Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling

Postbus 94020
1090 GA Amsterdam
T: + 31 (0) 20 568 8755
F: + 31 (0) 20 568 8787
e-mail: info@ncdo.nl

Bezoekadres:
Mauritskade 63
(hoofdingang KIT)
1092 AD Amsterdam

Verslag van het debat

En vergeef ons onze schulden?

Op woensdag 21 mei organiseerde de NCDO het debat En vergeef ons onze schulden?. Dit debat werd georganiseerd naar aanleiding van de recent verschenen rapporten van de Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en beleidsevaluatie (IOB) - de onafhankelijke inspectie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken over de evaluatie van schuldverlichtingactiviteiten en de rol van de Nederlandse overheid. De sprekers, allen zeer deskundig op het gebied van schuldhulpverlening, kwamen in perscentrum Nieuwspoort bijeen om hun visie te geven op de rapporten.

Schuldhulpverlening is de makkelijkste manier om ontwikkelingsgeld uit te geven, zei directeur Henny Helmich tijdens de aftrap van het debat. Het nieuwe kabinet wil 300 miljoen euro aan kwijtscheldingsgeld uit het budget van ontwikkelingssamenwerking halen. Joyce Kortland, werkzaam bij Jubilee Nederland en Novib, was de enige die zich fel over deze voorgenomen beleidsmaatregel wilde uitlaten: Dit mag niet afgewenteld worden op Ontwikkelingssamenwerking. Jan Willem Gunning, Hoogleraar Ontwikkelingseconomie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en directeur Amsterdam Institute for International Development (AIID) riep de aanwezige Kamerleden op om tijdens het debat over de verantwoording van dit geld aan het kabinet te vragen waar zij deze financiën vandaan wil halen. Immers, elke euro die je aan schuldverlichting besteedt, moet je altijd ergens anders vandaan halen. Ook stelde hij de kritische vraag of het wel goed is voor de landen zelf om aan schuldverlichting te doen: Wordt Tanzania er zelf wel echt beter van?
Kortland voegde daar nog aan toe: Als je aan schuldverlichting doet, beloon je dan niet slecht geïnvesteerd geld? Want hoe weet je of het geld goed is weggezet? Ze meldde de aanwezigen dat zij het Nederlandse beleid voor internationale samenwerking altijd een voorloper heeft gevonden. Nu zijn we een voorloper op de uitholling van internationale samenwerking.

De adjunct directeur Monetair Beleid en hoofd van de afdeling Financiële Stabiliteit bij de Nederlandsche Bank, Aerdt Houben richtte zich in zijn toespraak in het bijzonder op de condities van de schuldverlichting. Schuldverlichting gebeurt niet zomaar. Aan de landen die in aanmerking komen voor schuldverlichting worden eisen gesteld. Zo moet een land niet weer schulden aangaan met veelal een nog hoger rentepercentage bij bijvoorbeeld commerciële instellingen. Volgens Houben is de schuldverlichting onvoldoende geweest: Er moet meer komen.

Bewindvoerder Ad Melkert van de Wereldbank vond t bij zijn eerste publieke optreden er nog al somber aan toe gaan. Dat kan te maken hebben met Nederland in dit tijdsgewricht, maar ik zie het allemaal wat zonniger in. Zonder in te willen gaan op het huidige regeringsbeleid gaf Melkert een aantal suggesties voor de toekomst. Een van zijn suggesties betrof de braindrain in ontwikkelingslanden. Als we de salarissen van onderwijzers, verpleegkundigen en artsen nou eens goed betalen, dan kunnen we die braindrain tegen gaan. Melkert noemde ook goed bestuur, ondervangen van grondstoffenschommelingen en handelsvrijmaking.