Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn

Persberichten :

Onderzoek brengt thuiszitters in beeld

Ruim 300 kinderen met verstandelijke handicap volgen geen onderwijs

27 maart 2003

Ruim 300 leerplichtige kinderen met een licht verstandelijke handicap en gedrags-problemen volgen geen onderwijs, zonder dat er ontheffing van de leerplicht is. De meerderheid volgt langer dan een maand geen enkele vorm van onderwijs. Dit komt naar voren uit een onderzoek dat in opdracht van de ministeries OCenW en VWS is uitgevoerd door het Landelijk Centrum Onderwijs & Jeugdzorg van NIZW Jeugd.

Thuiszitters
Thuiszitters zijn leerplichtige kinderen die - zonder ontheffing van de leerplicht - geen onderwijs volgen en de dag doorbrengen in het eigen gezin of een vervangende leefomgeving. Vooral kinderen met een licht verstandelijke handicap en gedragsproblemen zouden in een dergelijke situatie verkeren. Daarom hebben de ministeries van OCenW en VWS opdracht gegeven aan het Landelijk Centrum Onderwijs & Jeugdzorg / LCOJ om na te gaan hoeveel kinderen uit deze groep in de periode juli 2001 tot januari 2002 geen onderwijs volgden, wat de aard van de problematiek is en hoe deze problematiek aangepakt kan worden.

Resultaten
Voor het onderzoek zijn informanten benaderd die bij zowel de zorg als het onderwijs aan licht verstandelijk gehandicapte leerlingen betrokken zijn. In totaal zijn door hen 325 leerplichtige thuiszitters met een licht verstandelijke handicap en gedragsproblemen gerapporteerd. De meeste van deze thuiszitters zijn jongens (77%). Thuiszitters zijn er in de leeftijd van 5 tot en met 16 jaar; de gemiddelde leeftijd is 12 jaar. De thuiszitters-pro-ble-ma-tiek manifesteert zich vooral onder kinderen met een IQ tussen de 70-85. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat thuiszitten in alle fasen van de toeleiding naar of het volgen van onderwijs voorkomt. Van 24% is de laatst bezochte school onbekend. Factoren die volgens de respondenten bij de thuiszitters-problematiek een belangrijke rol spelen liggen bij zowel leerling en/of zijn ouders, de toerusting van de laatst bezochte school, het bereiken van de maximale opnamecapaciteit bij betrokken scholen en (jeugd)zorginstellingen, en de gebrekkige samenwerking tussen instellingen.

Aanbevelingen
Het geconstateerde aantal thuiszitters is aanzienlijk hoger dan op basis van eerder onderzoek over thuiszitters in het algemeen te verwachten was. In werkelijkheid moet dit aantal aanzienlijk hoger liggen. Exacte gegevens ontbreken echter omdat geen van de ondervraagden over een volledig overzicht beschikt. De huidige verkokerde organisatie van de zorg en het ontbreken van samenwerking bij de toeleiding naar, de indicatiestelling voor en de feitelijke zorgverlening treffen deze doelgroep het hardst. De resultaten onderstrepen dan ook het belang van regionale samenwerking, waardoor afstemming tussen indicatiestellende organen binnen het onderwijs en tussen onderwijs en zorg gerealiseerd kan worden. Daarnaast kan met gecombineerde programma's vanuit onderwijs én zorg (onderwijs-zorgarrangementen) beter ingespeeld worden op deze specifieke doelgroep.

Bestellen
Thuiszitters in beeld; een onderzoek naar leerplichtige kinderen met een licht verstandelijke handicap en gedragsproblemen die (tijdelijk) geen onderwijs volgen is geschreven door drs. Deanne Radema, drs. Paolo van der Steenhoven en prof. drs. Dolf van Veen en kost EUR 13,50. ISBN 90-59570464 en E 23274.
De publicatie is verkrijgbaar via de boekhandel of te bestellen bij NIZW Uitgeverij, Postbus 19152, 3501 DD Utrecht, telefoon (030) 230 66 07, fax (030) 230 64 91, e-mail bestel@nizw.nl.

Contact
Afdeling Verkoop, e-mail: bestel@nizw.nl

Laatste update: 28 maart 2003