College Bescherming Persoonsgegevens


21 mei 2003

Kritiek toezichthouders op verstrekking passagiersgegevens aan VS nog niet weggenomen

Groen Links, SP en Bits of Freedom vroegen op 20 mei op Schiphol met een actie aandacht voor de verstrekking van passagiersgegevens aan de VS door de luchtvaartmaatschappijen. Reizigers naar de VS werden opgeroepen een schriftelijke klacht in te dienen bij het College bescherming persoonsgegevens (CBP).

Het CBP is ontvankelijk voor deze en andere klachten over de verstrekking van passagiersgegevens maar zal vooralsnog volstaan met daarvan kennis te nemen. In het belang van een goede regeling van de kwestie tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten heeft het CBP besloten eerst via de privacywerkgroep van de Europese nationale toezichthouders - de zogenaamde Artikel 29-werkgroep - gezamenlijk advies uit te brengen aan de Europese Commissie over de resultaten van het tot dusver gevoerde overleg. Dit advies zal niet eerder dan medio juni kunnen worden uitgebracht. Wel zal de toezichthouder van geval tot geval bekijken of er een bijzondere, individuele aanleiding is om meer te doen.

Kritiek van de Europese privacytoezichthouders
De gemeenschappelijke kritiek van de Europese toezichthouders betreft op hoofdlijnen de volgende punten:

* het grote aantal gegevens dat verstrekt moet worden en de aard ervan;

* de praktische regeling van de verstrekking van de passagiersgegevens;

* de uitoefening door reizigers van rechten die hen beschermen, met name het recht op inzage en het recht op correctie;
* de (verdere) verwerking van de verstrekte gegevens door de diverse autoriteiten van de VS en de naleving van de daarvoor gemaakte afspraken.

Overzicht van de ontwikkelingen

* In december 2002 heeft het CBP de Minister van Verkeer en Waterstaat gewezen op het advies van de Artikel 29-werkgroep in deze kwestie van 24 oktober 2002. De Europese Commissie heeft op 18 februari 2003 samen met de Amerikaanse autoriteiten een gezamenlijke verklaring uitgegeven gericht op het bereiken van een akkoord op grond waarvan het zou zijn toegestaan passagiersgegevens te verstrekken aan de Amerikaanse autoriteiten.
* Het CBP heeft in zijn brief van 24 februari 2003 de luchtvaartmaatschappijen die op de VS vliegen gewezen op de verplichting van de maatschappijen om klanten te informeren over de verstrekking van hun persoonsgegevens aan de Amerikaanse autoriteiten. Deze verplichting vloeit voort uit de Wet bescherming persoonsgegevens (artikelen 33 en 34).
* In de brief van 3 maart 2003 van de Artikel 29-werkgroep aan het Europese Parlement en in de resolutie van 13 maart van het Europese Parlement is kritiek geuit op de gang van zaken.
* Op 5 mei 2003 is de Artikel 29-werkgroep van Europese privacytoezichthouders in een extra vergadering bijeengekomen. Naar verwachting zal de Europese Commissie niet eerder dan juni een conceptakkoord presenteren waarover de werkgroep advies zal uitbrengen. Op 15 mei is het Artikel 31-comité - de privacywerkgroep waarin de Europese lidstaten vertegenwoordigd zijn - bijeengekomen om zich te beraden op zijn advies aan de Europese Commissie.

Veel achtergrondinformatie over dit onderwerp is te vinden op de website van het Electronic Privacy Information Center.

Over het CBP
Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) houdt -onder de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP)- toezicht op de naleving van wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen. Bij het CBP moet het gebruik van persoonsgegevens worden gemeld, tenzij hiervoor een vrijstelling geldt.

Het CBP adviseert de regering en organisaties over de bescherming van persoonsgegevens en onderwerpen die daarmee samenhangen. Het CBP toetst gedragscodes en bemiddelt in geschillen tussen burgers en gebruikers van persoonsgegevens. Op eigen initiatief of op verzoek van een belanghebbende kan het CBP onderzoeken of de manier waarop persoonsgegevens in een bepaalde situatie zijn gebruikt, in overeenstemming is met de wet en daaraan zonodig gevolgen verbinden. Voor in gebreke blijven bij de melding kan een boete worden opgelegd. Bij overtreding van de wet of daarop gebaseerde regelingen kan het CBP overgaan tot bestuursdwang of een dwangsom opleggen.