ST. EIGEN-KRACHT CENTRALE
IKON-kijkers kiezen pionier van de 21e eeuw
IKON-KIJKERS KIEZEN PIONIER VAN DE 21E EEUW
De kijkers van het zesdelige IKON programma over PIONIERS hebben in de
slotaflevering Rob van Pagée gekozen tot pionier van de 21e eeuw. Rob
van Pagée is directeur van de Stichting Eigen-kracht Centrale te
Voorhout en een voorvechter voor invoering van herstelbijeenkomsten
Echt Recht. In deze IKON serie zijn zes pioniers aan het woord gekomen
over het nieuwe idee dat ze momenteel in de praktijk brengen.
Een herstelbijeenkomst stelt burgers die geraakt zijn door een misdaad
in staat een indringende en constructieve dialoog met elkaar aan te
gaan. De bijeenkomst maakt het mogelijk de problemen die door het
misdrijf zijn ontstaan op te lossen en bieden een kans de verstoorde
verhoudingen te herstellen. Voor een herstelbijeenkomst worden zowel
slachtoffer(s) als dader(s) met hun eigen familie en netwerk
uitgenodigd. Tijdens de herstelbijeenkomst brengt de coördinator met
open vragen het herstelproces op gang. Door het uitwisselen van
gevoelens en gedachten over wat er is gebeurd neemt de negatieve
betrokkenheid op elkaar af en komt er ruimte voor het maken van een
herstelplan.
Het effect van een herstelbijeenkomst Echt Recht is dat slachtoffers
in de gelegenheid worden gesteld erkenning te krijgen voor het feit
dat het oneerlijk en onverdiend is wat hen is overkomen. Zij zien en
horen de reactie van de dader en diens familie en kunnen antwoord
krijgen op hun vragen en excuus ontvangen. Ook kunnen zij de
verzekering krijgen dat het niet opnieuw zal gebeuren en
schadevergoeding ter sprake brengen. Voor daders is de
herstelbijeenkomst een directe confrontatie met het aangedane leed en
een kans verantwoordelijkheid te nemen voor hun daad. Het stelt hen in
staat verontschuldigingen aan te bieden en schade te vergoeden. Voor
daders is het een leerervaring die vaak veel indringender is dan voor
de rechter te staan.
Inmiddels zijn meer dan 100 van deze herstelbijeenkomsten gehouden en
de resultaten zijn veelbelovend. De herstelbijeenkomsten gaan over
lichamelijke mishandeling, bedreiging, intimidatie, vernieling en
pesten. Er zijn gemiddeld zo'n 10 personen aanwezig op een
herstelbijeenkomst. Ze duren vijf kwartier en kosten aan voorbereiding
een kleine tien uur. De verwachtingen van de deelnemers in positieve
zin zijn voor 89% uitgekomen. Daarbij moet gedacht worden aan ideeën
als: 'ik hoop dat hij er wat van leert', 'samen uitpraten'. Slechts 5%
van de negatieve verwachtingen kwamen uit. Dan gaat het om zaken
als:'bang dat het uit de hand loopt', 'hij leert er toch niets
van'.
Interessant is de vraag of de herstelplannen die burgers samen maken
ook uitgevoerd worden. Volgens de opgave van de slachtoffers blijkt
dat 88 % van de afspraken is nagekomen en 3 % niet of nog niet (9%).
Terugkijkend zijn alle daders tevreden over de herstelbijeenkomst. Er
heeft zich geen herhaling meer voorgedaan, ze zijn opgelucht en zeggen
er veel van geleerd te hebben. Ook hadden ze niet verwacht dat de
herstelbijeenkomst zo 'goed' zou zijn. Daders ervaren de
herstelbijeenkomst wel vaak als moeilijk en zwaar. Terugkijkend zijn
alle slachtoffers tevreden over de herstelbijeenkomst. Zij zeggen dat
er een verandering ten goede heeft plaats gevonden: zij voelen zich
weer veilig, er is over en weer begrip, alles is uitgepraat en de
verstandhouding is weer gewoon.
Herstelbijeenkomsten bieden burgers een kans hun afhankelijkheid van
het strafrecht te beperken en zelf een actieve rol te spelen bij het
oplossen van problemen die door misdaad zijn ontstaan en bij het
herstel van de verhoudingen. Kijkers naar het IKON-programma over
ideeën van pioniers hadden voor dit idee de meeste waardering.