Internationaal atoomagenschap moet onbeperkt toegang krijgen om
Irakezen te helpen
04 Juli 2003, Amsterdam, NETHERLANDS
Greenpeace heeft vandaag het hoofd van het Amerikaanse civiele gezag
in Irak, Paul Bremer, een container met gevaarlijk radioactief
materiaal aangeboden. Stralingsexperts van Greenpeace hadden deze
zogenaamde yellow cake(1) in een dorpje bij het nucleaire complex al
Tuwaitha gevonden. De milieu-organisatie wil Bremer ervan overtuigen,
dat het Irakese volk gevaar loopt en dat hij het internationaal
atoomagentschap (IAEA) toestemming moet geven, Irak te ontsmetten. 'We
hopen dat u deze situatie met de prioriteit die zij verdient, zult
aanpakken en uw verplichting om de volksgezondheid te
waarborgen zonder vertraging zult nakomen,' verklaart Greenpeace in
een brief aan Bremer.
Actievoerders van de internationale milieuorganisatie brachten de
container naar het kantoor van de dienst voor Reconstructie en
Humanitaire Hulp, gevestigd in één van Saddams paleizen in Bagdad.
Bremer heeft meerdere malen gezegd dat de gezondheid van de Irakezen
geen gevaar loopt. Greenpeace levert de bewindvoerder vandaag wederom
het bewijs dat die uitspraak niet terecht is.
Stralingsexperts van Greenpeace hebben de afgelopen weken tal van
radioactieve bronnen gevonden. Na metingen in verschillende huizen
troffen zij stralingen tot 10.000 keer de gewone waarde aan. Vlakbij
een basisschool vond het team 3.000 keer de gewone waarde. Bewoners
bleken hun huizen te hebben gerepareerd met radioactief besmette
materialen uit het Tuwaitha complex, dat door de Amerikaanse bezetter
onbeheerd is achtergelaten. Ook gebruiken de bewoners nog steeds
radioactieve vaten. Veel mensen zijn ziek geworden, nadat zij in
contact kwamen met het materiaal.
Vorige maand kreeg het IAEA toestemming de hoeveelheid yellow cake uit
het Tuwaitha complex te inventariseren. Onderzoek naar het verdwenen
radioactieve materiaal en naar 400 andere radioactieve bronnen die
lagen opgeslagen in het complex stonden de Amerikanen echter niet toe.
Het door de atoomexperts voorgestelde onderzoek naar de
gezondheidsgevolgen voor omwonenden werd evenmin toegestaan.
'De mensen rond Tuwaitha leven in een nucleaire ramp, die nergens ter
wereld getolereerd zou worden', zegt Rianne Teule, de Nederlandse
stralingsdeskundige van Greenpeace. Een Amerikaanse militaire
stralingsexpert is het met Greenpeace eens en vindt ook dat een groot
ontsmettings- en gezondheidsonderzoek nodig is(2). Het Irakese
Atoomagentschap beaamt dit. 'Om dit probleem op te lossen en deze
rotzooi op te ruimen, hebben we de hulp nodig van de Verenigde Staten
als bezettende macht en van internationale organisaties als het IAEA
en de Wereldgezondheidsorganisatie,' zegt dr Emad Aldin, arts van het
Irakese Atoomagentschap. Teule: 'De yellow cake die we vanmorgen aan
Bremer hebben gegeven is veilig verpakt, maar wie weet hoeveel nog
rondslingert in Irakese dorpen, onbeveiligd en onbeschermd. Bremer
moet zijn verantwoordelijkheid nemen om de gezondheid van het Irakese
volk te waarborgen. Hij moet de experts van het IAEA toestaan, Irak
van de radioactieve besmettingen te ontdoen.'
1 Yellow cake is een vorm van uranium, een tussenstap in het omzetten
van uraniumerts in uraniumbrandstof voor kerncentrales en kernwapens
2 "I would recommend the International Atomic Energy Agency (IAEA) and
the World Health Organisation get involved and do an assessment.
They've got involved in other instances like in Brazil where sources
have ended up being distributed in the community and they actually
assessed the risks from that. The faster it happens the better."
Overste M. Melanson, stralingsdeskundige en hoofd van de Amerikaanse
militaire gezondheidsdienst in Irak tijdens een gesprek met Greenpeace
op 24 juni 2003.
Greenpeace