Ingezonden persbericht

Ook egoïsten dragen goed bij aan netwerkorganisaties

sterker nog: zorg dat er een paar bij zitten

NIJMEGEN, 20030611 -- Nijmegen, 11 juni 2003 - "Netwerkorganisaties die bestaan uit zowel sociaal als egoïstisch ingestelde mensen behalen de beste resultaten behalen." Dit is een van de belangrijkste conclusies uit de afstudeerscriptie van Mark Tiemessen waarmee hij onlangs is afgestudeerd als arbeids- & organisatiepsycholoog.

Een netwerkorganisatie is een verzameling afzonderlijke organisaties of individuen die zich samen hebben georganiseerd om zodoende dingen te realiseren die ze afzonderlijk niet kunnen bereiken. De afdeling Research van GITP heeft het thema Netwerkorganisatie in haar onderzoeksprogramma opgenomen om de vinger te krijgen achter de sterke en zwakke punten van dit type organisatie. In het kader van dit onderzoeksproject heeft Mark Tiemessen onderzocht hoe leden van netwerkorganisaties omgaan met belangenafwegingen en geven-nemen situaties. Hij heeft daartoe een simulatie voor netwerkorganisaties ontwikkeld, gedeeltelijk gebaseerd op het bekende bordspel "Kolonisten van Catan".

De simulatie: In elke simulatie werden drie personen in een netwerkomgeving geplaatst. Zij kregen de opdracht om het als netwerk zo goed mogelijk te doen, maar elk van de deelnemers kreeg ook de opdracht om voor zichzelf het beste resultaat te behalen. De deelnemers konden punten halen voor het netwerk en zichzelf door markten te bezetten, die een specifieke opbrengst hadden voor zowel het netwerk als de deelnemer zelf. Markten konden enkel bezet worden wanneer bij de bank vier verschillende kaarten werden ingeleverd (geld, kennis, mensen en machines). Analoog aan het bordspel "kolonisten van Catan" moesten de deelnemers met elkaar onderhandelen om zo een set van vier verschillende kaarten te krijgen.

Een andere opvallende conclusie uit de scriptie is dat mensen in netwerkorganisaties elkaar corrigeren wanneer de een meer egoïstisch gedrag vertoont dan de ander. Mark Tiemessen noemt dat een "Lik-op-stuk cultuur". Dit type corrigerend gedrag blijkt vooral voor te komen bij netwerkorganiaties die een gemengde samenstelling hebben, dat wil zeggen waarin zowel egoïstisch als sociaal ingestelde mensen zitting hebben. "Mensen die zich ten opzichte van het netwerk waarin zij zich bevinden egoïstisch gedragen, zullen bemerken dat anderen in datzelfde netwerk zich ook meer egoïstisch gaan opstellen (lik-op-stuk). Om het netwerkresultaat niet in gevaar te brengen besluiten mensen die zich eerder egoïstisch gedragen hebben om zich meer sociaal op te stellen ten opzichte van het netwerk." Verder blijkt uit het onderzoek van Mark dat nu juist dit type corrigerend gedrag bijdraagt aan het resultaat van het netwerk.

Aanbevelingen
Voor netwerkorganisaties vloeien uit dit onderzoek dan ook twee aanbevelingen voort. Ten eerste is het belangrijk om deelnemers van de netwerkorganisatie aan te spreken op hun bijdragen om zodoende schadelijk gedrag te corrigeren. Ten tweede is het belangrijk om bij de samenstelling van deelnemers aan een netwerkorganisatie te letten op een gemengde samenstelling, zowel egoïstisch als sociaal ingestelde mensen moeten deel uitmaken van het netwerk. Tot slot blijkt de simulatie, waarmee het netwerkgedrag van mensen is nagebootst, een goed middel om zo beter zicht te krijgen op het functioneren van de netwerkorganisatie.