild een status van exclusiviteit
verdient. Om dat te waarborgen is besloten het gemeentewapen
uitsluitend te gebruiken voor bijzondere doeleinden:
- afbeelding op ambtsketen burgemeester;
- omslag trouwboekje en op toga ambtenaar van de burgerlijke stand ;
- op een mogelijke lakzegel of herinneringspenning;
- op exclusieve geschenken bij zeer bijzondere gelegenheden ;
- op een geschenk voor 100-jarige;
- bij uitingen van mogelijke partnerschappen.
Nu een positief advies van de Hoge Raad van Adel binnen is, is het
verlenen van een Koninklijk Besluit een formaliteit. De gemeente
Lingewaard ontvangt het Koninklijk Besluit met een wapendiploma,
waarop de tekening van het wapen en de beschrijving staat. Ook wordt
het wapen ingeschreven in het Register van Wapens van
Publiekrechtelijke Lichamen van de Hoge Raad van Adel.
Historie
Tegenwoordig worden wapens hoofdzakelijk verleend na gemeentelijke
herindelingen. In een aantal recente gevallen wordt aan het wapen een
kroon toegevoegd of worden de kleuren aangepast aan historische
gegevens. De meeste wapens zijn verleend tussen 1816 en 1820. Oorzaak
was een oproep van Koning Willem I om alle wapens te laten
registreren.
Na 1820 zijn er weinig jaren met veel wapenverleningen geweest. Rond
1850 zijn er enkele uitgebreide herindelingen geweest in Zuid-Holland
en Utrecht, waardoor een aantal nieuwe wapens is verleend.
Tegelijkertijd werd vastgesteld dat op de burgemeestersketting het
wapen moet voorkomen. Hierdoor hebben toen een aantal gemeenten een
wapen aangevraagd.
Een volgende piek is te zien rond 1898 toen de meeste Overijsselse
gemeenten een wapen kregen. In de vorige eeuw zijn door de vele
herindelingen vrijwel ieder jaar een aantal wapens verleend. Een
laatste piek is te zien vlak na de Tweede Wereldoorlog. Toen besloot
een aantal gemeenten alsnog een wapen te voeren.
Voor meer informatie over in Nederland verleende overheidswapens kijk
op internet: www.ngw.n l