Socialistische Partij


`Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet'

08-07-2003 * Al bij het begin van de toespraak van Jan Marijnissen werd duidelijk dat het geen doorsnee dinsdagavond zou worden in Vlissingen. `Ik wil het met u hebben over de staat van ons land,' begon Marijnissen. En stil werd het in gebouw Het Arsenaal, waar de SP-karavaan voor de tweede maal dit jaar neerstreek. Eerder tijdens de verkiezingscampagne, nu in het kader van de Oppositie B II Tour.

Marijnissen verwees naar zijn bijdrage tijdens het debat over de regeringsverklaring, waarin hij het kabinet Balkenende II het "meest asociale kabinet na de Tweede Wereldoorlog" noemde. `Ik kan u verzekeren dat dit een predikaat is dat ik niet zomaar ergens op plak. Ik wil het graag motiveren," vertelde hij. En vervolgens hield hij het publiek in Het Arsenaal de voorbeelden voor die hem tot de kwalificatie hadden gebracht.

"Denkt u maar aan het ziekenfonds, de WAO, de WW en de bijstand, of liever de afbraak ervan," aldus Jan Marijnissen. "Het zijn allemaal maatregelen die voortborduren op het proces dat eigenlijk al begon aan het begin van de jaren tachtig, onder Lubbers I en dat zich voorzette tot en met Paars II. Het is allemaal één pot nat als je het bekijkt in het perspectief waar ik het in wil zien; de vraag: Wat wordt een overheid nou eigenlijk geacht te doen en wat worden mensen zelf geacht te doen?"

Jan Marijnissen en Prem Radhakishun in Het Arsenaal in Vlissingen

Marijnissen benadrukte dat elk mens verantwoordelijk is voor zijn eigen leven en geluk en dat er geen elke politicus is die die taak op zich kan nemen. Maar over wat een politicus wel kan en moet willen, was de SP-fractievoorzitter glashelder: "Een politicus moet de omstandigheden zó maken dat mensen met een maximale kans op succes dat geluk kunnen najagen. En daarbij moeten we ons zeer goed realiseren dat wat van ons allemaal is, de zorg, het onderwijs, het openbaar vervoer en veiligheid, dat dan ook van ons allemaal blijft. Daar horen politici zich mee bezig te houden."

En dat is nu juist waar het zo aan ontbreekt, benadrukte Marijnissen. Hij verwees naar Pim Fortuyn. "Zijn opkomst heeft manifest gemaakt wat er onder de bevolking leefde aan kritiek en verontwaardiging. En dat is terug te voeren op het gegeven dat de overheid niet doet wat zij geacht wordt wel te doen. Ze zorgt niet dat de wachtlijsten worden opgelost, ze zorgt er niet voor dat de mensen vóór de klas allemaal een diploma hebben."

Marijnissen noemde de schrijnende vergelijking tussen de steeds rijker wordende samenleving en de onmacht om dergelijke basisvoorzieningen in stand te houden. "In wat voor een land komen we terecht? Iedereen zou zich moeten afvragen waar zijn of haar verantwoordelijkheid begint. Wat gaan we daadwerkelijk doen met dit kabinet dat waarschijnlijk vier jaar zit?" Om te komen tot de kern van zijn betoog: "Ik denk dat een samenleving waar de mensen de hoop verliezen dat het morgen beter wordt dan vandaag, een samenleving wordt zonder enige vorm van vertrouwen. En daar waar het vertrouwen van de mensen in de overheid, de politiek en de democratie, in de toekomst, in de ander en misschien wel in onszelf verdwijnt, daar hebben we een vierbaansweg naar de chaos."

Als voorbeelden van verloren vertrouwen noemde Marijnissen het graaien van de topmanagers in het bedrijfsleven en zelfs in de publieke sector, maar ook de "sorry-democratie" van de politiek. "Dat leidt allemaal tot de erosie van wat wij de fundamenten van onze beschaving noemen. En dat is zeer ernstig, want het leidt ertoe dat vertrouwen van mensen totaal wegsijpelt. Dan is er nog maar één conclusie en dat is ieder voor zich en god voor ons allen, zoek het maar uit! Dan rest voor mensen slechts de eenzaamheid van het eigen gelijk."

Marijnissen benadrukte nogmaals de achtergrond van de Oppositie B II Tour. `Het is ons erom te doen de mensen een alternatief te bieden. Niet alleen ageren tegen de plannen van Balkenende, maar werken aan een alternatief. Laten wij duidelijk maken dat het lang niet altijd een kwestie is van meer geld uitgeven als overheid. Maar het gaat om de essentie van de overheid: Wij doen er alles aan om het morgen beter te maken dan vandaag. We zullen het socialer maken, we zullen de inkomensverschillen kleiner maken, in plaats van vergroten zoals nu."

Jan Marijnissen eindigde zijn toespraak met het begrip solidariteit: "Een mooi ouderwets woord. Het is zoals in het bekende motto Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet. Waarom kan dat nou niet de basis zijn van onze politiek?"

Na de pauze kwam Marijnissen opnieuw terug op het podium. Ditmaal met de bekende publicist en tv-presentator Prem Radhakishun.

zie ook Overzicht komende activiteiten in het kader van de Oppositie B II Tour