Katholieke Universiteit Nijmegen
Gespecialiseerde bouwstenen bepalen toekomst medicijnontwikkeling
Krachtenbundeling KUN en bedrijfsleven in bereiding nieuwe
geneesmiddelen
In een gezamenlijk project gaan DSM en Chiralix samen met de KU
Nijmegen onderzoek doen naar nieuwe methoden voor de bereiding van
toekomstige medicijnen. Deze innovatieve methoden zijn gebaseerd op de
combinatie van drie state of the art technolo-gieën. Het doel is
gespecialiseerde bouwstenen te verkrijgen voor een nieuwe klasse van
geneesmiddelen. Op vrijdag 23 mei a.s. vindt in Nijmegen de kick-off
bijeenkomst plaats.
De farmaceutische industrie is voortdurend op zoek naar nieuwe
medicijnen die al in minieme hoeveelheden therapeutisch effect geven.
De concurrentiedruk is wereldwijd bijzonder hoog. Een antwoord hierop
ligt in het leveren van gespecialiseerde bouwstenen waarmee snel
nieuwe effectieve geneesmiddelen kunnen worden samengesteld. Echter,
de ontwikkeling van zulke high tech bouwstenen is bijzonder
ingewikkeld: de verschillende functionele groepen ervan mogen niet met
elkaar reageren. Hiervoor voldoet de klassieke chemie niet. In een
gezamenlijk onderzoeksproject werken DSM, Chiralix en het
onderzoeksteam van prof. Floris Rutjes van de KUN aan nieuwe methoden
voor het produceren van dergelijke bouwstenen. Deze innovatieve
methoden zijn gebaseerd op een intelligente combinatie van drie state
of the art technologieën: metaalkatalyse, biokatalyse en organische
synthese. Het samenwerkingsverband DSM-Chiralix-KUN heeft de benodigde
expertise in huis om elk afzonderlijk onderdeel van het complexe
project grondig te onderzoeken.
Synthetische eiwitten met suikergroepen
Het samenwerkingsverband DSM-Chiralix-KUN richt zich specifiek op
`synthetische glycopep-tiden'. Dat zijn chemisch geproduceerde
eiwitten (peptiden) die aan de buitenkant zijn voor-zien van één of
meer koolhydraten (suikers). Eiwitten spelen een belangrijke rol in
veel processen in het menselijk lichaam. Dat maakt ze tot een
belangrijke groep in de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen.
Niet-lichaamseigen eiwitten hebben echter als nadeel dat ze snel
worden afgebroken in het lichaam. Met stabiele synthetische eiwitten
kan dat probleem worden ondervangen. De koolhydraatgroepen in een
glycopeptide zorgen ervoor dat het peptide op een specifieke plek in
het lichaam wordt herkend. Deze rol was lange tijd onbekend en mede
daardoor is het belang van deze suikergroepen jarenlang onderschat. De
in het onderzoeksproject opgebouwde kennis kan mede zorgen voor een
flinke impuls in de ontwikkeling van effectieve medicijnen.
Voorsprong in de wereld
Momenteel is er geen enkel bedrijf ter wereld dat de complexe
glycopeptiden kan leveren. De huidige aanbieders zijn vanwege de
complexiteit beperkt tot `eenvoudige' onderdelen ervan. De technologie
die het project gaat opleveren zal de onderzoekspartners DSM, Chiralix
en KUN een voorsprong geven in de wereld op het gebied van de
bereiding en levering van com-plexe bouwstenen voor
medicijnontwikkeling.
Het Ministerie van Economische Zaken (SENTER) heeft dit project recent
ondersteund met twee miljoen Euro.
22-5-2003