Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Victory Outreach Church
De Voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
DBO-K-U-2360280
31 maart 2002
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Rouvoet
(ChristenUnie) en het Kamerlid Eurlings (CDA) over de Victory Outreach
Church (2020307470).
De Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
drs. Clémence Ross-van Dorp
Victory Outreach Church 1.
Victory Outreach Church
Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Rouvoet en het Kamerlid Eurlings over de
Victory Outreach Church (2020307470).
1.
Heeft u kennisgenomen van de controverse tussen de Inspectie voor de Gezondheidszorg en
Victory Outreach Church Rotterdam 1) betreffende de gang van zaken rond het afkicken van
drugsverslaafden?
1.
Van een controverse is mij niet gebleken. De Inspectie heeft Victory Outreach erop gewezen
dat zij, indien zij als niet-reguliere gezondheidszorginstelling die hulpverlening aan verslaaf-
den aanbiedt, binnen de muren van haar instelling detoxificatie wil laten plaatsvinden, reke-
ning moet houden met de hieraan verbonden gezondheidsrisico's en met de vigerende wet-
geving voor zorginstellingen.
2.
Is er een bijzondere aanleiding geweest anders dan de reguliere inspectie die van tijd tot
tijd plaatsvindt- voor de Inspectie om de werkwijze van Victory Outreach in ogenschouw te
nemen?
2.
Het inspectiebezoek van 24 januari 2003 betrof een follow-up van het inspectiebezoek van
24 april 2001 en de correspondentie hierover. De aandacht op de activiteiten van Victory
Outreach werd eind 2000 gevestigd door het Algemeen Dagblad. Voorts zijn bij de Inspectie
sindsdien diverse signalen binnengekomen over de gang van zaken binnen Victory Outreach.
De deelnemers aan het programma zouden onder andere zijn geconfronteerd met:
- medisch risicovolle situaties betreffende detoxificatie;
- onvoldoende gezonde leefomstandigheden en gebrekkige hygiëne;
- mentale druk t.a.v. onder andere afdracht financiën;
- rekruteren van mentaal kwetsbare personen;
- eenzijdige dagbesteding;
- vrijheidsbeperkende maatregelen.
Daarnaast hebben omwonenden een signaal afgegeven over ervaren overlast.
3.
Is Victory Outreach een erkende hulp- of zorgverleningsinstantie? Deelt u de opvatting van
de Inspectie dat, gezien de doelstelling en functie van Victory Outreach, deze organisatie
onder vigerende wetgeving voor zorginstellingen valt?
3.
Victory Outreach is geen instelling toegelaten overeenkomstig artikel 8 van de Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten of artikel 8a van de Ziekenfondswet. Victory Outreach valt
echter wel onder de Kwaliteitswet Zorginstellingen. Het is daarvoor niet relevant hoe de
zorginstelling wordt gefinancierd. Ook private zorginstellingen of charitatieve zorginstellin-
gen vallen onder de Kwaliteitswet Zorginstellingen.
Victory Outreach is een religieuze, hulpverlenende organisatie die voornamelijk leunt op er-
varingsdeskundigheid en o.a. gericht is op het doen afkicken, activeren en resocialiseren van
(drugs)verslaafden. Dit zijn functies/activiteiten die ook worden uitgevoerd binnen de regu-
liere verslavingszorg.
Victory Outreach valt daarom onder de Kwaliteitswet en die wet geeft de Inspectie voor de
Gezondheidszorg de taak en de bevoegdheid toe te zien of er sprake is van verantwoorde
zorg.
2
4
Is er sprake van enige vorm van financiering uit overheidsgelden van Victory Outreach?
4.
Nee, Victory Outreach heeft geen toelating in de zin van artikel 8 AWBZ (zie ook het ant-
woord op vraag 3) en wordt dus niet uit AWBZ-premiemiddelen gefinancierd. VWS geeft
ook geen subsidie aan Victory Outreach. De gemeente Rotterdam, waar Victory Outreach
gevestigd is, heeft aangegeven evenmin subsidie te verstrekken aan deze organisatie.
5.
Zijn er bijzondere regels van toepassing op particuliere instellingen, zoals kerken, die zich
met de opvang en de begeleiding van het afkicken van verslaafden bezighouden, ook in het
geval deze instellingen niet tot de erkende hulp- of zorgverleningsinstanties behoren? Zo
neen, kunt u aangeven op welke gronden de Inspectie aan Victory Outreach Rotterdam,
zijnde een organisatie die zich buiten het reguliere hulpverleningscircuit aan verslaafden be-
weegt, eisen en voorwaarden stelt?
5.
Er zijn geen bijzondere regels van toepassing op de door u aangeduide instellingen. Zoals
hierboven vermeld is in geval van Victory Outreach sprake van functies/activiteiten die ook
worden uitgevoerd binnen de reguliere verslavingszorg. Eisen en voorwaarden worden der-
halve gesteld op basis van de Kwaliteitswet Zorginstellingen en overige vigerende wetgeving
voor zorginstellingen.
