02-07-2003
In gemeentemuseum de Tiendschuur
Van hoês tot bakkes; wonen en werken in een boerderij in het land van
Weert voor 1900
In het kader van het Jaar van de Boerderij wordt op tal van manieren
aandacht gevraagd voor de boerderij. Naar verwachting zal deze
aandacht met name het besef aanwakkeren dat het bezit van waardevolle
historische boerderijen onder druk staat van de snelle vernieuwingen
op het platteland.Ook het Gemeentemuseum Weert, locatie De
Tiendschuur, wil hieraan haar steentje bijdragen en besteedt aandacht
aan de boerderij, met name aan het historische interieur van
boerderijen vóór 1900, zoals dat helaas vrijwel nergens meer wordt
gevonden. Vanaf zaterdag 19 juli is de tentoonstelling 'Van Hoês tot
bakkes' bezoeken, waarbij men ook een nagebouwd interieur kan
bewonderen.
Een bezoek aan De Tiendschuur is een bijzondere belevenis. Men kan een
kijkje nemen in het oude woonhuis met zijn bijzondere sfeer uit de
19de eeuw. Daarnaast is de Tiendschuur zelf ook een stukje
plattelandsarchitectuur: Van oorsprong is het gebouw namelijk een
opslagschuur voor de belastingen die de landbouwers aan de heer van
Horn moesten betalen. Deels is deze schuur nog te herkennen, met name
in het bijzonder brede kapspant dat op het eerste gezicht nog 18e
eeuws lijkt te zijn.
In de ambiance van de oude schuurkap is een tentoonstelling gebouwd
die naast een algemene inleiding over boerderijbouw in Midden-Limburg
vanaf de IJzertijd ingaat op de verschillende onderdelen van het
boerderij-interieur en exterieur.
Foto's
De expositie wordt versterkt door foto´s van boerderijen in het Land
van Weert die merendeels afkomstig zijn uit het gemeentearchief van
Weert. Jammer is dat er weinig afbeeldingen zijn van het interieur van
boerderijen. Dat is de reden voor de makers van deze tentoonstelling
om de binnenkant van de boerderij na te bouwen.
De hoofdindeling van de tentoonstelling bestaat uit het woon- en
werkgedeelte van de boerderij. Bij het woongedeelte is aandacht voor
de woonkeuken (het hoês), de spoelkeuken (stört), slaapkamer en
kelder.
Hoês
Voor de inrichting van het hoês is als middelpunt een open haard
nagebouwd. Daaromheen is een groot aantal gebruiksvoorwerpen
gegroepeerd zoals een tafel met stoelen en een schapraai. Deze
eikenhouten kast was het belangrijkste meubel in de keuken en de
boerin bewaarde hierin het voedsel en eenvoudige huisraad.
De expositie besteedt ook aandacht aan het kleine huisraad zoals
haard- en kindergerief, voorwerpen rond koken, eten en drinken,
kleding, sieraden en devotieartikelen.
Stört
In de spoelkeuken staan de pomp met de spoelbak centraal en daarboven
het grote bordenrek. Hier vinden we ook de grote melkemmer, vergieten,
de boterkarn etc.
Slaapkamer en kelder
Na een tussenruimte waarin een aantal speciale meubels te zien zijn
zoals een secretaire, een linnenkast en een fraaie kinderwieg is er
aandacht voor de slaapkamer met als belangrijkste meubel de
kledingkist. Ook kunt u een kijkje nemen in de nagebouwde
voorraadkelder van het boerengezin.
Stal, din en schop
Vervolgens zijn objecten te bekijken die werden bewaard in de stal,
zoals mestgereedschap, hamen en jukken etc. In het gedeelte van de
schuur waar de oogst werd bewaard, de din, werden ook de
gereedschappen voor de graanbewerking bewaard zoals zicht, pik,
dorsvlegel, de wanmand, hooivorken en schudgaffels.
In de schop of aafhânk, de open schuur tegen de boerderij, werden de
grotere werktuigen bewaard zoals de eg, ploeg en karren.
Bakkes
Tot slot wordt aandacht besteed aan enkele typische bijgebouwen zoals
de bijenhal en vooral het bakhuis (bakkes). Vanwege brandgevaar werd
de oven zo veel mogelijk buiten de hoofdbouw in een apart gebouwtje
geplaatst. Hier werd het dagelijks brood en de feestvlaai gebakken.
Eigen collectie
Vrijwel alle voorwerpen komen uit de eigen collectie van het museum.
Speciaal voor deze gelegenheid is een aantal voorwerpen gerestaureerd
en ook tijdens de expositie zullen nog voorwerpen worden geconserveerd
en toegevoegd. De tentoonstelling geeft u de kans zeldzame objecten te
bekijken die vanwege ruimtegebrek merendeels in depot van het museum
verblijven.
Openingstijden
De expositie is dagelijks te bekijken van 19 juli tot en met 9
november 2003, iedere dag behalve maandag tussen 14.00 en 17.00 uur.
De toegang is gratis.
Gemeente Weert