ChristenUnie
Vragen over de geldigheid van paspoorten van de Russische Federatie
Vrijdag 4 Juli 2003 - 22:06
Vragen van het lid Huizinga-Heringa (ChristenUnie) aan de minister van
Buitenlandse Zaken over de geldigheid van paspoorten van de Russische
Federatie. (Ingezonden 4 juli 2003)
1. Kent u het bericht dat eind 2003 in de Russische Federatie
paspoorten uit het Sovjet-tijdperk hun geldigheid verliezen?1
2. Is het u bekend dat voor veel personen die tot
minderheidsgroeperingen behoren registratie in de Russische
Federatie een probleem is, waardoor zij moeilijk het
staatsburgerschap en een nieuw paspoort kunnen krijgen?
3. Wat betekent het niet-verkrijgen van het staatsburgerschap
respectievelijk een paspoort voor de rechtspositie van deze
personen?
4. Bent u bereid - mogelijk in OVSE of Raad van Europa-verband - de
autoriteiten van de Russische Federatie aan te spreken met het
oogmerk ook voor leden van minderheden het staatsburgerschap
mogelijk te maken en discriminatie rondom de registratie van
minderheden tegen te gaan?
1Amnesty International, zomer 2003.
Antwoord van minister De HoopScheffer (Buitenlandse Zaken).(Ontvangen
8 augustus 2003)
1. Ja.
2. Het verkrijgen van het staatsburgerschap van de Russische
Federatie en het verkrijgen van een nieuw paspoort zijn twee
afzonderlijke processen - zij het dat uiteraard het tweede
samenhangt met het eerste. Het is mij bekend dat er in de
Russische Federatie een groep mensen bestaat, die om uiteenlopende
redenen niet de vervanging van hun uit de Sovjetperiode stammende
paspoort hebben geregeld c.q. hebben kunnen regelen. Het betreft
hier onder meer (maar niet alleen) mensen die oorspronkelijk
afkomstig zijn uit regio' s die nu geen deel uitmaken van de
Russische Federatie, maar die destijds wél tot het grondgebied van
de Sovjetunie behoorden. Een klein aantal mensen uit deze groep is
geconfronteerd met problemen bij het verkrijgen van het Russisch
staatsburgerschap doordat zij niet voldeden aan de voorwaarde te
beschikken over een woonregistratie in de Russische Federatie. De
mogelijkheid een woonregistratie te verkrijgen is gebonden aan
strikte regels. Het komt voor dat de toepassing van deze regels
wordt beïnvloed door oneigenlijke factoren (omkoping,
discriminatie). Over Russische wet- en regelgeving met betrekking
tot het staatsburgerschap en woonregistratie is gerapporteerd in
het Algemeen Ambtsbericht Staatsburgerschaps- en
Vreemdelingenwetgeving in de republieken van de voormalige
Sovjetunie (www.minbuza.nl
actueel/ambtsberichten/algemeneambtsberichten).
3. De personen die, als in antwoord 2 omschreven, niet het Russische
staatsburgerschap hebben aangevraagd c.q. verkregen, bezitten in
veel gevallen de nationaliteit van een andere voormalige
Sovjet-republiek, of kunnen deze eenvoudig verkrijgen. Diegenen
die voor 1 januari 2001 nog geen staatsburgerschap hadden
verkregen van welk land ook, worden in de Russische Federatie al
vanaf 1 januari 2001 de jure als staatlozen beschouwd. Een
eventueel verzoek van hen om het Russisch staatsburgerschap te
verkrijgen wordt nu behandeld overeenkomstig de standaard
procedure voor naturalisatie. Na verloop van de geldigheid van het
Sovjetpaspoort kan deze procedure moeilijker te doorlopen worden.
Overigens gaat het (onder meer) over mensen die dus al langere
tijd in de Russische Federatie weten te verblijven, ondanks het
feit dat zij niet beschikken over een - verplichte - permanente of
tijdelijke woonregistratie. UNHCR zet zich in voor de situatie van
verschillende categorieën statenlozen in de Russische Federatie.
Verloop van de geldigheid van het Sovjetpaspoort zelf veroorzaakt
geen staatloosheid.
4. Het is niet zo dat leden van minderheden uit voormalige
Sovjetrepublieken, die tijdens en sinds het uiteenvallen van de
Sovjetunie op Russisch grondgebied hebben gewoond, in het geheel
geen mogelijkheid hadden het Russisch staatsburgerschap te
verwerven. Door verschillende maatregelen, waaronder een
versoepeling - die van toepassing was in de periode juni 1998 tot
januari 2001 -, van de voorwaarde van een permanente
woonregistratie hebben de Russische autoriteiten gepoogd
mogelijkheden te bieden aan die groepen mensen, voor wie problemen
waren gerezen, om alsnog het Russisch staatsburgerschap te
verwerven. Ik zal de Russische autoriteiten daarom niet aanspreken
met het in de vraag geformuleerde oogmerk. Wel zal ik bij
voorkomende gelegenheid aan de Russische autoriteiten blijk geven
van zorg over problemen waarmee mensen in de praktijk
geconfronteerd kunnen worden als zij een woonregistratie willen
verkrijgen/verlengen en de gevolgen die dit kan hebben voor hun
staatsburgerschap.
---