Het stellen van eisen en voorwaarden is geëigend indien sprake is van werkwijzen op het
terrein van de zorg die afwijken van `the state of the art' (alternatieve hulpverlening) en
deze aanzienlijke risico's op gezondheidsschade behelzen.
Victory Outreach hanteert de methode van cold turkey afkicken, een wijze van werken die
niet onomstreden is. De Gezondheidsraad bestempelde in een recent verschenen advies het
acuut afkicken zonder behandeling van de optredende ontwenningsverschijnselen als 'niet in
het belang van de patiënt en niet professioneel' (Gezondheidsraad: Medicamenteuze inter-
venties bij drugsverslaving. Den Haag: publicatie nr. 2002/10). Bovendien is de effectiviteit
van cold turkey afkicken in vergelijking met het instellen - en vervolgens afbouwen - van
methadon niet aangetoond.
De methode van cold turkey afkicken is niet zonder risico. Hartafwijkingen, longziekten en
longfunctiestoornissen, colitis ulcerosa, ziekten gepaard gaande met algemene slechte li-
chamelijke toestand en zwangerschap zijn contra-indicaties voor deze methode van afkic-
ken. Daarnaast vermeldt de literatuur dat voorafgaand aan cold turkey afkicken volledig
lichamelijk onderzoek aangevuld met laboratoriumonderzoek is aangewezen. Tijdens abrupte
abstinentie is bovendien gedurende minimaal vier dagen voortdurend toezicht nodig waarbij
men moet oppassen voor zelfmoordpogingen en psychotische reacties. Hulpverleners die
dergelijk toezicht verrichten, moeten zijn toegerust voor het onderkennen van mogelijke ne-
veneffecten en medische hulp dient 7x24 uur bereikbaar en beschikbaar te zijn.
Binnen de muren van Victory Outreach blijken zich bovendien ook bewoners te bevinden
met forse psychiatrische problematiek. Op basis van artikel 63 van de BOPZ heeft de In-
spectie tot taak te waken voor de op het terrein van de volksgezondheid betrekking hebben-
de belangen van alle personen wiens geestvermogens zijn gestoord. Zij ziet deswege toe op
een verantwoorde behandeling, verpleging, verzorging en bejegening van deze personen. Dit
toezicht beperkt zich niet tot psychiatrische ziekenhuizen maar heeft betrekking op elke or-
ganisatie waardoor personen die gestoord zijn in hun geestvermogens worden gehuisvest,
onderzocht of behandeld (artikel 63 lid 4).
3
6.
Is er advies van ex-verslaafden van Victory Outreach of soortgelijke instellingen gevraagd
over abrupte abstinentie?
6.
Nee, wel heeft de Inspectie tijdens het toezichtbezoek van 24 januari 2003 gesproken met
enkele bewoners van Victory Outreach. Dit betrof een gesprek over de opvang binnen Vic-
tory Outreach in het algemeen.
Er is wel wetenschappelijk advies gevraagd over (o.a.) abstinentie: in september 2002 heeft
de Gezondheidsraad aan de Minister het advies `Medicamenteuze Interventies bij drugver-
slaving' aangeboden. Dit adviesrapport en mijn standpunt erop heb ik op 13 februari 2003
aan de Kamer gezonden. De commissie die dit advies heeft opgesteld heeft een evidence-
based benadering gevolgd. Dat wil zeggen dat zij ernaar heeft gestreefd de bevindingen uit
wetenschappelijk onderzoek, pathofysiologische inzichten, klinische ervaringen en de wen-
sen van de individuele patiënt te integreren.
De belangrijkste punten uit het advies in relatie tot de cold turkey aanpak luiden als volgt:
- de commissie acht het laten afkicken van een patiënt door hem acuut alle opiaatge-
bruik te doen staken zonder de daarbij optredende onthoudingsverschijnselen ade-
quaat te behandelen (`cold turkey') - hetgeen een hevig en dagen aanhoudend ont-
houdingssyndroom teweeg brengt - niet in het belang van de patiënt en dus niet pro-
fessioneel;
- bovendien blijken de resultaten van deze patiënt-onvriendelijke benadering, ook
wanneer de optredende onthoudingsverschijnselen symptomatisch worden behan-
deld, niet beter en mogelijk minder goed dan de behandeling met methadon.
7.
Kunt u aangeven welke gevolgen de door de Inspectie gestelde extra eisen (inzake onder
medische begeleiding) zullen hebben voor (de voortzetting van) de activiteiten van Victory
Outreach?
7.
Aan Victory Outreach is gevraagd of zij de Inspectie binnen twee maanden wil berichten
over de positionering en inhoudelijke vormgeving van de detoxificatie. Indien de instelling
deze functie wil continueren, zullen aanvullende kwaliteitseisen worden gesteld. In afwach-
ting hiervan is de detoxificatiefunctie gestaakt en beperkt de instelling zich tot activering en
resocialisatie.
1) Knevel op zaterdag, 8 februari jl.
2) Zie verslag toezichtbezoek Inspectie voor de Volksgezondheid, 24 januari jl. aan de Vic-
tory Outreach Church Rotterdam, 7 februari jl., p. 2 en 5